Jinghpaw shata ladaw,
Wungpawng Jinghpaw sha ni gaw ,bumlang hkărawq,Hkashi hkawam, nam mali htat la ai Munghpawm Myanmar Mungdan dingdung jăhtum de nna ,Hpang jăhtum ginru ginsa yu hkrat wa ai uhpung htaq lawm ai mungchying sha rai nga ai.
Ningrai yu hkrat wa ai ten htaq, pu kan a mătu gălaw luq gălaw sha ,Hkyen luq hkyen sha ra wa ai hte măren, du hkra lădawq ni hpe mung măram măsam sawn chye wa nga masai.
Shinggyim măsha garai n chying, n ring, hpa mung garai n chye ai ten htaq,shawng nnan e hpunsi wasi ni mătsun prut wa ai hpe, shawng măram mu chye na maq ai.Hpun kăwa ni lap lăli wa ai ten htaq, lamu mărang shaya wa ai hpe dum chye wa na maq ai.Namsi namsaw ni ngai myin wa ai ten htaq lămu mărang hpa mat wa ai.Dai hpang a ngwih ngwi kătsi wa ai.Kăhtet hkunhkrawq ai ten htaq hpun kăwa ni hkrawq nyui nyip wa ai hpe mung mu hkrup na maq ai.Shingrai, găra aten htaq mărang htuq chye ai, găra aten htaq kătsi hkunhkrawq wa chye ai hpe mung , mu chye wa na muq ai.
Ningrai nnah măchye măchyang chye jat wa sai hte măren,Pukdun u shăga ai aten htaq hpa măgan gălaw ra ai; Htingra Hkra-bau ni shăga ai ten gaw ,Hpa bawq lădawq aten,N-grau grau chyang ni găru yang ,Jan mai wa chye ai; Kaning re nampu nampan ni pu ai ten htaq hpa bawq bungli ni gălaw ra ai lam ni hpe ,Shingra măka dakkasu kăba é shărin achyin ya nna chye wa shăjang na ma ai. Ningrē lam hpe jiwoi jiwa prat kawq nnah mădat măra hkan sa wa ai gaw ,Hpang jăhtum shăning shăta ni hpe pyi măsat shămying lang chye wa măsai.
Jiwoi jiwa ni moi kaw nna shămying lang sa wa ai shăta lădaw mying ni gaw :
1. Kăla ta - Inglik shăta hku October hte
November
2. Măji ta - Inglik shăta hku November hte
December
3. Măga ta - Inglik shăta hku December hte
January
4. Hkru ta - Inglik shăta hku January hte
Febuary
5. Ra ta - Inglik shăta hku Febuary hte
March shăta
6. Wut ta - Inglik shăta hku March hte April
7. Shăla ta - Inglik shăta hku April hte May
8. Jăhtum ta - Inglik shăta hku May hte June
9. Shangan ta- Inglik shăta hku June hte July
10.Shi-mari ta - Inglik shăta hku July hte
August
11. Gupshi ta - Inglik shăta hku August hte
September
12. Guptung ta - Inglik shăta hku September
hte Octoberni rai nga ai.
Wunpawng Jinghpaw sha ni gaw , lamu e dan pru ai shăta hpe yu nnah , dai aten hta bumlang hkăraw ,Hpun kăwa ,nampu nampan , namsi namsaw re ai ni a laklai shai ai lam ni hte
dingdaw măram yu nna, shăta mying ni hpe shămying lah ma ai hpe chye lu ai.Lămu ē kap pru ai shăta a lai lădat hpe lang ai hku rai nga ai.Shăta mying ni byin pru wa ai lam gaw lăwu nah hte măren mu chye nga ai.
1. Kăla ta - Inglik shăta hku sawn lah yang ,October hte November shăta lăman ang na re.(Jinghpaw bum gărai kătsi ai ga, maru rat ga loili shai ai hte kătsi kăhtet htaq hkan nna , nampu nampan , namsi namsaw jau ngai ai, hpang hkrat ngai ai hpe yu nna , shăra hte shăra Inglik shăta hte dingdaw ai lam loi li shai ai lam nga na re.)Ndai aten htaq Kăla pu ni pu ningjawm wa ai ten re, nga maq ai.Ningrē laklai ai lam ni hte lăkap n nah , ndai aten nah shăta hpe Kăla ta ngu mying pru ai , nga maq ai.
2. Maji ta - Inglik shăta hku November hre Decemver lăman htaq ang na re. Ndai ten htaq , Măji ta pan ni pu nga ai ten rai nga ai. Măji ta pu ngu ai gaw bumga nah ni nbaw kăbaw sha yang , Măji ta pu diq bang shălawm maq ai.Shăloi, nbaw shat nngawt mănam pyaw ai hte n sam mung htoi htoi rai mat nga ai.Ndai măji ta pan pu ai ten hte wa kădawh ai re măjaw , ndai ta hpe Măji ta ngu shămying dah maq ai.
3. Măga ta - Inglik shăta hku December hte January shăta lăman ang na re.N dai aten htaq mung , Măga lap ni run gălai n nah lap mătsun nnan ni prut gălai pru ai ten re, nga maq ai.Ndai laklai ai lam hpe lăkap nnah ndai ta hpe Măga ta ngu shămying dah ma ai.
