Wp/kck/Mozambique

< Wp‎ | kck
Wp > kck > Mozambique

Mozambique (/ˌmoʊzæmˈbiːk/), inodan’ wa iyi Republic of Mozambique (Portuguese: Moçambique or República de Moçambique, Portuguese pronunciation: [ʁɛˈpuβlikɐ ðɨ musɐ̃ˈbikɨ]; Chichewa: Mozambiki; Swahili: Msumbiji; Tsonga: Muzambhiki), TjiKalanga; Mozambikwe, ihango inowan’ wa ku Southern Africa yakabhakasiwa nde indiyeni oshiyeni kumabhehhuba, Tanzania kubunanzwa, Malawi nde Zambia ku northwest, Zimbabwe kumahwahhuba, nde Eswatini (Swaziland) nde South Africa iku southwest. Hango yeyi yazwimila yakapalalaniwa ndeComoros, Mayotte kose nde Madagascar ndegwizi gweMozambique gukumabhehhuba. Doropo gulu kakale lipehhugwi lekuMozambique iMaputo (lakatongo dan’ wa liyi "Lourenço Marques" milikila nde 1876 kundoswika 1976). Pakati kwe 1st nde 5th senyuri AD, Banhu beBhantu bakaswika muhango inoyi Mozambique ngwenu bebva kule kubunanzwa ndekumahwahhuba. Mozambique yekuburwa inowan’ wa pakati kwemhepo dze monsoon dzimu indiyeni oshiyeni. Pakati kwe7th nde 11th senyuri, kwakahhulika madoropo eMaSwahili apedlo nde oshiyeni, akabhatsha kwazo mususumisa milenje ndelulimi gwetjiSwahili. Ndeyenda kwelubaka matoropo iwawa ayeswikigwa ndebanhu banotengesa ndontjintjisa bebva kuSomalia, Ethiopia, Egypt, Arabia, Persia, ndeku India. Gwendo gwa Vasco da Gama nde 1498 gwakapala swika kweMaPhuthukezi, bakatanga zubanana tolela batungamili masimba bekogala nde 1505. Kwakati kwatjipela makole anopinda makulu mane kutungamila MaPhuthukezi, Mozambique yakawana zwitungamila ndelusunhunguko nde1975, ikodan’ wa People's Republic of Mozambique. Kwakati kwatjipela makole mabili elusunhunguko, hango yakabe nden’ wa inohlisa yakatanga nde 1977 ikapela nde 1992. Nde 1994, Mozambique yakaba ndeluhalulo gokutanga gwebatungamili bose behango gunginigwa ndemagubungano akasiyana