Aleksandrinac je silabički stih od 12 slogova, sa cezurom poslije 6. sloga i parnom ili ukrštenom rimom.
Nastanak i razvoj
editPrvi put se javlja u XII vijeku u junačkim pjesmama chansons de geste, a inme je dobio po poznatom epu o Aleksandru Velikom iz XV vijeka.
Nakon srednjeg vijeka biva zaboravljen, pa se javlja ponovo u XVI vijeku kod pjesnika Plejade (Ronsar, Di Bele) da bi se u klasicizmu usavršio i postao klasičan standardni stih - metar.
Podjela aleksandrinca cezurom na dva jednaka polustiha dominira kod Rasina, Korneja i Molijera, dok će romantičari ovaj stih upotrebljavati sa dvije cezure i stihom od tri članka po četiri sloga (tzv. romantičarski trimetar).
U Francuskoj, aleksandrinac dostiže vrhunac u Verlenovoj poeziji koja pripada simbolizmu, kada će ga ovaj pjesnik skoro izjednačiti sa slobodnim stihom. Iz Francuske proširiće se na sve evropske književnosti. Engleska verzija duža je od francuske pa je engleski aleksandrinac sastavljen od jampskih stopa.
Francuski aleksandrinac odgovara crnogorskom narodnom dvanaestercu.
Izvori
edit- Tanja Popović: Rečnik književnih termina, Logos Art, Beograd, 2010, 28.