Biologija (grčki: βiοs - bios = život + λoγοs - logos = nauka, znanje, znanost, učenje) je nauka o životu, životnim pojavama i procesima. Obuhvata široki spektar naučnih područja, od proučavanja života na molekulskom nivou do međuodnosa živih bića sa (živom i neživom) okolinom i njihove evolucije u prostoru i vrijemenu.[1][2][3][4][5] [6]
Svi oblici života imaju izvjesne osobine koje ih čine specifičnima i razlikuju od mrtvih stvari. Za razliku od nežive prirode, sva živa bića posjeduju autonomnost, autoregulaciju i autoreprodukciju. Prema tome, uobličena su u samoodržive organizme, sa sposobnošću samoregulacije životnih pojava i procesa i samoobnavljanja (reprodukcije) naredne generacije istovrsnih potomaka[7][8][4][5]
Biodiverzitet na Zemlji uključuje više od 10 miliona različitih vrsta živih bića. Veličina im s kreće od mikroskopskih (mikroorganizama) do džinovskih (plavi kit - more i slon - kopno) dimenzija.[9][10][11]
Područja biologije
editBrojna su područja biologije, slijedi kraći spisak:
- Anatomija građa organizma i njegovih struktura; nauka koja ih proučava
- Bakteriologija nauka o bakterijama
- Bioantropologija biologija čovjeka
- Biofizika fizika životnih pojava i procesa
- Biogeografija nauka o geografskoj distribuciji živih bića i njihovih zajednica
- Biohemija hemija životnih pojava i procesa
- Bioinformatika nauka o bioinformacijskim procesima i pojavama
- Biosistematika naučna klasifikacija živih bića (na osnovu sličnosti i srodničkih odnosa)
- Botanika nauka o biljkama
- Citogenetika prožimajuće naučno području između citologije i genetike
- Citologija biologija ćelije - nauka o građi i funkciji živih ćelija
- Citotaksonomija taksonomija na bazi citoloških pokazatelja (primarno: hromosomskih garnitura)
- Dendrologija biologija drveća
- Ekologija nauka o međuovisnosti živog i neživog svijeta (nauka o živim bićima u svom okolišu)
- Etologija nauka o ponašanju živih bića
- Embriologija nauka o embriogenezi
- Entomologija nauka o insektima (kukcima)
- Evolucija nauka o razvoju života na Zemlji
- Fitosociologija (Fitocenologija) nauka o karakterizaciji i klasifikaciji biljnih zajednica
- Fiziologija nauka o životnim procesima
- Genetika nauka o biološkom nasljeđivanju
- Herpetologija nauka o vodozemcima i gmizavcima
- Histologija nauka o tkivima
- Imunologija biologija samoodbrambenog (imunog) sistema organizma
- Kariologija nauka o ćelijskom jedru
- Lihenologija nauka o lišajima
- Mamalogija nauka o sisarima
- Mikologija nauka o gljivama
- Mikrobiologija nauka o mikroorganizmima
- Molekularna biologija nauka o životnim pojavama i procesima na molekularnoj razini
- Morfologija nauka o spoljašnjem obliku i građi organizama
- Taksonomija nauka o klasifikaciji živih bića (uz hijerarhijsko grupiranje)
- Paleontologija biologija živog svijeta minulih geoloških epoha
- Palinologija nauka o polenu
- Protistologija nauka o protistima
- Protozoologija nauka o protozoama
- Somatologija nauka o oblicima i građi (konstituciji) živih bića
- Zoologija nauka o životinjama
Vanjske poveznice
editReference
edit- ↑ Raven P. H., Johanson G. B. (1999): Biology. WCB/McGraw–Hill, New York.
- ↑ Campbell N. A. (1996): Biology. The Benjamin/Cummings Publishing Comp., Inc., Menlo Parc (CA), USA, ISBN 0-8053-1957-3.
- ↑ Lawrence E. (1999): Henderson's Dictionary of biological terms. Longman Group Ltd., London, ISBN 0-582-22708-9.
- ↑ 4.0 4.1 Template:Cite book
- ↑ 5.0 5.1 Template:Cite book
- ↑ Template:Cite book
- ↑ Levin B. (2014): Genes XI. Oxford University Press, Oxford, New York, Tokyo.
- ↑ King R. C., Stransfield W. D. (1998): Dictionary of genetics. Oxford niversity Press, New York, Oxford, ISBN 0-19-50944-1-7; ISBN 0-19-509442-5
- ↑ Campbell N. A. (2008): Biology. Benjamin/Cummings Publishing Comp., Inc., Menlo Parc (CA), USA.
- ↑ Dudek R. W., Fix J. D. (2010): Embryology. Board Review Seies, Lippincott Wiliams & Wilkins, New York, USA.
- ↑ Reece J. B. et al. (2013): Campbell Biology. Benjamin/Cummings Publishing Comp., Inc., Menlo Parc (CA), USA.
Astronomija • Biologija • Ekologija • Fizika • Genetika • Geologija • Matematika • Medicina • Meteorologija