Wp/hac/گەشتنامەو موسیۆ چریکۆف

< Wp | hac
Wp > hac > گەشتنامەو موسیۆ چریکۆف

کتێبوو «سیاحتنامەو چریکۆف»ی  پێوەندی بە مێژوو هەورامانیۆ، پەوکی موهیمما کە پەی یەکەم جاری نامێو بڕێو جە دەگایاو هەورامانی و ئامارێو جە نفووسێشا، چەنەش ئامێنە.

جە ساڵەو ١٨٤٨ زایینی/١٢٦٥ کۆچی، دما بەسیای پەیماننامەو ئەرزڕوومی بەینوو ئێران و عوسمانیەنە، کومسیونێو پەی دیاریکەردەی حدودوو ئی دوە دەوڵەتیە وەش کریا کە جگە جە نمایەنداو ئێران و عوسمانی، نمایەندێو دەوڵەتە گەورەکاو ئا سەردەمیچە پێسەو رووس و ئینگلیسیش چنە ئەندامێ بێنێ. کۆلێنێل چریکۆف سەرۆکوو لیژنە ڕووسییەکەی بێ کە بە ماوەو چوار ساڵا جە ١٨٤٨ تا ۱٨٥٢ زایینی / ۱۲٦٥ تا ۱۲۷۰ کۆچی، چەنی یەرێ نەقشەکێشە ڕووسیا، ڕاپۆرتێوش پەی دەوڵەتوو ڕووسی ئامادە کەرد. ئی ڕاپۆرتە دماو مەردەی چریکوفی جە ساڵەو ۱۸۷٥ زایینی/۱۲۹۲ کۆچیەنە، جە لاو یاریدەدەرەکەیش بە نامێ «موسیۆ غمارۆف»، جە شاروو پێترزبورگ یەنە چاپ کریا.  چن ساڵێ دماتەر، جە ساڵەو ۱۸۸۷ زایینی/ ۱۳۰٥ کۆچی، زەمانوو پادشایی ناسرئەدین شای قاجاریەنە،  کسێو بە نامێ ئابکاری مەسیحی، کتێبەکەو چریکۆفیش هۆرگێڵناوە سەروو زوانی فارسی و بە نامێ « سیاحتنامە مسیو چریکوف»ی وەڵاش کەردۆ.

ئی کتێبە پەی مێژوو پێوەندیە سنووریەکاو (مەرزیەکاو) ئێران و عوسمانی و حەرپاسە بار و دۆخوو شار و دەگایەکا و ئێرانی چا سەردەمەنە، ئەهەمیەتێوی تایبەتش هەن. چریکۆف فرەو شار و دەگایەکا کوردستان و ئێرانی گێڵان. جە پاییزوو ساڵەو ۱۸٥٠  زایینی/ ۱۲٦٦ کۆچی یەنە، چریکۆف  چ یاوان شاروو سنەی.  ئادیچ پێسەو گردوو سەرچەمە خارجی و ئێرانی و ئەردەڵانیەکا، خەڵکی هۆرامی زوانوو ئا وەختەو شاروو سنەیش بە کورد ئەژناسە کەردێنێ و واتەنش چی شارەنە دەوروو ۱۰  هەزار یانا هەنێ کە سەرجەمشا کوردێ سوننیێنێ و بڕێو مەسیحیێ کلدانیێچش چنە مژیوا.

زانیاریەکێ چریکۆفی جە بارەو دگایەکا هۆرامانیۆ کەم و موختەسەرێنێ، بەڵام چەنی ئینەیە نامێو بڕێو دەگایاش پەی یەکەم جاری هۆردەینە کە وەڵتەر هیچ بەڵگێوی نویسیانە، نامێشا نەبریێنە. حەر پاسە ئاماروو نفووسەو برێو جە دەگایا هەورامانیش پەی یەکەم جاری جە مێژوونە، دەینە دەسۆ.