Aprîkiŋáŋ Kʉldɨŋáŋ Bārʉŋ túlékʉŋo yé ǎl sʉʉrʉ́rrɨ́ŋ bārʉ̂-ii, Aprîkiáŋ túle. Yé dog suŋŋáŋere debbetessi (walagal, sʉʉrʉ́ŋ a̱rɨtebes kurrâ) na sʉʉurʉŋ lóó asá yé jʉ́mel nii mitir 941 baaríŋírí. Nii 620,000 liri na asá kee gánníneŋ kwáŋ diigiŋ na mánii 4.4 mirini ná ayé 2008. Dééŋ deem kuri Baŋgé.
Ɨ́dé namá rʉkkʉŋa kāɨŋ kí sāɨd ere, na kin namá koró jɨgɨrgɨ́gɨre tarrâŋ toŋa gé. In Aprîkiáŋ sabba dog-si ba̱nɨmitira kee.
Deemaittîŋa kerŋa túléŋa namá Bouár, Zíŋga, na Ouáddagé. Dééŋ sabba sāɨdɨ́ŋ kina’ŋ ere Roosarab Ubáŋgi kee.
Aprîkiáŋ Kʉldɨŋáŋ Bārʉ túlé kʉŋo'ŋ dɨo bárŋáŋ suŋŋâŋere kwǎ namá órréŋá Bánda na Báya kwǎ gé. Kwá nyettiŋíŋ belé namá Paránsâymaraŋ bá kwáittǎ gé ná bārʉŋáŋ belé Sáŋgo kírsiŋa.
Na dog kwá suŋŋáŋ ere kɨ́eŋ pɨɨla yeeŋ kawye, maraŋ dog lóóŋá diŋáŋ órápôyti (tinne kurrâ kurâs ʉŋŋɨ ná kuy á kee ba) in namás ta̱rrɨŋ ʉ́ndʉl. Iprîkiáŋ Kʉldɨŋáŋ Bārʉ túlé kʉŋo dog si dǎimon, yoránium pʉrréŋ kʉ́lóŋá kee. Kin-sí namá julel, niná asá nyɨ̌re, bʉ́ʉ́n na baldaŋa leppéŋa bārʉŋá kerŋa-sí julel áláŋ soŋgoŋa piá.
Rɨdɨn namá Paráŋŋi CFRA. USA Dollár 1, niipii 424.05 Paráŋá CFA.
Bārʉ namá Parânsa kʉrɨŋ-lé jáá namaŋ ayé 1960, ǎlbá míŋ yé ditînjaari eŋa.