Wp/isv/Indoevropejske jezyky
Indoevropejske jezyky sut jezyčna rodina, ktora jest rodna večinstvu ljudij v Evropě, na Iranskom platu i na sěveru Indijskogo subkontinenta. Něktore jezyky tutoj rodiny, anglijsky, francuzsky, portugalsky, russky, niderlandsky i špansky, razrastli črěz kolonializm v moderny čas i tutčas imajut govoriteljev na několikyh kontinentah. Proizhodi od praindoevropejskogo jezyka. Indoevropejske jezyky dělet se na několiko čestij ili podrodin, iz ktoryh 9 grup tutčas sut mrtve, a 8 grup imajut jezyky, ktore sut žive:
 | |
| Obča informacija | |
|---|---|
| Ozemja |
|
| Govoritelji | ok. 3.2 miliardy |
| Prajezyk | praindoevropejsky jezyk |
| Podrazděljeńje | |
| |
Dnes indoevropejske jezyky s najvelikym čislom rodimyh govoriteljev sut anglijsky, hindustansky, špansky, bengalsky, francuzsky, russky, portugalsky, němečsky i pendžabsky, každy iz ktoryh imaje vyše 100 milionov rodimyh govoriteljev. Mnoge ine sut male i pod grozoju izmrěńja.
Vsěgo indoevropejskymi jezykami kako rodimymi govoret 3,2 miliardy ljudij na cělom světu (kolo 46% zemskogo ljudstva), najvyše vsego iz jezyčnyh rodin. Cělo sut 445 živyh indoevropejskyh jezykov, suglasno ocěnjeńju Etnologa, iz ktoryh vyše dvuh trětin (313 jezykov) sut čest indoiranskoj rodiny indoevropejskyh jezykov.[1]
Podobnosti
edit| PIE | Anglisky[upper-alpha 1] | Gotsky[upper-alpha 2] | Latinsky[upper-alpha 3] | Antičny Grečsky | Sanskrit | Iransky | Slovjansky[upper-alpha 4] | Baltyčsky[upper-alpha 5] | Keltsky[upper-alpha 6] | Armensky | Albansky | Tohtarsky[upper-alpha 7] | Hetytsky[upper-alpha 8] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| *méH₂tēr-
"matka" |
mother | SN móðir | māter | mḗtēr | mā́tṛ, mātṛ́ | mātar- | mati, matka | L móteris | māthir | mayr | motër[upper-alpha 9] | A mācar
B "mācer" |
|
| *dʰĝʰemon-
"člověk" |
stary anglijski
guma |
guma | homō | khthōn[upper-alpha 10] | kurdyjsky zevî[upper-alpha 11] | zemljaninъ | žmuõ | duine | A sóm
B śaumo |
||||
| *muH₁s-
"myš" |
mouse | SN mús | mūs | mũs | mū́ṣ | muš | myšĭ | mukn | mi | ||||
| *wl̥kʷos
"volk" |
wolf | wulfs | lupus | lúkos | vŕ̥kaḥ | vǝhrka- | vlĭkŭ | wilks | olc[upper-alpha 12] | ulk | B walkwe | ulippana | |
| *H₂éĝros
"polje" |
acre | akrs | ager | agrós | ájraḥ[upper-alpha 13] | art | arë |
Zapisky
edit- ↑ staro-anglijsky ili anglijsky
- ↑ ili stary-nodycki (SN), staro-vysoko-němečsky (StVN), srědnji-vysoki-němečsky (SrVN)
- ↑ ili oskansky (O), umbrjansky (U)
- ↑ starocrkovnoslovjansky ili iny
- ↑ litovsky (L) ili staro-prusky (SP)
- ↑ irlandsky (I) ili valijsky (V)
- ↑ A ili B
- ↑ ili iny anatolijsky
- ↑ znači "sestra"
- ↑ znači "iz zemi"
- ↑ znači "fermer"
- ↑ znači "zly"
- ↑ znači "luka"
Iztočniky
edit- ↑ "Ethnologue report for Indo-European" (na anglijskom). Ethnologue.com.
Vněšnje linky
edit- Tutoj članok imaje prěvod iz članka "Indo-European languages" v Vikipediji na anglijskom (spis avtorov; dozvoljeńje CC BY-SA 4.0).