In däi fiiloosoofii word't proobäärt, däi weerld un dat minskelk biistóón uuttausinnen, tau ferkloren un tau biigriipen. Säi undstun föör 't eerst in 't säest jorhunnert. Äien anwender fan däi fiiloosoofii word't fiiloosoof nöymt.
Däi fiiloosoofii ferskeelt fan anner wäitenskuppen d'r döör, dat säi näit up äien rebäit of menäär fan föörskern biiswet't is, man 'n biisünner ord fan fróógen un unnersöyken fan föölfollerğ rebäiten anwenden daajt.
In däi fandóóğsk tóólgebruuk word't dat biiliiktäiken fiiloosoofii fóóktiids bruukt um elk föörm fan wiisdaum of biikiiken fan 't leevend tau biinöymen („äien siin levendsfiiloosoofii“). Dit ferskeelt fan dat wäitenskupelk biiliiktäiken „fiiloosoofii“, dat in disser artikkel biiskreeven word't.
Rebäiten fan däi fiiloosoofii sünt:
- däi loogik (däi wäitenskup fan dat räidelk denken)
- däi eetik (däi wäitenskup fan dat recht hanneln)
- däi meetófüüsik (däi wäitenskup fan däi boom fan dat weesen un däi würrelkkaid)
D'r bii kooment no däi kennisteejoorii un däi wäitenskupsteejoorii, däi sük mit däi menäär fan kennis winnen in 't gehäil un in däi ferskeelend enkeld wäitenskuppen ofgeevent.