Farski (فارسی [Fārsi]) zıwanê dê Hind-Ewropao u aidê keyey Zıwananê İrankio, ê İrankiyê Verocê Rocawanio. Texminen 110 milyon merdum Farski qısey keno. Dewletanê zey İran, Efğanıstan u Tacikıstani de Farski zıwano resmiyo.
Alfabey Farski
editAlfabey Farski de 32 (hirıs u dı) herfi estê:
rêze | be herfanê Erebki | namey herfan | be herfanê Latinki [wendışê cı] |
---|---|---|---|
1. | ﺍ | alef | a [e], â [a], e [ê], î, o, û |
2. | ﺏ | be | b |
3. | ﭖ | pe | p |
4. | ﺕ | te | t |
5. | ﺙ | se | s |
6. | ﺝ | jîm | j [c] |
7. | ﭺ | che | ch [ç] |
8. | ﺡ | hâ | h |
9. | ﺥ | khe | kh [x] |
10. | ﺩ | dâl | d |
11. | ﺫ | zâl | z |
12. | ﺭ | re | r |
13. | ﺯ | ze | z |
14. | ﮊ | zhe | zh [j] |
15. | ﺱ | sîn | s |
16. | ﺵ | shîn | sh [ş] |
17. | ﺹ | sâd | s |
18. | ﺽ | zâd | z |
19. | ﻁ | tâ | t |
20. | ﻅ | zâ | z |
21. | ﻉ | eyn | ', a [e], â [a], e [ê], o |
22. | ﻍ | gheyn | gh [ğ] |
23. | ﻑ | fe | f |
24. | ﻕ | qâf | q |
25. | ﻙ | kâf | k |
26. | ﮒ | gâf | g |
27. | ﻝ | lâm | l |
28. | ﻡ | mîm | m |
29. | ﻥ | nûn | n |
30. | ﻭ | vâv | v, o, ou [ow], û |
31. | ﻩ | he | h |
32. | ﻯ | ye | y, î, û |
Amarê Farski
editreqem | Farski | Zazaki |
---|---|---|
0 | sefr | sıfır /nên |
1 | yek | yew /jü |
2 | do | dı |
3 | seh | hirê |
4 | chehâr | ç(ıh)ar |
5 | pench | panc |
6 | shesh | şeş /ses |
7 | haft | hewt /howt |
8 | hasht | heşt |
9 | noh | new |
10 | dah | des |
11 | yâzdah | yewndes /des u jü |
12 | davâzdah | dıwês /des u dı |
13 | sîzdah | hirês /des u hirê |
14 | chehârdah | çarês /des u çar |
15 | pânzdah | phancês /des phanc |
16 | shânzdah | şiyês /des u şeş |
17 | hafdah | hewtês /des u hewt |
18 | hîjdah | heştês /des u heşt |
19 | nûzdah | newês /des u new |
20 | bîst | vist |
21 | bîst o yek | vist u yew |
22 | bîst o do | vist u dı |
30 | sî | hirıs |
40 | chehel | çewres |
50 | panjâh | phancas |
60 | shast | şeşti |
70 | haftâd | hewtae |
80 | hashtâd | heştae |
90 | navad | newae |
100 | sad | se |
200 | devîst | dısey |
300 | sîsad | hirêsey |
400 | chehârsad | çarsey |
500 | pânsad | phan(c)sey |
600 | sheshsad | şeşsey |
700 | haftsad | hewtsey |
800 | hashtsad | heştsey |
900 | nohsad | newsey |
1000 | hezâr | hezar |
10000 | dah hezâr | des hezari |
100000 | sad hezâr | se hezar |
1000000 | milion | milyon |
1000000000 | miliârd | milyar |
Rengê Farski
editFarski | Zazaki |
---|---|
âbi | khewe, hewz |
banafsh | bınewş |
khâkestari /tusî | gewr |
nârenji | narance |
qahveyi | qehwereng |
sepid/sefid | sıpê |
sabz | zergu, kesk, hewz |
siyâh /meshki | siya |
sorkh /qermez | sür |
sormeyi /lâjverd | laciwerd |
sûrati | pembe |
zard | zerd |
Fêlê Farski
editFarski [rıstımê wextê nıkay] | Zazakiyê Standard |
---|---|
âmadan [ây] | amayen |
bârîdan [bâr] | varayen |
bûdan [bâş] | biyen |
dânestan [dân] | zanayen |
dîdan [bîn] | diyen, vênıten |
fahmîdan [fahm] | fam kerden |
gereftan [gîr] | gırewten |
goftan [gûy] | vaten |
kardan [kon] | kerden |
khandîdan [khand] | huiyayen |
kharîdan [khar] | herinayen |
khândan [khân] | wenden |
khâstan [khâh] | waşten |
mândan [mân] | menden |
neveshtan [nevîs] | nuşten |
porsîdan [pors] | persayen, pers kerden |
raftan [rav] | şiyen |
sûkhtan [sûz] | veş(n)ayen |
shenîdan [shenav] | eşnawıten, eşnayen |
shostan [shuy] | şüten |
tarsîden [tars] | tersayen |
Numuney Farski
editFarski | Zazaki |
---|---|
Namê şoma çist? (qiseykerdena rociye: çiye) | Namey şıma çıko/çıto/çıçiyo? |
Namê to çist? (qiseykerdena rociye: çiye) | Namey to çıko/çıto/çıçiyo? |
Ehlê koca hastî? (qseykerdena rociye: kocayî) | Tı koti raê? Tı kamca ray? |
Çetori? | Tı Senênê/senênay/çıtewray (çıturia)? |
Farsi midâni? | Şıma Farski zanenê? |
Ârê midânem | Heya, zanenan |
Ne, nemidânem | Nê, nêzanenan. |
Âyâ sâ'et çend est? (qiseykerdena rociye: çende) | Eceba, saete çenda? |
To çend sâlegîyî?/Çend sâl dârî? | Tı çend serriyê/serriyay (Çend serri deray)? |
Se rûz e(-st) kê henûz çîzî nexordem | Hirê rocio ke mı hewna çiyê newerdo. |
Destê to derd nebîne(-d)/nakonad! | Destê to derd mevêno/nêvino! |
man miravam | ez şonan (ez şınan) |
Beyannameya cihania heqanê merdımi-Bend 1
editZıwanê Farski
Heme merdom azad be donya miyayend o ez lehaze heysiyet o hoquq ba hem beraberend. Heme darayê hûş o vêcdan hestend o bayed be yekdiger ba ruhê beraderî reftar konend.
Zıwanê Zazaki
Heme merdım azad yeno dinya u cihetê heysiyet u huquqi ra têdüş raê. Heme wehêrê heş u vıcdaniê u lazımo ke yewbinan de be ruhê bırayey bılewiyên.