4. Hkru ta - Inglik shăta hku January hte Febuary lăman ang na re. ``Hkru" mying ai lam gaw Lanam ta ting hku hku hpang găra nga ai kawq n nah n dai aten du jang nai mam lusha ni lu luq, lu sha wa sai măjaw hkru hkru kat kat lu sha lu sai,nga nkau mi tsun maq ai.N kau mi gaw , ndai aten htaq shărawq hkru wa chye ai măjaw , wan hkru ai hpe lăkap tsun ai, nga maq ai.Hpa mi rai rai ndai laklai ai lam ni a măjaw ''Hkru ta" mying pru wa ai rai nga ai.
5. Ra ta - Inglik shăta hku rai yang , Febuary hte March laman ang na re.Ndai aten htaq shinggyim măsha,dusat dumyeng yawng kawsi hpang găra ai lam n nga ,hkruh ra ra rai sai nga maq ai. Bumga shăra nkau htaq hpun ni lap run n nah matsun bai prut ra ra rai wa ai ten mung re, nga nkau mi tsun maq ai.Ndai măbyin măsa ni htaq hkan n nah ,``Ra ta " byin pru wa ai rai nga ai.
6. Wut ta - Inglik shăta hku March hte April shăta lăman ang nga ai.Ndai aten lădaw hta dingdung nbung ni bung awut wa chye nga ai.Ningrai n bung awut ai hpe lah ai, mung nga maq ai. Nkau mi tsun ai gaw, Ndai ten htaq Wut pu ni pu ai ten re , nga maq ai.Ningre lam ni hpe lakap nnah ndai ten pru wa ai shăta hpe Wut ta ngu shamying dah maq ai.
7. Shala ta - Inglik shăta hku nga yang April shăta hte May lăman ang nga ai. Ndai aten htaq ,Shăla hpun nah shăla pu ni pu nnah asi htingchyaw si wa ai ten rai nga ai. Shăla pu , si ni pu ,si ai hpe lăkap nnah shăla ta mying wa ai rai nga ai.
8. Jahtum ta - Inglik shăta hku May hte June lăman ang nga ai.Ndai ten gaw bumga deq hpang jăhtum gahtet ten re, nga maq ai. N dai ten lai jang mărang hkrat wa sai rai n nah , nau n găhtet sai.Bum ga de nli naili hpang jăhtum hkai ra ai, nga nkau mi tsun maq ai.Ndai ten lai yang hkai ai nsi naisi ni gaw hkra lep mat ai măjaw nau n găja sai nga maq ai .Ndai hpang jăhtum ngu ai lachyum hpe lăkap n nah mying wa ai shăta rai nga ai.
9. Shăngan ta - Inglik shăta hku June hte July lăman rai nga ai.Lanam ta shang sai măjaw , mărang htu n nah hkali hkawaw ngan n nah byin chye ai ten re, nga maq ai. Nkau tsun ai gaw, nhkun rawng ,Sep tu ai Sangan kănu ni aq mying hpe lăkap shămying ai re, nga ma ai.Hpa mi rai rai,ndai lam ni hpe lăkap shămying dah ai hpe chye lu nga ai.
10. Shi-mari ta - Inglik shăta hku July hte August lăman ang ai.Mădi mănyap lănam ten rai nna, kăga shăra de nah jinghku jingyu ni a shi(shiga) pyi nna lu mat sai.Jinghku jingyu shi mărit nga ai ten re.Ma da ga sha na lu mat nna , shi kăja mărit nga ai ten, shi mări lah na zawn re ten rai mat ai.Dai măjaw ndai shăta hpe ``Shi-mări ta "ngu mying wa ai re, nga ma ai.
11. Gupshi ta - Inglik shăra gaw , August hte September lăman rai nga ai.Lănam lădawq lăman rai nnah ,Shagup n nah mădi mănyap nga ai ten, shagup nnah mărang nawq htuq nga ai ten, ngu măyu ai.Nkau tsun ai gaw ,hkawmsa hkawmwa loi li nga wa sai măjaw ,Ma da shiga ni kaw nah ,shi găja shagup na lu sai, nga ma ai.Ndai măbyin măsa ni hpe lakap n nah ``Gupshi ta" mying wa ai rai nga ai.
12. Guptung ta - Inglik shăta hku September hte October shăta lăman rai nga ai.Ndai ladaw htaq, Chyingma kanu ni pyen pru kăsu chye ai ten re, nga ma ai.Dai hpe Ma tung ai mung nga ai.Kăga langai mi gaw ,hpang jăhtum mărang kaba htuq chye n nah,hkashi hkanu ni shagup tung wa chye ai, nga maq ai.Lăhkawng lang shagup tung wa chye ai hpe lakap nnah ,``Guptung ta"ngu mying wa ai re, nga maq ai.
Găra hku wa mi shămying lah lah, Wunpawng Jinghpaw sha ni aq hti shămying nga ai shăta lădawq mying ni gaw ,hpun , kăwa, nampu nampan, bumlang hkărawq, hkashi hkawam, du hkra lădawq ni aq shingra măka byin nga măsa ni htaq hkan n nah, dai ten kap nga ai shăta mying ni shămying tawn ai lam re hpe chye lu nga gaq ai law.
Reference : Hpaji Ginra(Htunghking Maka)