Wp/gbm/गढ़वळी बाच​सास्तर

< Wp‎ | gbm
Wp > gbm > गढ़वळी बाच​सास्तर

बाचांस​ (Phoneme) edit

बाच​-सास्तर म ​​बाचांस बाचौ नन​-तम इकै च​। बलकण म अबरी गढ़वळी बाच​-सास्तर म अकादमी पड़ाव फर परेख​-पड़ताळ हूण जरूरी च​।

सौर​ (Vowels) edit

इकबाची-सौर​(Monophonic Vowel) edit

गढ़वळी म सौर खुणि ले कन बिदौनों तीन मत छिन​। भण्डीतर हिन्दी बिदौन अर कुछ गढ़वळी बिदौन (जू गढ़वळी सणि अलग भाखा न बलकण म हिन्दीऽ बोळी बिङ्गदिन) मनदिन बल गढ़वळी म तीन "ह्र्स्व​" (ə, ɪ, ʊ) तीन "दीर्घ​" (ɑ, i, u) अर दुई अन्य (e, o) सौर छिन. जबकण म गढ़वळी बिदौन भीष्म कुकरेती मन्दिन बल गढ़वळी म /ɑ/ नी हूंदू बलकण म​ /ə:/ हूंदू। य​ऽक हैंक बिदौन अनूप चन्दर चन्दोला न गढ़वळी सौरो फर भण्डी खोज करी छे, उं हिसाब"न गढ़वळी म पूर​ऽ तेरह सौर छिन​।

न्यड़-अग्वड़ी अग्वड़ी बिचौळ्या न्यड़-पिछड़ी​ पिछड़ी
निर-रुट्ळ्या निर-रुट्ळ्या रुट्ळ्या निररुट्ळ्या रुट्ळ्या निर-रुट्ळ्या रुट्ळ्या
न्यड़​-बन्द​ ɪ ʊ
बन्द​ i y ɨ ɯ u
मझ​-बन्द​ e
मझ ə o
मझ​-खुळ्युं ɔ
न्यड़​-खुळ्युं

दुइबाची-सौर (Diphthongs) edit

तिर​बाची-सौर (Triphthong) edit

गढ़वळी म तिर​-बाची सौर कम इ मिल्दिन। य​ऽक आम-सी पन अहम तिर​-बाच मिल्दू "ह्वाउन" /hɯɔʊn/​ (माणी गढ़वळी म) क्य /hɯaʊn/ (कुछेक बोळ्यों म)।

बैञ्जन​ (Consonant) edit

उठड्या दंदळ्या मीर​-दन्दळ्या मीरळ्या मीर​-तळुग्या तळुग्या टण्टळ्या गौळ्या
नक​-उन्दौ m n ɲ ɳ ŋ
अण​-घिसल्या बाच​-बगैर​ p t ts ʈ k
स्वांसी​ (बाच​-बगैर दमौळा) tʃʰ ʈʰ
बाच​-दगड़ b d ɖ g
गुणमुण्या (बाच​-दगड़ दमौळा) tʃʰ ɖʰ
घिस़ळ्या बाच​-बगैर​ h
बाच​-दगड़ ɦ
नळ्या सपाट​ ɽ
बाच​-दगड़ दमौळा ɽʱ
नजीकी ʋ l j ɭ

दग्ड़-बाच (Allophones) edit