Jinghpaw Mungdaw Ningbaw ,
Duwa Zanhta Sin (Jinghpaw Mung a Ningbaw Gălaw ai aten 1957-1958)
Duwa Zanhta Sin gaw Jinghpaw Wunpawng sha ni tsawra hkungga kăsi tawn dah hkrum ai ningbaw ningla lăngai mi re. Duwa Zanhta Sin gaw 1920 ning May 21 ya shăni Putao măre Buga hta shăngai wa ai. Kawa Zanhta Hpung hte kanu Zi Nem yan a kăsha re. Kăji ai aten hta Putao măre Nawnghkai kaw ABM jawng hta laika hpaji hpe hkaja la sai.
1936 ning hta Myitkyina măre ē tsang( 7 )awng la sai. 1939 ning hta Sagai(Sagaing, စစ်ကိုင်း) măre kaw tsang( 9 )san poi hpe awng lah nhtawm 1940 ning hta Mandalay kaw tsang 10 san poi hpe awng la nu ai. Dai shaning sara tai lakmat lu nu ai re.
1942-1947 ning hta Putao hte Sumpra Bum Măre hta Bumdu Rung kaw magam bungli gun hpai ai. 1942 ning May 28 ya shăniq Jinghpaw Levi (Kachin Levies)dap hta shang lawm nna hpyen ma, laknak, lu sha mahkawng shinggyin ai hta lit hkam re. 1949 ning January 10 ya shăniq hta K.N.C (Kachin National Congress) hpe woi awn hpawq hpang sai. 1951 ning hta Myitkyina dingdung daw hku nna raq lătaq poi shang let Amat tai sai. 1953-1956 ning du hkra Jinghpaw Mungdaw aq Hkringmang Rung a Atwi-wun lit hpe gălaw gun hpai sai. 1956 ning hta Rapdaw Amat bai lătaq san hkrum nnah dai shăning July 16 yaq shăniq Jinghpaw Mungdaw Hkringmang hte Jinghpaw Mung Ningbaw lit hpe gun hpai sai.
Duwa Zanhta Sin mungdaw ningbaw tai nga ai aten hta Wunpawng sha ni a dai lup dai hpang ga rai nga ai Hpimaw, Gawlam, Kang Hpang lămu ga manghkang byin pru wa ai. Dai lămu gah hpe U Nu hte Hp.S.P.L Asuya gaw Miwa ni hpe dut sha kau ya sai. Ndai lam hpe Mungchying sha, grau nnah Wunpawng sha ni kachyi mi pyi myit n hkrum ai măjaw manghkang kăba pru sai. 1956 ning October shăta hta U Nu hte Hp.S.P.L ningbaw ni Miwa mung Pekin(Beijing) măre deq sa ma sai.
Dai hpang sumtsan sălang U Hla Maung, Hkyin Nyut ni hte rau Jinghpaw Mung Ningbaw Duwa Zanhta Sin, Sama Duwa, DuwaZau Lawn ni 30.10.1956 ya shăniq bai hkan sa ma ai. Miwa mung Pekin(Beijing) deq du ai shaloi Hpimaw, Gawlam, Kanghpang mare hte seng n~nah myit hkrum lawm na mătu U Nu wa ajaq awa Duwa Zanhta Sin hpe tsun wu ai. Dai shăloi Duwa Zanhta Sin gaw Jinghpaw Mungchying sha ni aq raq shărawng ai lam n lawm ai sha Ngai hkrai kachyi mi pyi n mai dawqdan ai, ngu gwi gwi tsun wu ai. Ndai lămu ga jarit hte seng nnah hpaji chye ai Wunpawng jawng ma Du sălang ni yawng myit n hkrum ma ai.
Dai majaw Jinghpaw Mung shăra shăgu hta myit n hkrum ai lam n-gun madun shămu shămawt ai lam amyu myu gălaw lai wa sai. Ndai zawn n~gun mădun shămu shămawt ai lam gaw Shanglawt lu ai hpang Jinghpaw Wunpawng Ramma ni a mung măsa shămu shămawt ai lam byin tai wa sai. 12.12.1956 ya shăniq U Nu, Sama Duwa hte Wabaw Zau Rip hpe shăgah lah n nah miwa ni hpe lamu ga jaw na matu myit hkrum ai lam taq măsat wa ka mahkret let Miwa ni hpe anhtē aq daidawq dai hpang gah hpe dut shah sai re.
Ndai lămu gah hte seng n nah U Nu gaw Jinghpaw sălang ni hpe shăgah lah let woi bawng ban ai, raitim kădai myit n hkrum lawm ai majaw ``Hopeless Leader´´ akyu n rawng ai ningbaw ni ngu, shat sha jaw sha rai shăkre wu ai. Dai zawn re ai manghkang ni a măjaw 1958 ning June 4 ya shăniq Mungdaw Ningbaw măgam lit kaw na pru nu ai. 1960 ning hta ngang grin Hp.S.P.L Hpung hku nna raq lătaq poi shang let Amat bai tai sai. San seng Hp.S.P.L a Bukda măkam măsham hpe Munghpawm Myen mungdan aq măkam măsham gălaw na hte seng n nah grai ninghkap ai wa re.
Duwa Zanhta Sin gaw tinang a myu tinang aq Buga myu tsaw shăre shăgan re. Măsha hte tsun shăga ai lam hta mung grai pri-nem hkra tsun shăga chye ai hte myit grai gălu găba ai. Shi aq mung măsa hte seng n nah hkam la ai lam gaw shi aq prat hta nga ai ningbaw ni hte shai ai. Mung shăwa hpe grai tsawq raq let mungchying sha ni măgah gwi gwi tsap ai ningbaw re. Magam bungli ni hta grai sădi dung let, grai myit kup ai. Shi gaw Hkalup Hpung rai n nah măkam măsham lam hta grai shăkut ai wa re. Shi hte hkuq hkau ai ni yawng shi hpe grai tsawra ai.
Dăru ahkrē jăhkrit shăma ai lam n nga ai sha myit gălu let pawt sindawng ai lam n nga ai. Ndai zawn re ai myit măsa aq măjaw, măsha law law wa, grai tsawra hkungga ai Jinghpaw Wunpawng sha ni a ningbaw lăngai mi re. Duwa Zanhta Sin gaw tinang a akyu n tam ai sha myu hte mungdan aq mătu măsa lam hta san san seng seng gălaw lai wa sai. Jinghpaw Mung Ningbaw ni hta Duwa Zanhta Sin gaw mătsan dik re. Găde mi jam jau hkrum tim shi a myi man gaw găloi mung măni sum sai rai nga ai. Shi gălaw lai wa sai măgam bungli shi madun dah ai kasi ningli ni gaw anhtē ka n maq, shăgawp n maq rai nga ai law.
#Source : Anhte a labau hkringhtawng
(Thursday, October 7, 2010.)