Wp/bgn/کوچک

سگ; محدوده زمانی: Late پلیستوسن پسین تا امروزه
علمین طبقه‌بندی
شاخلگ:	طنابداران
دستگ و تهر:	پستانداران
راستگ:	گوشت‌خوارسانان
سیاد:	سگ‌سانان
سرده:	سگ (سرده)
گونه:	C. lupus
زیرگونه:	C. l. familiaris

سَگ Template:Wp/bgn/علمی زیرگونهٔ اهلی گرگ‌ها و پستانداری از راستهٔ سگ‌ سانان است. سگ نخستین جانوری است که به دست انسان اهلی شد. سگ‌ها نقش‌های مختلفی را در جوامع انسانی بر عهده گرفته‌اند و آدمیان از ایشان برای شکار، گله‌داری، بارکشی، محافظت، کمک به پلیس و نیروهای نظامی، همراهی و همدمی و کمک به اشخاص دچار ناتوانی استفاده کرده‌اند. در بعضی فرهنگ‌ها از آن به عنوان یک منبع غذایی هم استفاده شده‌است. در سال ۲۰۰۱ برآورد شده که حدود ۴۰۰ میلیون قلاده سگ در سراسر دنیا زندگی می‌کنند.

سگ‌ها شامل صدها نژاد متفاوت می‌شوند که بیشتر آن‌ها در چندصد سال اخیر به وسیله اصلاح نژادی توسط انسان‌ها ایجاد شده‌اند. انسان‌ها از طریق تولید نسل از سگ‌های دارای صفات جسمی و رفتاری مخصوص برای انجام بهتر نقش‌های خاص باعث ایجاد نژادهای متفاوتی از سگ‌های شده‌اند که تفاوت‌های ظاهری قابل توجهی با یکدیگر دارند. ارتفاع انواع مختلف سگ از سطح زمین تا بین دو کتف از حدود ۱۵ سانتی‌متر در نژاد شی‌هواهوا تا حدود ۷۶ سانتی‌متر در سگ تازی ایرلندی متغیّر است. رنگ آن‌ها نیز از سفید تا سیاه و از قهوه‌ای تیره تا روشن با طرح‌های مختلفی متغیر است. پوشش آنها نیز از بسیار کوتاه تا چند سانتی‌متر متفاوت است، از موی خشن تا پشم صاف، مجعد یا نرم.

تاریخچه

برخی تحقیقات نشان می‌دهند که سگ‌ها دست کم در حدود پانزده هزار سال پیش اهلی شده‌اند، اما با معیار قرار دادن شواهدی که از فسیل‌ها و از آزمایش دی‌ان‌ای به دست آمده‌است سگ‌ها از یک صد هزار سال پیش اهلی شده بودند. تحقیقات دیگر نشان می‌دهند که از اهلی شدن سگ‌ها زمان کمتری می‌گذرد و سگ‌ها از اهلی کردن گروهی از گرگ‌ها که از قبل از گرگ‌های دیگر منشعب شده بودند به وجود آمده‌اند. سگ‌ها دو نوع کلی دارند. (سگ‌های شکاری و سگ‌های خانگی).^[2]

منشاء سگ‌ها

سگهای اهلی همانند دیگر خویشاندان سگ‌سان خود مثل روباه، شغال، گرگ و دینگو متعلق به راسته گوشتخواران می‌باشند. اولین اعضای خانواده سگ سانان حدود ۲۵ میلیون سال قبل در شمال آمریکا رفتند، روباه‌ها از این گروه مشتق شدند. سابقه نگهداری سگ‌ها در اروپا به حداقل ۱۰ هزار سال قبل بر می‌گردد. بیشتر شواهد نشان می‌دهد که اصلیت سگ‌های اهلی منسوب به آفریقا و آسیا است و از آنجا به همراه مهاجرین به اروپا آورده شده‌اند. سابقه اهلی کردن سگ در جنوب غربی آسیا به ۲۰ هزار سال قبل برمی گردد.^[3]

منشا نژادهای سگ

همان طوری که در طبیعت، تمامی موجودات زنده خودشان را با شرایط محیطی و تغییرات آب و هوایی وفق می‌دهند هیچ شکی وجود ندارد که سگ‌ها نیز که در مراحل اولیه در نقاط مختلف جهان به وجود آمدند خودشان را با این شرایط سازگار کرده باشند. سگ‌های تازی اولیه برای نواحی بیابانی و جلگه‌ای و سگ‌های مستیف برای نواحی کوهستانی و جنگلی سازش یافتند. موتاسیون (جهش) موجب افزایش تعداد گونه‌ها شد و بتدریج این گونه‌ها آگاهانه توسط انسان به کار گرفته و پرورش داده شد. جمجمه‌ها و استخوان‌های یافت شده از عصر حجر نشان می‌دهد که حد اقل چهار نوع سگ در اروپا وجود داشته است که از نظر جثه و شکل جمجمه با هم تفاوت داشتند. دور از واقعیت خواهد بود اگر تصور کنیم که انسان در ایجاد این چهار گونه دخالتی داشته است. منشا این چهار گونه ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال در بعضی موارد از گرگ و در مواردی دیگر از شغال مشتق شده‌اند. همچنین ممکن است از حیوان دیگری که به طور مستقل از سایر حیوانات تکامل یافته است به وجود آمده باشند.^[4]