پشتون یا پختون یکی شه ایرانی قومانی گروپ ئان انت. پښتانه (چې د پشتانه، پوختانه، پختانه، پټهان (هندي: पठान) يا افغان په نومونو هم يادېږي.)[11] يو ژبتوکميزه قوم دی چې ددې توکم وګړي په لويه کچه د افغانستان په ختيځ او سوېل کې په فډرالي قبايلي سيمو کې، د پاکستان په سهېل لويديځ ولايت کې او په بلوچستان کې مېشت دي. پښتانه په خپله ژبه او د پښتونولۍ په ساتنه .[12] او اسلام باندې پېژندل کېږي.
| موچین جمئیت | |
|---|---|
| ۴۹٬۵۲۹٬۰۰۰ (ژوئن ۲۰۱۰) [1] | |
| مناطق با جمعیت قابل توجه | |
 پاکستان |
۲۸ میلیون (۲۰۰۶)[2] |
 اوگانستان |
۱۲ میلیون (۲۰۰۹)[3] |
| Template:Wp/bgn/پرچم | ۳۱۵٬۵۲۴ (۲۰۰۸)[4] |
 ایران |
۱۱۰٬۰۰۰ (۲۰۱۰)[5] |
| Template:Wp/bgn/پرچم | ۱۰۰٬۰۰۰ (۲۰۰۹)[6] |
| Template:Wp/bgn/پرچم | ۲۶٬۰۰۰ (۲۰۰۶)[7] |
| Template:Wp/bgn/پرچم | ۱۱٬۰۸۶ (۲۰۰۱)[8] |
| Template:Wp/bgn/پرچم | ۷٬۷۱۰ (۲۰۰۰)[9] |
| Template:Wp/bgn/پرچم و Template:Wp/bgn/پرچم | ۵٬۱۰۰ (۲۰۰۸)[10] |
| زبانئان | |
|
پشتو اردو و دری به عنوان زبان دوم | |
| دین | |
|
اسلام (سنی حنفی) همراه به اقلیلتی بسیار کم شیعه دوازده امامی | |
| مربوتین قوم و سیادین گروپ ئان | |
| مردم بلوچ | |
د لوديانو دور په تاريخ کې د پښتنو د پاچاهۍ لومړنی دور بلل کېږي چې د ډيلي سلطنت په نامه پاچاهي يې درلوده د دغه دور د مودې نېټه له ۱۴۵۱ زېږيز نه تر ۱۵۲۶ زېږيز کالونو پورې وه. تر دې وروسته د درانيانو دور د نوي تېرمهال پاچايي وه چې په ۱۷۴۷ زېږيز کال کې يې پيل شوی و. پښتنو له ۱۹۷۹ نه تر ۱۹۸۹ پورې په سړه جګړه کې هم ډېر ستر رول لوبولی و او ډېرو پښتنو د روسانو پر ضد په جهاد کې هم برخه اخيستې وه. پښتنو د طالبانو د واکمنۍ او راپرځېدو پر مهال د نړېوالو پام ځان پلو اړولی وه، دا ځکه چې د طالبانو د خوځښت ډېرکۍ ډله پښتنو جوړوله. پښتانه په پاکستان کې هم يوه اهمه توکمډله بلل کېږي، په کوم ځای کې چې دوی دوهم لوی توکميزه ډله جوړوي.
پښتانه د نړۍ يواځينی ملت دی چې په لويه کچه په قبايلي ډلو وېشل شوی.[13] د پښتنو د وګړو د ټولټال شمېر اټکل څه نا څه ۴۰ ميليونه شوی، خو د پښتنو د ډېرو ټبرونو کوچاني طبيعت د دوی د سم شمېر مخه نيولې او تر اوسه پورې ددوی سرشمېرنه نه ده جوته شوې. خو بل لامل يې له ۱۹۷۹ نه راپدېخوا په افغانستان کې د سمې رسمي سرشمېرنې نشتوالی دی.[14]
تاریخ edit
پرهنگ edit
زوبان edit
سیم سر edit
گیپتجاه edit
مربوتین قوم و ملت ئان edit
پانویس edit
- ↑ "Pashto، Northern". SIL International. Ethnologue: Languages of the World. June 2010. Retrieved 2010-09-18.
Ethnic population: 49،529،000 possibly total Pashto in all countries.
- ↑ "Population Census Organization، Population by Mother Tongue". Government of Pakistan. Archived from the original on 2006-05-24. Retrieved 2006-06-07.
- ↑ "Afghan Population: 28،395،716 [Pashtun 42%]". سیا (CIA). اطلاعاتنامه جهان. Retrieved 2010-09-08.
- ↑ "United Arab Emirates: Demography". Encyclopædia Britannica World Data. Encyclopædia Britannica Online. Retrieved 2008-03-15.
- ↑ "Ethnologue report for Southern Pashto: Iran (1993)". SIL International. Ethnologue: Languages of the World. Retrieved 2010-09-08.
- ↑ Maclean William (2009-06-10). "Support for Taliban dives among British Pashtuns". Reuters. Retrieved 2009-08-06.
- ↑ "Ethnic origins، 2006 counts، for Canada". 2.statcan.ca. 2006. Retrieved 2010-04-17.
- ↑ "Abstract of speakers’ strength of languages and mother tongues - 2001". Census of India. 2001. Retrieved 2008-03-17.
- ↑ "Language Spoken at Home". اداره آمار آمریکا. 2001. Retrieved 2008-03-15.
- ↑ "Afghanistan: Pashtun، Southern of Afghanistan". Joshua Project. Retrieved 2010-09-10.
- ↑ Banuazizi, Ali and Myron Weiner (eds.). 1994. The Politics of Social Transformation in Afghanistan, Iran, and Pakistan (Contemporary Issues in the Middle East), Syracuse University Press. ISBN 0-8156-2608-8 (retrieved 7 June 2006).
- ↑ Kakar, Palwasha. Harvard University - School of Law - Tribal Law of Pashtunwali and Women’s Legislative Authority (retrieved 7 June 2006)
- ↑ په پښتونخوا کې توکميز، کلتوري او ژبپوهنيز Denominations, Khyberwatch.com (retrieved 7 June 2006).
- ↑ د افغانستان د وګړو سرشمېرنه او استونګنځي: لومړنی پړاو د کور د سامان لړليک, د UNFPA پروژه په افغانستان کې (retrieved 18 February 2007).