Wp/evn/Асикта

< Wp‎ | evn
Wp > evn > Асикта

Асӣкта, ахӣкта, асе̄кта, аше̄кта, баргузинскайду хэӈкэду хуркикэн (лат. Pícea) — эр чиечи окинтыки чулама мо дягдамалдук кэргэндуктын бисин.

Асикта

Дугэн эмэрмэмэ. Чиелин манӈил, гидаламэл-дэ бивкил. Чиелин моду тунӈава-наданма анӈанилва дявучавкил. Тарил дягда чиелдукин урумкутмэрил. Неӈне асиктаду бэедыл, асадыл-да няӈтакарин ичэвуливкил. Асадыл няӈтакар гудеил, холбамал, уняптунӈачинди овкил, угиски угиривденэл. Бэедял няӈтакар асадылдук хулукутмэрил биси. Тарил хорирди, чуламалди-гу, сиӈамалди-гу бивкил. Асикта няӈталдун хулукукэр чэмэкэр овкил. Тарил, эдынди эдынмувденэл, горомомот энты модукин дариски дэгиливкил. Тар аракуканди балдыдявки. Асикта илан дярдула анӈанилдула инивки. Энэ сот иӈинилвэ ӈэлэттэ, мо балдымакталин чукалин неӈнерилди иӈинилди хадун ёнивувкил. Тэли ичэдэнин сиӈнипчукэн овки.

Упкатту долбор билэлдун дыгин дяр ичэдэнилин бивкил. Дуннэлдут-кэ (Россияду) надан-дяпкун ичэдэнилитин итывувдяривкил. Кэтэтмэрит-кэ асикта сибирскэй арчавувки. Тар европейскэйвэ асиктава урэвки. Элэ няӈталин хулукутмэрил биси, иӈинилвэ-дэ эвкил ӈэлэттэ. Эр асикта сотмарит, аят-та агималду, урэмэл-агидылду-да билэлду бододёвки. Эргэчин асикта упкатту Сибирь билэлдукин Охотскайдула ламула балдывувки. Даран эр мо дягдадун, ириктэнун, нуктэнун, тактыканнун, хуланун, чалбаннун бидевки. Асикта аянскэй Приморьеду, Приамурьеду, Охотскайду дяпкаду, Камчаткаду, Курильскаилду бурилду-да бодовки.

Тэгэдыду аичинду эр мо чиелдукин, неӈнер балдыгалдукин тадук няӈталдукин мумэ силэтын симкидёквэ, сот энундерилвэ эвтэлвэ аичивки. Нян асикта чиедин эӈгурэлвэ, эчэлвэ горо авгадярилва хуелвэ аивкил. Мо чуксэн учэдёктук бэлэвки. Дэллэ хулэптэндин куликар тадук кулир кикивурватын айдявкил. Иникинди нютэт Аӈавчалвэ хуелвэ, эдэн сэксэ ӈэнэдерэ, тыпавкил.

Асикта дэллэнин со тамура, тэгэдыду хаваду окинтыки гэлэвувки. Модукин кэтэе бумагае овкил. Дэллэдукин гиллэнэдеривэ торгавэ, хуӈтулвэ-дэ идэгэлвэ одявкил. Гулэлвэ одяктудын-да дэллэн гэлэвувки. Гаралдуктын эфирнайва имурэнмэ, витаминма C гадявкил. Улдаксалдукин-ка умидерилвэ итылван итывувкил.

Эргэчин мо чиелвэн упкатван анӈанива тавдявкил, элэ эвкэ гаралван эруӈнэ.

Литература edit

Пикунова З. Н., Пикунова И. Р. Энциклопедия природы: Флора. — СПб.: филиал изд-ва «Просвещение». — 223 с.: илл.