Wp/fvr/Telgêsa

< Wp‎ | fvr
Wp > fvr > Telgêsa

Telgêsa yeeŋ dokkéŋa na túlékʉŋo gé dɨ́eŋ a̠ppɨŋ-lé, naŋ yeeŋ ra̱mʉ̂sa gé jâm'íŋ eré, naŋ karába ka̱nsʉkwǎ-le gé. íllâ telgêsa seeŋa niin ka̱ɨŋ 12 jaluŋtog: Telgês sʉ́ʉ́l, Telgês Aprɨ́gɨa Sǎ̱ɨd'íŋ, Telgês doddóré, Telgês riyâ ǎl Aprɨ́gɨa kee, telgês Korsâk, telgês Bengal, telgês Tibet na telgês Blanford, kin gal namá Ásia ka̱ɨŋ. Na telgês kullê na telgês kɨ́t gal ǎl Amírika Rɨ́ɨkʉŋo-lé ka̱ɨŋ. Na telgês Rɨ́ɨŋárát ǎl Tʉgʉ Rɨ́ɨdʉŋo lé kaɨŋ, na telgês pukkâ gal lóóŋá suŋŋâ-lé ka̠ɨŋ, Toósa'ŋsabbarrá Rɨ́ɨdʉŋo, Amírika rɨ́ɨdʉŋo, Urúbba na Ásia. Telgêsa seeŋa kí karába kerŋaŋ-si tɨɨlɨ ǎl dog kɨ́eŋ órré tog gé, telgês mʉroŋ ǎl Amírika Rɨ́ɨdʉŋo-lé ka̠ɨŋ na telgês kɨ́ló tɨlol ǎl Aprɨ́gɨa kee. Yeeŋ dog-si kí ásaŋaŋ na bôrnyoŋa kerŋaŋ tɨɨlɨ, bá bará yeeŋ míŋ áddí dokké ge. Telgêsa ǎl Sudân ka̱ɨŋ telgês sʉ́ʉ́l na telgês riyâ gé.

Ɨdɨ̂ɨ́ŋ ná telgêsa lóóŋá suŋŋâ-lé ka̱ɨŋ da̱ldɨ'ŋ dɨó naŋ dog ɨdɨ̂ɨ́ŋ ná kwa in ka̱lʉwe âl yeeŋ riyâ ge, telgêsa'ŋ aldiŋá saa suŋŋá ka̱ɨŋ ná rímmeŋ ɨŋɨ da̱ldɨ'ŋ dɨó.

Juta'ŋ jaiŋ, áddí telgêsa'ŋ jaiŋa'ŋ dɨo bá ayé namaíŋ ayéŋá ɨɨs-lé-ii, ɨdɨ̂ɨ́ŋ paál dǐŋa dog mat síŋ ayéŋá wa̱yye na oŋŋal ka̠ɨŋ. Telgêsa nyét tággiŋdi kí dáldá áka̱ɨŋba, bá dǐi gé na ásaŋa ǎl kí dáldá ka̱ɨŋ, lóóŋá dǐi-lé kí dáldá ittî a̱wɨ, dee kí dééŋ pârne na kɨ́eŋ kwǎ, marráŋ dǐi, inná telgêsa Rɨ́ɨŋárátdʉŋo in-si kɨ́wɨ́e âl díttníŋ a̱wɨ.

Telgêsa ra̱mʉ̂sa gé, na lóóŋá dǐi-lé kalámsʉnnéŋá na kosoota na kíyaŋa aame, na dog-si mat dǎyŋa kɨrrôŋa na tánaŋa aame. Telgêsa'ŋ suŋŋâ dákkiŋ dǐi jâma kg 1 aame soog tog'íŋ dɨó. Telgêsa jâmas jʉʉle-le naŋ dǔu ʉ́rrɨ́tɨ́a áláŋ asi keer ammía, lóóŋá dǐi-lé kurúŋáŋ kɨ́lóŋ dǔu, úrányʉó, wala gal sʉʉrʉ-lé. Telgêsa seeŋa kurú'ŋ írí ájéébeleba, bá telgês mʉ̂rdʉ-ii ná jéébel.