Almanya Federale
Almanya mıntıqa ra merkezê Awrupa dera. Zımê Almanya de Danimarka, veroz de Awıstırya u İswiçra, rozawan de Fransa, Luksemburg, Belçıka, Hollanda, rozakotene de Polonya u Çekıstan estê. Paytextê Almanya Berlino.
Tarix edit
Dewleta Almanya eyaletu ra yena pêra (mıteşekkıla); 16 eyaletê ho estê. Almanya Federale ezaa NATOy, Jüyina Awrupa, Mılliyetunê Jübiyau (UN), G8 u G4ia.
Jüyina Almanya serra 1871ine de vırajiya. Verê coy, dıwelê huyê padisaêni (qralêni) zaf biy. Feqet Herbê Dinaê I. u II. de dewleta Almanya kerd vindi. Herbê Dinaê II. de dewleta Almanya biye letey, Almanya Rozakotene u Almanya Rozawani niyay ro. Serra 1989ine de dıwelê Almanya biy zu, amey pêser.
İklim u Suki edit
İklimê Almanya zaf honıko. Hetê zımê (vakurê) Almanya serdıno. Serba Gulf Streami (awa honıke) ra hewaê Almanya zaf serdın niyo.
Sukê gırşi:
- 1. Berlin. Nıfus: 3.391.407.
- 2. Hamburg. Nıfus: 1.736.752.
- 3. Munix. Nıfus: 1.296.537.
- 4. Koln. Nıfus: 975.907.
- 5. Frankfurtê Maini. Nıfus: 657,126.
Suka Frankfurtê Maini zaf ravêr şiya. Frankfurt de bonê xeylê berzi estê; Frankfurt bacarê dewizio, paytextê borsao, merkezê iqtısadê Almanya u Awrupao.
Nıfus edit
Nıfusê Almanya 81 milyono. 7 milyon mordemê ğeribi estê. Sarê Zazau u Tırku, Kırdu ra u yê binu ra ki Almanya de cüyenê. İtalyani, Sırbi, Xırwati, Boşnaki, Urusi, Yunani ki estê. Romani (Asıqi), Sorb u Danimarkıci ki rew ra estê, nê senıkêni (eqelliyet) ra morinê. Sorb u Danimarkıci wayirê heqa zon u kulturiê. Sorbi zafêr rozakotena Almanya de cüyenê.
Dinê Almanya İsewitêni/Xıristiyanêni (itıqatê mıletê Almani Protestan u Katoliko), feqet dino resmi niyo. Taê Mısılmani, Musewi (Cıhudi) u ateisti ki estê. Zono resmi Almankiyo.
İqtısad edit
İqtısadê Almanya zaf qewetıno. Awrupa de rêza jüyine dero. Feqet rozawanê Almanya zaf peyser mendo. Teknolociya Almanya zaf be qalitewa. Almanya zaf wasıtu (otomobilu) vezena. Volkswagen, Opel, BMW, DaimlerChrysler Mercedes Almanya de vırazinê. İdxalatê (eksport) Almanya zafo. Almanya hetê idxalat ra dina de rêza jüyine dera.
Çımey edit