Ataol Behramoğlu, kılamdar (sair), nustoğ, çarnekar u edebiyatkaro namdaro de Tırko.
Weşiya cı
edit13ê Nisana 1942ine de qeza Astamoli Çatalca de ame riyê dina. Mektebo verên sukunê Qers u Çanqıriye de wando. 1966ine de, Universıta Anqara, Fakulta Zon, Tarix u Coğrafya de, lızgê Edebiyat u Zonê Ruşi wend, qedêna. 1962 de kot Partiya Emegdarunê Tırkiya (TİP, Türkiye İşçi Partisi), na partiye de organize-biyaena politike de gure guret ho ser. Mabênê ronaoğunê "Federasyonê Klubunê Borzali (Fıkıri)" (Fikir Kulüpleri Federasyonu, FKF) de ca guret. Behramoğlu, kot karê ronaisê pêseroka "Dönüşüm"i u wayiriya na pêseroke gurete ho ser. 1970 de ebe albazê ho İsmet Özeli ra piya, pêseroka "Halkın Dostları" vete. Oncia na serre de, sıfte şi Britanya, bado ki şi Fransa. Paris de, pitoğênia klubê sewe, katibiya hotel u malımiye kerde.
1972ine de Universıta Moskowa Fakulta Edebiyati de, edebiyatê Sovyeti sero zanaisê ho kerd hira. 1974 de peyser ama Tırkiya. Astamol de, Têatrounê Suke de bi dramaturg u guriya. 1975 de ebe bıraê ho Nihat Behramoğlu ra piya, pêseroka "Militan"e nê ro.
Mabênê ronaoğunê pêseroka "Sanat Emeği" de ca guret. 1979 de, Sendikawa Nustoğunê Tırkiya de bi sekretero pil. Çapxanu de guriya. Cuntawa 12ê Payiza Verêne ra têpia, 1982 de erciya zerre, 10 asmi hepıs de mend. 1984 de Fransa de, Universıta Sarbonne de, lızgê Centre de Poetique Comparee de "Kılamê Tırki u ê Dina" sero xêlê emeg werd.
Kılamê huyê sıfteyıni ebe leqemê "Ataol Gürus" ra, pêserok u rocnamunê Yeni Çankırı Yeşil Ilgaz, Çağrı de veciyay, neşır bi. Waxto ke mektebo berz (universıta) de wendêne, kılamê Behramoğluy pêserokunê zê Yapraklar, Dost, Evrim, Ataç de neşır bi u Behramoğlu nae ra têpia pıra (gıran gıran, hêdi hêdi)) bi namdar. Kılamê huyê ke a dewran de amê nustene, i kerdi arê, kıtabê kılamunê huyo sıfteyıno ebe namê Jü Generalo de Hermeni de 1965ine de çap kerdi.
Ataol Behramoğluy kamiya kılamdarênia (sairênia) huya esase mabênê serrunê 1965-1971 de gurete; ni serru de pêserokunê Papirüs, Şiir Sanatı, Yeni Gerçek, Yeni Dergi u Halkın Dostları de kılamê huyê namdari neşır bi. Ni kılamunê ho de vênaisê edebiyatio de mıqerem u pêt u qomdar (toplumcu) est bi. İ ho çarna hetê kılamunê realist u qomdaru, kılamê ho ebe tema u usılunê newiyu ra kerdi weyi. Heto bin ra ki, zonunê binu ra ebe çarnaisunê kılam u kıtabu, xêlê diqet ont ho ser.
Hovira Kerd; Senên Bi Riyê Maa Mı
editHovira kerd, senên bi riyê maa mı
Hovira kerd, senên bi vengê maa mı...
Sewe, jü perda bo waxtê khani ra,
Ez bıpişi cigera huya şiyae ra...
Hovira kerd, senên bi huyaisê maa mı
Hovira kerd, senên biye waxto ke berbêne maa mı...
Heyat rasano mı baziunê ae de,
Ez lacekê qıckekê de maa huyo...
Hovira kerd, senên bi destê maa mı
Hovira kerd, çımê ho senên bi waxto ke şêr kerdêne...
Va, boa vasunê husku biaro düri ra,
Waxto ke sıliye gıran gıran vorena...
Ataol Behramoğlu
Çarnais: Sinan USARR
Kıtabê cı
editKılami
edit- Bir Ermeni General (1965)
- Bir Gün Mutlaka (1970)
- Yolculuk Özlem Cesaret ve Kavga Şiirleri (1974)
- Ne Yağmur... Ne Şiirler... (1976)
- Kuşatmada (1978)
- Mustafa Suphi Destanı (1979)
- Dörtlükler (1983)
- İyi Bir Yurttaş Aranıyor (1983)
- Eski Nisan (1987)
- Türkiye Üzgün Yurdum, Güzel Yurdum (1985)
- Kızıma Mektuplar (1985)
- Şiirler 1959-1982 (1983)
- Bebeklerin Ulusu Yok (1988)
- Bir Gün Mutlaka (1991)
- Sevgilimsin (1993)
- Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir Şey Var (1991)
Nusteo rast
edit- Yaşayan Bir Şiir (1986)
- Şiirin Dili-Anadili (1995)
- Mekanik Gözyaşları (1997)
- Nazım’a Bir Güz Çelengi (1997)
- Kardeş Türküleri (1986)
Virardis
edit- Aziz Nesin’li Fotoğraflar (1995)
Mektube
edit- Genç Bir Şairden Genç Bir Şaire Mektuplar (1995)
Antolociye
edit- Büyük Türk Şiiri Antolojisi (2 cilt, 1987)
Çarnais
edit- Lili'ciğim, Pantolonlu Bulut'dan, Şair İşçidir (Mayakovski)
- Durgun Yıllarda Gelmiş Olanlar Dünyaya (Aleksandr Blok)
- Karıma (Nikola Vaptsarov)