ဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်သီးယိုဝ် လ်ုခေါဟ်လံင်ဆင့် မူႋထင်းခဝ့် "ပါမီးယး" ဆ်ုထင်းထဝ့် မိင်းလကၠါ ကဲထင်းၮေဝ်ႋဝေ့ အ်ုထါ်ၜံင်ၮှ်လှ်။ "ဂိုဝ်ၜီပၠင်ပ္တီ" ဒှဲႋထင်းထါင်ၮှ် ဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်သီး သုဂ်လင်သာ လ်ုဆ်ုဍာဖိုက်ၮှ် ပ္တံင်ၯိင်းၰင့် ဖေံအင်းၰီး ဖေံအင်းၰုဂ် အှ်ဝေ့ဍးလှ်။
အ်ုၮိင်းယိက်ထင်း "ဂိုဝ်ၜီပၠင်ပ္တီ" လ်ုဖး ဆ်ုခေါဝ်ႋစွး ပ္တီလ်ုဖုက် ၯယ့်တိုဒ်ၜါ်ခွိက်ဝေ့ ဍုံတ်ုဝါန့်ဆေဝ်ႋလှ်။ ၜေ့တ်ုရုဂ်၊ ကိုဝ်ႋရီးယး၊ ဂျာပံင့်သီး ၯယ့်လင်ခဝ့်ထေံပၠင်ပ္တီသိုဝ် ဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်သီး ၯယ့်လင်ခဝ့်ထေံဝေ့ ပၠင်ပ္တီၮှ်ဆေဝ်ႋလှ်။
"ဂိုဝ်ၜီပၠင်ပ္တီ" ဖိုင်ၮှ် ၯယ့်လင်ခင့်ထေံမၞီႋသီးလ်ုဖး ဍေလ်ုဖုက်ပ္တီ သီ့ဝေ့လ်ုၮင် ၜးဍေကျာခေါဝ်ႋ ခေါဝ်ႋဝေါတ်ခေါတ်ကျင်း သီ့ခွိက်ဝေ့လ်ုၮင်ဆေဝ်ႋလှ်။ ၮှ် အ်ုခေါဟ်စံင် "ဂိုၜီပၠင်ပ္တီ"ဖိုင်ၮှ် မၞီႋသီ့ အ်ုၰုဲးအ်ှကုံ ကျုဂ်ပုံသာအးမာႋလှ်။
ဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်သီး ၯယ့်လင်ခင့်ထေံ "ဂိုၜီပၠင်ပ္တီ"ၮှ်တာႋၜးပ္တီလ်ုဖုက်သီ့အှ်၊ ၜးဍေကျာခေါဝ်ႋသီးအှ်၊ ခေါဟ်လံင်ဆင်ၜး ဆ်ုခေါဝ်ႋဆင်ထီ့ခုဂ် ဖၠီႋထင်းလင်ယွာထံင်လင် ပၠင်ပ္တီကၠါ ဆေဝ်လင်ပျဍေမေဝ် "ထီ့ဆေဝ်မေဝ်ယွာ"ၜးခင့်ထေံကးၯယ် သီ့ဝေ့ဍးလ်ုၮင်ဆေဝ်ႋလှ်။
လင်ယွာထံင်လင် ပၠင်ပ္တီကၠါ ဆေဝ်လင်ပျဍေမေဝ် "ထီ့ဆေဝ်မေဝ်ယွာ" ၜးခင့်ထေံကးၯယ် သီးဝေ့ဍးလ်ုၮင်ဆေဝ်ႋလှ်။
တံင်ၮံင်းဍေဆ်ုဖူ့ဆ်ုၮး ၮင့်ႋလဝ့်ၮင်ႋခၠဴ ယှုဂ်ဖၠင်ႋၮေဝ်ႋဝိလာၯာသီ့ဝေ့အှ်လ်ုၮင်ဆေဝ်ႋလှ်။ ၯယ့်လင်ခဝ့်ထေံ "ဂိုဝ်ၜီပၠင်ပ္တီ" ၯံင် ထံင်လင်လ်ုတ်ုရုဂ်ခါန်ႋဆိုင့် "တိၜက်" ခါန်ႋၮါင် မိင်လးကၠါၮှ် ယှောတ်ထါင်ဝိလာခါင်ႋထါင်စူး အှ်လင်ထေံၮေဝ်ႋမိင်ဝေ့ ခံင်ႋၜိုဝ်ၮါင်းယိုဝ်ဆေဝ်ႋလှ်။
ဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်အှ်ထံင်ၮှ် ယိက်မူႋလာထဝ့် "မံင်ဂိုဝ်တာတး" သီး ၯယ့်မာနိုင်မာဖယ်စွးစွးၮှ်တာႋ ၯယ့်လင်သုဂ်လင်သာ လ်ုထဝ်ၜးလ်ုထဝ် ထံင်လင်ဝေ့ ခါန်ႋမျေန်မာ ဖိုင်ယိုဝ်ဆေဝ်ႋလှ်။ မွာဲဝေ့ ၜီစီ(B.C) အ်ုၮိင်း (၁၅၀၀)ဍးအိုဝ်လှ်။
ၯယ့်လင်ပျ ယှေါတ်ခၠေါတ် (ဧရာဝတီ) ၯယ့်လင်ပျ ကၟံင်ခၠေါတ်(သံလွင်)လ်ုထဝ်ၯံင်လ်ုထဝ် ၮှ်လှ်။ "ကရဏ္ဏက" ခါန်ႋ ၮှ်လှ်။ "ကရဏ္ဏက"ခါန်ႋၮှ် မွာဲဝေ့ သုဓမ္မဝတီဍုံသထုံၮှ်လှ်။ မေါဝ်ႋထါ်ဍေဖါႋထါ်ၮှ်လှ်။ မေါဝ်ႋထါ်ၮှ် မွာဲဝေ့ဍး "ဖၠုံယှိုဝ်ႋ"၊ ဖါႋထါ်ၮှ်မွာဲဝေ့ "ဖၠုံယှင်" ဆိုဒ်ဖေါဟ်သယ်ၮှ်လှ်။ ဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်သီး အှ်ကးကါင်၊ လင်ႋကၠယ်ယါင်ထင်း ဆ်ုခၠါင်ၰိုင့်ၰုဲ့ထင်းၮှ်တာႋ ကါင်ဖါထင်းဝေ့ လီႋမိင်ၮှ်လှ်။ ယှင်ဆိုဒ်ဖေါဟ်သီးကါင်ဖါထင်းဝေ့ လီႋမိင်မာႋလှ်။
ဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်သီးယိုဝ် သုင်းတဝ်သာလံင် အ်ုယုဂ်ၜး သုင်းၯေဝ်သာအွာ အှ်ဝေ့အးလှ်၊ ဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်သီးယိုဝ် လင်ဖိုဟ်လင်မွယ် ၜးစါင်းအင်းကိင်အင်းဆ်ုၮှ် အှ်ဝေ့ၮင်ႋၯာအေး။ ဖၠုံဆိုဒ်ဖေါဟ်သီးယိုဝ် သုင်းသာယှူးၜှ် အှ်ယဝ့်အင်းယဝ့်ဝေ့စွးမာလှ်၊ သုင်းယှူးသာယှူးစွးၮှ်တာႋ ဍောဟ်ယှာႋထင်းထဝ့် ထ်ုယဴပြာထာ့သီး အှ်ယှာဝေ့ဆေဝ်ႋလှ်။