Andrew Asiamah Amoaka ( ba naŋ dɔge 24 Fɛboɔre 1966) e la a Ghana merɛ diree kaŋa, O naŋ e la a Ghana pɔletese neɛ na be a Ghana palamɛte anaare soba a anii soba a Ghana poɔ na e Sommeŋɛ candidate kpɛ la ɔfere Disembare 2020.[1][2][3] Pampana ona la are ko Fomena paaloŋ naŋ be Sante Urigiŋ. O na la a deputi Speaker bayi soba ko Parliament.[4][5][6]
O Nyɔvore piiluu ane Ganzanne
Ba dɔge la Amoako 24 Fɛboɔre 1966 Wioso-Adansi poɔ naŋ be Sante Irigiŋ. O taa la MSc yi Environmental Resources Management, Masa of Arts in conflict Resolution ane LLB(law) yi a Kwame Nkrumah University of Science ne Technology ane professional law license (BL) yi Ghana School of law.[7]
Tontonziiri
A saŋa na o naŋ na kpɛ Pɔletese poɔ, o da e la sɛreŋmaara ko Minka premo ne Co ( Akosombo chambers). O na da la a Estate Ɔfesa, Teŋgane Ɔfesa ne valuer Kumasi Metro Assamble poɔ.[8]
Pɔletese
O naŋ da wa leɛre o teɛroŋ ka o ko la are a paate primaries kyaare ne a 2020 general elections a yi dɔdɔ yɛlɛ onaŋ nyɛ yi o meŋɛ paate, ka o leɛ o teɛroŋ ka o e sommeŋɛ candidate. O da daŋ e la Wɔɔ paate ( NPP) mɛmba, which, citing Article 3(9) of it's Merɛ gane, sãã o mɛmbaroŋ kyɛ eŋ a speaker of Parliament duoro, kyɛ ŋmɛ nu peraa ka o dakogi gaŋɛɛ zagelaa 13 Ɔɔtoore 2020 a provisions of Article 97(1)g merɛ gane poleŋ. Amoako da ba gaŋ teŋɛ kyɛ sage, ka ba naŋ kare o yi a paate ba wuli ka o ba la e Parliament mɛmba, ka Parliament ko Ghana yoŋ la na tõɔ yeli ka o ba la e MP ba naŋ neɛ nuuri iri. Seɛreŋmaara Kwaku Asare da sage ne la Amoako, wulo ka a ba teɛroŋ ba naŋ nyɔge e la Merɛ yɛlɛ naŋ be a jurisdiction of High court, aŋ Article 99(1) naŋ wuli a merɛ gane poɔ.[9][10][11]
Amoako di la a Fomena parliamentary dakogi a Disembare 2020 wagere elections ne 12,805 nuuri, naŋ daa o kyakya ŋmɛ tɔ, Philip Ofori-Asante naŋ e o paate koroo mɛmba, naŋ nyɛ 10,798 nuuri. Amoako da la neɛ ŋa yoŋ naŋ e sommeŋɛ candidate di a 2020 parliamentary elections. A o arezie onaŋ e sommeŋɛ mɛmba ko Parliament da e la nimizeɛ a elections naŋ da wa baare a yi a paatere ama ayi (NPP ane NDC) kaŋa zaa naŋ da koŋ baŋ outright majority. Seɛre election interview, Amoako da wuli ka o ba taa teɛroŋ faa zaa kyaare a NPP ba naŋ sãã a o paate mɛmbaroŋ bare. A general gansɛgerɛ ko a NPP, John Boadu, da yelwuli ka Amoako na baŋ leɛ sɛge bɔ la a o NPP mɛmbaroŋ subject to specific paate regulations ane conditions. 7 GYɛnoɔre 2021 eŋɛ, ba iri la Asiamah ka o e Deɛpete speaker bayi soba ko parliament. O yoŋ la sommeŋɛ Parliament mɛmba naŋ are saa vuo na, Ghana dabaŋkoroŋ eŋɛ.[12]
Kɔmɛtee
Amoako e la a dakogi zu soba ko mɛmbare naŋ nyɔge tɔna ɔfere kɔmatee, mɛmba ko a standing orders kɔmɛtee, mɛmba ko a subsidiary legislation kɔmatee, mɛmba ko a ganzanne kɔmɛtee ane mɛmba ko mines ne Faŋa kɔmɛtee.[8]
Meŋɛ Nyɔvore
Amoako e la kirista bie.[8]
Sommo Yizie
- ↑ https://citinewsroom.com/2022/02/fomena-well-resist-attempts-to-impose-amoako-asiamah-on-us-aggrieved-npp-members/
- ↑ https://www.modernghana.com/news/1055215/fomena-mp-declares-intention-to-join-npp-caucus.html
- ↑ https://asaaseradio.com/boamah-to-npp-let-fomena-mp-run-unopposed/
- ↑ https://www.myjoyonline.com/andrew-asiamah-declared-2nd-deputy-speaker-of-parliament/
- ↑ https://dailyguidenetwork.com/fomena-mp-elected-second-deputy-speaker/
- ↑ https://www.graphic.com.gh/news/politics/constituency-watch-storm-brews-in-fomena-npp.html
- ↑ http://www.ghanamps.com/mps/details.php?id=5328
- ↑ 8.0 8.1 8.2 https://www.parliament.gh/mps?mp=128
- ↑ https://www.graphic.com.gh/news/politics/fomena-sacked-npp-mp-asiamah-returns-as-independent-mp.html
- ↑ https://www.adomonline.com/fomena-mp-lost-his-chance-to-be-a-kingmaker-in-parliament-franklin-cudjoe/
- ↑ https://www.ghanaiantimes.com.gh/fomena-mps-fate-hangs-in-the-balance-as-parliament-deals-with-npps-letter/
- ↑ https://www.parliament.gh/mps?mp=119