Äin nóósje (fan letiin natio, "folk, sibskup, kumof" of "bôort", oorsprungelk was d'r 'n "mäinskup fan d' bôort" mit mäint,[1] 't kumt fan 't tiidwoord nasci, "booren worden") is 'n mäinskup fan minsken, däi sük döör däilt liiktäikens, as 'n mäin tóól, histoorje, etnije, kultüer un fóóken ook 'n däilt gewest, ferbunnen föylent.
Disser biigrip word't näit allenerğ in d' wäitenskupelk kuntekst bruukt, man het ook 'n stâark poolitisk biidüüden un kent düs mennerğ deffernóósjes. Häi word't in d' mäin tóól ook as 'n anner woord föör däi biiliiktäikens stóót of folk bruukt, wat fan nóósje in 't wäitenskupelk fertöönen sked't worden maut. Däi tauproot't kultüräel liiktäikens köönent d'r bii as däi nóósjenóólkerakter fan 'n folk fertöönt worden. Däi biigrip nóósje wist sük as 'n kunstrukt uut, dat den waarken daajt, wen lüü sük hanneld d'r nóó trekkent.[2]
In 't ferleeden tiiden, fööer däi tiid fan 't börğerdaum, wurrent up däi êerst uniiwersiitäiten däi stuudenten fan biipóólt oiroopeesk streeken as 'n nóósje (nationes) kóótegorisäärt (b. f. baiersk nóósje). Dat undwikkeln fan up stóóten biilooken nóósjes, bii dat däi (n'rmóól ferskeelend) biigreepen stóót un nóósje mit nanner ferbunnen un fóók ook as 'n sünnonüüm bruukt wurrent, geböörde up d' biigün fan d' börğerlîik tiid. In disser kuntekst maut me mank stóót, nóósje (kultürnóósje) un nóósjenóólstóót ferskeelen. Bloot binnen äin nóósjenóólstóót kumt 't stóótskunstrukt mit däi biigrip fan d' nóósje ooveräien.
Däi ameriikóónsk poolitisk wäitenskupper Benedict Anderson nöymt 'n nóósje 'n „föörstelt mäinskup“ („imagined community“)[2] un nóó 't mäinen fan däi oosttralsk akadeemikker Paul James is 't 'n „abstrakt mäinskup“ („abstract community“).[3] 'N nóósje is up däi menäär 'n föörstelt mäinskup, dat däi kundiisjes d'r sünt um sük uutspred't un däilt ferbinnens föörtaustellen un dat 't fan buuten biikeeken óópersönelk is, ook doo elk un äien binnen däi nóósje sük sülst as 'n pâart fan 'n reejóól äinerğkaid mit annernt ferneemen dee. Föör d' grôotst däil bliivent leeden fan 'n nóósje sük frömd un söölent sük wol noojt dräepen.[4] Düs däi uutdrük „'n nóósje fan frömmen“ („a nation of strangers“), däi fan sükker skriivers as däi ameriikóónsk zjornóólist Vance Packard bruukt word't.[5]
Wellen edit
- ↑ Hans-Jürgen Lüsebrink: L’Etat-Nation/Staatsnation. Zur frühmodernen Genese und postmodernen Infragestellung des Nationalen. In: Rainer Hudemann, Manfred Schmeling (säeger): Die ‚Nation‘ auf dem Prüfstand/La ‚Nation‘ en question / Questioning the ‚Nation‘. Akademie Verlag, Berliin 2009, siid 3.
- ↑ 2.0 2.1 Benedict Anderson: Imagined Communities. Verso Publications, Lunden 1983
- ↑ Paul James: Nation Formation: Towards a Theory of Abstract Community. Sage Publications, Lunden 1996, siid 34. "A nation is at once an objectively abstract society of strangers, usually connected by a state, and a subjectively embodied community whose members experience themselves as an integrated group of compatriots."
- ↑ Paul James: Globalism, Nationalism, Tribalism: Bringing Theory Back In. Sage Publications, Lunden 2006
- ↑ Vance Packard: A Nation of Strangers. 1968