Wp/btm/Markusip

< Wp‎ | btm
Wp > btm > Markusip

Markusip ima sada karejo na ibaen dua halak sanga lobi, na ikarejoon nalai ima mangecek tai suara na ikaluarkon sian papangan nialai ima suara na palan. Na bisa mambegenape ima alai na memang dohot namarkusip i, markusip on pe biasona mambahas tentang alak atau tentang sanganaha na adong isi, markusip on pe i karejoon ima pula adong hal naget ikecekkon na ponting tai ulang adong alak namambegena ima so ipapalan suarana. On ma dasarna idokon markusip arana mangecek na ibaen on ima mamake suara napalan dohot inda bisa binege alak na lain selain na dohot markusip.[1]

Pula i ligi sian on hata dasar na ima usip baru ibaen ma awalan nai “mar” hata mar on mararti sangape mamaen fungsi na manjadi hata karejo sangape hata sandang jadina pula i tamba hata “mar” on manjadi markusip songonima cara malafalkonna sangape mangucapkon na, markusip on pe sabotulna karejo na mangecek juo doon tai tong suara nai pe palan do so ulang adong na mambegena ima artina pula sian hatana lanjang on markusip on.

Muda di ligi sian naposo nauli bulung markusip ima sada kabiasoan ni naposo nauli bulung di atia manjalaki rongkap ni tondi di luat ni  Mandailing dohot Angkola. Harana secara harfiah markusip artina patidahon isi ni roha sangape parasaan dohot sora na asok (palan). Markusipon di karejoon di borngin niari sampe andos torang anso ulang diboto halak. Poso-poso (naposo bulung) manopoti bujing -bujing (nauli bulung) atia bujing bujing dibagasan bagas. Poso-poso nai diluar bagas mangalehen tando ima manokok-nokok dinding asok-asok laos ipiohonma goar ni bujing-bujing naibagas bagasi. Satorusna alai nadua rap marsidokon isi ni rohanabe mamake syair sanga marpantun na patidahon lomo ni roha dohot hasonangan ni ate-ate. Markusipon imasada kabiasoan na unik, namungkin hum na di Mandailing Angkola maia na adong harana ima bahatna etnis na mian di Sumatera Utara on inda adong pasuo kabiasoan nasarupo dohot markusip on. Markusip inda bisa malua tingon uhum dohot ugari harana pada masa najolo alak Mandailing Angkola mamantangkon pargaulan bebas antara naposo dohot nauli bulung. Ambaeni diwaktu manjalaki rongkap nitondi angkon dikarejoon sasuai dohot uhum adat dohot ugari sahinggo alak mandailing angkola mandokon bahaso markusip on adat naposo sangape adat pergaulan muda-mudi.[2]

Markusip on ibaen arana aturan na mambaen adaboru inda tola lolot-lolot iluar bagas arana inda denggan nida mata sangape ke raok-raok sanga tudia, salain aturan sian amang inangna aturan sian adatpe mambaen alai inda bisa pasuo sacara fisik iluaran sangape ke tu nagolap-golap. selain i adong aturan adat dohot agama na mambaen halai nangkon na sip-sip pula get mangecek.

Pula on kalanganna lobi tobang sangape ayah-ayahna dohot umak-umakna markusip on nungna mambahas hal-hal na sotola binto ni daganak maiya on sangape halak nalain, pula umak-umak nai tong songon manggosip ma sangape mangkecek-kecekkon halak.

Pula on pamperaktekan nai markusip on inda malua on on sian aturan-aturan adat na marlaku i Mandailing tradisi on iturun kon sian generasi tu generasi malalui on sian kabiasooan na ipake ni masyarakat sangape baen n aida halai abang-abang nalai na jolo dompak i hutana be. Najolo i mandailing na kotatan doon aturan adat na ima hamper doon sude iatur kahidupanna on nilai-nilai budaya sangape adat-istiadat tarmasuk ma I urusan pargaulan antara poso-poso dohot bujing-bujing nai[3]

Sumberna edit

  1. https://typoonline.com/kbbi/berbisik-bisik
  2. https://repositori.kemdikbud.go.id/26199/1/Ensiklopedi.pdf
  3. https://web.archive.org/web/20220817132102/https://warisanbudaya.kemdikbud.go.id/?newdetail&detailCatat=6807