Ri b’anikïl b’anob’äl k’o ruxe’el, achi’el ri ch’ab’äl, jalajoj toq wai’m, ch’etem, k’ojlem, jari nu tum ri ronojel rik’in rutikomal kajulew, k’iyirisanem winäq, tz’aqolem. Ri Ruchol K’aslemal Amaq’ Iximulew, juna’ kajqo’ oxkk’al kajkal wo’o, chupam ruka’n peraj b’anob’äl Rukak’al waqxaqlajuj mokaj. Rub’anikil b’anob’äl. Nya’ox kiq’ij ri winaqi’ chuqa’ k’a ri tinamït chi nkichajij ri rejqalem ri kib’anob’äl, kik’aslemal chuqa’ k’a kich’ab’äl.
B’ANIKIL[editar] edit
Ri b’anikil ja ri jun molaj winaqi’ k’o ki b’anob’al richin jun amaq’, jare nuya’ ru q’ij chiki wech juley chik winaqi’, ri b’anikil ki sipan kan ri ojer taq winaqi’ pa ki kaslem. Ri b’anikil ru tunun ri rik’in ri k’o chupam ri awanima, jare’ nuk’ut jun winaq pa ru k’aslem.
B’ANOB’ÄL[editar] edit
Ri aj etamab’alil winaqirem, ri b’anob’äl nub’ij rub’anikil jun winaq, ri b’anob’äl k’o pa ru k’aslem jun winaq, chuqa jun molaj winaqi’, jare’ nub’ij chi jun winaq ichinäl chuqa’ k’atzinel pajun b’anikil.
Ri b’anikil b’anob’äl, jare nuq’alajrisaj, nuk’ut chuwäch jalajoj b’anob’äl, ruma ri ri Iximulew, qetaman chi k’o kaji’ b’anob’äl tinamït.
MAYA’ TZYAQB’ÄL[editar] edit
Ri rejqalem maya’ tzyaqb’äl kichin ixoqi’ janila ruq’ij, tikomal b’anikil, k’o jalajoj rub’anikil, ri po’ot ni kem achib’äl richin kajulew, ri cholq’ij, tzijob’äl b’anob’äl ajowanïk.
Ri maya’ tzyaqb’äll achiel jun sik’i wuj ni kitz’et ri ak’wala’, richin ni ki rayb’äj ri lemïk richin ni ki tzijoj achike ruma’ ri b’onil, chuqa’ ru b’anikil. Ri maya’ tzyaqb’äl nub’ij chi oj k’o, oj k’äs roj ri ojk’o pa koch’olil.
Ri Chol k’aslemal Amaq’ Iximulew, jare ri taqonem pa amaq’, ri roxk’al waqi’ mokaj. Kito’onem ri achamaq’i’. ri chwa rulewal ri Iximulew e k’es jalajöj junab’anob’äl winaqilal chi kikojol k’a re’ k’o ri maya’. Nuya’ k’a rejqalen, man nuxolq’otij ta k’a ri kich’ojib’äl, nuya’ k’a rejqalem ri kik’aslemal, ri kib’anob’äl, ri rub’eyal kinuk’un ri moloj, ri kitziyaqb’äl, chuqa’ k’a ri Q’a’chi’. Indumentaria de San Juan Comalapa
RUNIK’IK TIK’ASÄS K’ASLEMAL[editar] edit
Ri runik’ik tik’asäs k’aslemal, k’o achsamaj ri Saqamaq’, rik’in ri achamaq’i’.
RUKAJ PERAJ[editar] edit
TAQONEM TZIJ TIJONÏK AMAQ’EL[editar] edit
TIJONÏK[editar] edit
Roxk’al julajuj Mokaj. Ch’ojib’äl tijonïk. K’o chi ri Amaq’ yerutijoj konojel ri winaqi’, man jun k’a k’o ta xtitz’ilox ta.
Taqonem ch’ab’äl Tzij, Iximulew, chupam runik’ik taqonem, nub’ij chi ri ch’ab’äl jari’ ruxe’el ri b’anikil richin ronojel Amaq’i.
CH’OB’ONÏK CHIRIJ QITZILIL IXIMULEW[editar] edit
Ri Chol K’aslemal Amaq’ Iximulew, nub’ij chi qonojel k’o chi ni qakusaj ri b’ani kil b’anob’äl. K’o winaqi’ ni kijalwachij ri ki tzyäqb’al ruma samaj, pa taq tijob’äl ruma ri rib’anikil b’anob’äl nisach.
Ri b’anikil b’anob’äl yalan nik’atzin chi ni qa ya’ rutzijoxik ruxe’el ri qa ch’ab’äl, ri tzyäqb’äl, b’anob’äl, chuqa ri k’ojlelal ri nib’an pa Iximulew, jare nub’en chi ju jun tinamït k’o ru tzijob’äl.
Ri qitzilil pa Iximulew chirij ri b’anikil b’anob’äl, wakamin k’o sachoj ruma ri juley chik winaqi ni ki xol pe rupam ri na’oj.
K’o jun kaí’ oxi’ k’ayewal achike ruma man nukusäx ta chïk ri ch’ab’äl, tzyäq, k’o nim taq k’ayinel xkib’än qa xajab’, peqës, chuqa man ni toj ta janipe rajil ruma ruk’wan nim samaj, chuqa’ ru q’ajarik. Ri K’utunïk: ¿Achike ruma ri juley chik winaqi’ nikibän qa rupam tzyäq chire jun k’ulatzyäqb’äl.
Ri Saq amaq’ k’o chi ni samäj richin ri jalajoj taq taqonem tzij nukusäx richin ni ya’ox ruq’ij ri b’anikil b’anob’äl richin ronojel tinamït.