Wp/cak/Majïk chij ulew

< Wp‎ | cak
Wp > cak > Majïk chij ulew


Ri majïk rulewal pa amaq’ maya’; xe’el tinamït, aj ruqa’ tinamït, la’ jun k’ulwachin chwäch tikirib’a’ pa ri ruq’ijul poqonal. Pa iq’in tikiriba´ che majonïk richin jalajöj xe’el b’anikil, chi atowab’äl k’a man ruk’amon ta.

Ri majonel nimachi’ tz’uk jun oyowaläj majïk chirij ulew. Pa Iximulew, chi tz’ilanem pa mama’ b’anikil chi amaq’ maya’, k’wäx mama’ peraj chirij ajtinamit. Chuqa’ ri kamïk ch’umilal richin k’iy chwëch manäq rajawaxik b’etïk.

Ri majïk rulewal

Rik’in ri b’eyal ramaj, ri k’alwäch nimachi’ rokisaxïk jun nuk’ulem chi ya q’ij chre nimachi’ pa Iximulew, atowab´äl ri rub’eyal pa ruwi’ ri majonel Nimachi’ tz´uk jun oyowaläj majïk chirij ulew pa Iximulew, ri chi tz’ilanem pa nïm b’anikil che amaq’ maya’.

pa jujun perulew, ri lab’alinïk Winaqal chuqa’ ri k’exelil chi ri Maya’ ri achsamaj che xkikanoj jun k’ak’a peraj ulew chuqa’ xkimalij kan ri ulew. Jujun ri ulew, xki jäch chwëch ri jotöl Popk´amajay. Man rik’in ta, jujun amaq’ il ilij ri runuk’ik samaj ichin ri ulew roma ri amaq’.

wakami pa q’ij ruma toq ri tik’on xaxe jun ruwäch ri ya´ ab’ajb’al chuqa’ ri K´amasaqil ya´ chu pam Ch´aqachïk samaj, nima kayij chuqa’ Amaq´el majonïk chuqa’ eleq´aj ri ulew ch e ri tinamit. Ri Majonel ichin re re´ b’anwachinäq tz’ukïk k’ayewal Chi rupam ri winaqilem, chi k’ax ri  naqonïk, ruqajik ruqij, chuqa’ kamisanel richin ruwinaq ichin ri amaq’.

Tz’eteb’äl la la´ ri k’ajab’äj nimonem pa Tinamït B’ulb’ux Ya’. Ri q’atoy uchuq’a’ ajtinamït xb’än nim chwëch ri samaj ya’ab’ajbäl re’.


Pa 2012, ri ajpop rich’in Tinamit, ri amaq’ maya’ kaqchikela’ chajoma’, nuk’unïk jun silonem ruchojmil richin tzolix ri ruwach’ulew molaj winäq. Ri yakon na´oj to´ chi solïk ri oyowal rub’eyalil, juba´ chik Ka´i´ juna’ chij tijomal ruchojmil chuqa’ na´ojilem, pa 30 de agosto de 2017, ri ajpopil utzir ri ruwach’ulew.

Ri kaqchikela’ ichin Chajoma' xketamaj wäch’ achi’el ri kutamil ichin chij ri tikomal 339, tok la´31.3 xo´etok´al richin ulew molaj winäq. Re timamït la´ jun tz’eteb’äl ichin jun tzolixïk richin ulew.