Hon. Francis Xavier Kojo Sosu( Ba dɔge o la 12 fɛboɔre 1979) yuoni poɔ, o e la Gaana lɔɔyɛ ane pɔletesean, [1] o e la kataweɛ paate mɛmba (NDC).[2] Pampana ŋa o poɔ la a begemaale die naŋ e anii soba a Ghana republic anaare eŋɛ naŋ areko a Madina Gbandige.[3][4]
O e la Deɛpete Ranking Mɛmba a ko constitutional Law aneŋ begemaale die toma kɔmatee a begemaale die poɔ.[5]
O Nyɔvore Piiluu ane O Sakuuri Yɛlɛ
O yi la teŋa kaŋa ba naŋ boɔla Denu naŋ be a Volta region poɔ, kyɛ ba doge o la Accra New Town. O da gaa la sakuu ŋa ba naŋ boɔla John Grammar Senior High School.[6] O taa la gama mine ba naŋ boɔla Bachelor of Arts(BA) (Honors), sociology poɔ a yi University of Ghana aneŋ gama mine ba naŋ boɔla Bachelor of Law (LLB) a yi a sakuukpoŋ ŋa poɔ. [7]O da lɛ gaa la nimitɔɔre a te gaa sakuu ŋa ba naŋ boɔla Ghana Law School a yineŋ Professional Certificate naŋ da ko o sore ka o zanne lɔɔ toma, ka a lɛ da ko o vuo ka o kpɛ a Ghana Bar Association a 2010 yuoni poɔ.[8] O lɛ taa la gama mine ba naŋ boɔla Master of Arts (MA) Degree in Economic Policy a yi a Economics Department naŋ be a University of Ghana poɔ aneŋ Master of Philosophy (MPhil) a yi Conflict, Human Right and Peace Studies a yi University of Ghana naŋ be Winneba teŋa poɔ.
O Toma
O e la lɔɔyɛ. O da piili la lɔɔ toma [9] a Legal Counsel Logan aneŋ Associates, sɛre ka o wa bɔ toma zie ŋa ba naŋ boɔla F-X Law and Associates, ka o e Progressive Human Rights ane Public Interest Law Firm naŋ bé a Accra a 2012 yuoni poɔ, Pampana ŋa o e la Managing Director ako a toma zie ŋa.[9]
O Begemaale Piiluu
Ba da ire o la ka o e a kataweɛ paate begemaale die mɛmba naŋ areko a Madina Gbandige a 2020 begemaale die nu-neɛ poɔ, o da daa la noba bata a lɔɔ ane nuuri 661, ka bana la Sidii Abubakari Former Youth Organizer a ko a kataweɛ paate, o da nyɛ la nuuri 480 ane Ibrahim Husseini naŋ da nyɛ nuuri 217 ane Hadjia Rukaya meŋ naŋ da nyɛ nuuri 16.[10]
A nyɔgevennebare, 2015 yuoni poɔ o da kpɛlɛɛ fĩĩ a o neɛ na da e a incumbent ka ba boɔla Amadu Bukari Sorogho. [11] Sosu da nyɛ la nuuri 1,486 kyɛ ka Amadu Bukari meŋ da nyɛ nuuri 1,738, Amadu Bakari da di la a kogi, o da e la neɛ naŋ da areko a Madina Gbandige a yi 2005 yuoni poɔ kyɛ ka Abu Bakar Saddique Boniface da daa o lɔɔ a puoreŋ.[12]
A 2020 vooten yuoni poɔ, Sosu da daa la Abu Bakar Saddique a lɔɔ, a dɔɔ ŋa da e la gɔmmenɛnte kpaŋbeɛ ako Zongo and Inner City Development, Sosu da nyɛ la vootere 62,127 kyɛ ka Abu Bakar meŋ da nyɛ vootere 46,985. Sosu da nyɛ la vuo a areko a Madina vooten lombori ŋa.[13][4][14]
O Begemaale Leɛo
O da kpɛ la a begimaale die a areko a Madina vooten lombori a yi a begimaale die naŋ e anii soba a 4th republic of Ghana a 7 gyɛnoɔre 2021 yuoni poɔ[9]
O Kɔmɛtee Toma
O e la neɛ naŋ poɔ a Constitutional Legal aneŋ Parliamentary Affairs Kɔmɛtee ane Appointment Kɔmɛtee a begimaale die poɔ.[9]
Omeŋa Nyɔvore
O taa la pɔge ka ba boɔla Felicia Adwoa Konadu, o taa la biiri banaare ba yoe la Marita Klenan Pokua Sosu naŋ e o bipɔge fɔra aneŋ bidɔba bayi ka ba boɔla Francis Xavier Kadi Jnr aneŋ Lan Xavier Eli Sosu.[15] Ba bibaaraa yuori la Mia Gayra Ahenkan Sosu [16]naŋ e bipɔge.
Sommo Yizie
- ↑ https://www.graphic.com.gh/news/general-news/why-lawyer-francis-xavier-sosu-was-suspended-for-6-years.html
- ↑ https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/NDC-Polls-Francis-Xavier-Sosu-wins-775092
- ↑ https://www.myjoyonline.com/madina-mp-partners-upsa-to-implement-legal-clinic-and-community-lawyering-projects/
- ↑ 4.0 4.1 https://www.gbcghanaonline.com/news/politics/francis-sosu-wins-madina-constituency-parliamentary-seat/2020/
- ↑ https://www.myjoyonline.com/madina-mp-partners-upsa-to-implement-legal-clinic-and-community-lawyering-projects/
- ↑ https://yen.com.gh/179335-from-truck-pusher-parliament-the-amazing-story-mp-elect-francis-xavier-sosu-video.html
- ↑ https://www.myjoyonline.com/embattled-lawyer-francis-xavier-sosu-honoured-with-humanitarian-award/
- ↑ https://web.archive.org/web/20230429063407/https://adepanews.com/from-truck-pusher-to-parliament-the-emotional-life-story-of-francis-xavier-sosu-that-will-inspire-you-video/
- ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 https://www.myjoyonline.com/embattled-lawyer-francis-xavier-sosu-honoured-with-humanitarian-award/
- ↑ https://www.graphic.com.gh/news/politics/i-spent-gh-300-000-to-campaign-in-parliamentary-primaries-xavier-sosu.html
- ↑ https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Sosu-rejects-NDC-primary-results-395865
- ↑ https://www.pulse.com.gh/ece-frontpage/election-2016-amadu-sorogho-loses-madina-seat/jrp55j1
- ↑ https://www.graphic.com.gh/news/politics/madina-constituency-francis-xavier-unseats-boniface.html
- ↑ https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/ghanaelection2020/parliamentary.region.results.php?ID=4
- ↑ https://www.graphic.com.gh/news/politics/i-ll-give-madina-loud-voice-in-parliament-sosu.html
- ↑ https://www.myjoyonline.com/madina-mp-francis-sosu-and-wife-welcome-new-baby/