یکی شه ترکی ئین زبانان اینت که به آذربایجان جمهوریتی تا و هم به ایرانی ملکی تا گوشته ئه بیت، ای زبان دو تقسیم بوته که یکی بُرزسرین (شمالین) آذری و دیگر جهلسرین(جنوبین) آذری اینت.
ترکی آذربایجانی | |
---|---|
آذری، ترکی آذری | |
Azərbaycan dili (خط لاتین) تورکجه (خط فارسی-عربی) | |
تلفظ | azærbajdʒan dili |
Native to | ایران ،آذربایجان، ترکیه، ارمنستان، گرجستان، روسیه، افغانستان، عراق، ترکمنستان، سوریه[1] |
کومیت | آذربایجانی |
Native speakers |
۲۴ - ۳۵ میلیون (date missing) |
لاتین و سریلیک شه جمهوری آذربایجان و روسیه، فارسی-عربی در ایران. | |
Official status | |
Official language in |
آذربایجان روسیه - یکی از زبانهای رسمی داغستان. |
زبانێ کوڈ هان | |
ISO 639-1 |
az |
ISO 639-2 |
aze |
ISO 639-3 |
aze – inclusive codeIndividual codes: azj – آذربایجانی شمالی azb – آذربایجانی جنوبی |
Linguasphere |
بخشی از 44-AAB-a |
مردم
editنام
editپرهنگ
edit
عربی[3] |
لاتین |
سیریلیک |
لاتین |
---|---|---|---|
آ ا | A a | А а | A a |
ب | B b | Б б | B b |
ج | C c | Ҹ ҹ | C c |
چ | Ç ç | Ч ч | Ç ç |
د | D d | Д д | D d |
ائ ئ ئ | E e | Е е | E e |
اَ ه ه | Ə ə | Ә ә | Ə ə |
ف | F f | Ф ф | F f |
گ | G g | Ҝ ҝ | G g |
غ | Ƣ ƣ | Ғ ғ | Ğ ğ |
ح، ه | H h | Һ һ | H h |
خ | X x | Х х | X x |
ای̂ ی̂ ی̂ | Ь ь | Ы ы | I ı |
ای ی ی | I i | И и | İ i |
ژ | Ƶ ƶ | Ж ж | J j |
ک | K k | К к | K k |
ق | Q q | Г г | Q q |
ل | L l | Л л | L l |
م | M m | М м | M m |
ن | N n | Н н | N n |
اوْ وْ | O o | О о | O o |
اؤ ؤ | Ɵ ɵ | Ө ө | Ö ö |
پ | P p | П п | P p |
ر | R r | Р р | R r |
س، ث، ص | S s | С с | S s |
ش | Ş ş | Ш ш | Ş ş |
ت، ط | T t | Т т | T t |
اۇ ۇ | U u | У у | U u |
اۆ ۆ | Y y | Ү ү | Ü ü |
و | V v | В в | V v |
ی | J j | Ј ј | Y y |
ز، ذ، ض، ظ | Z z | З з | Z z |
بلوچی | ترکی آذربایجانی | Azərbaycan Türkcəsi | بلوچی | ترکی آذربایجانی | Azərbaycan Türkcəsi | بلوچی | ترکی آذربایجانی | Azərbaycan Türkcəsi |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
یک | بیر | Bir | یکم | بیراینجی | Birinci | یکمین | بیراینجیسی | Birincisi |
دو | ایکی | İki | دوم | ایکیاینجی | İkinci | دومین | ایکیاینجیسی | İkincisi |
سه | اوچ | Üç | سوم | اوچاونجو | Üçüncü | سومین | اوچاونجوسو | Üçüncüsü |
چهار | دؤرد | Dörd | چهارم | دؤرداونجو | Dördüncü | چهارمین | دؤرداونجوسو | Dördüncüsü |
پنج | بئش | Beş | پنجم | بئشاینجی | Beşinci | پنجمین | بئشاینجیسی | Beşincisi |
شش | آلتی | Altı | ششم | آلتیاینجی | Altıncı | ششمین | آلتیاینجیسی | Altıncısı |
هفت | یئددی | Yeddi | هفتم | یئددیاینجی | Yeddinci | هفتمین | یئددیاینجیسی | Yeddincisi |
هشت | سککیز | Səkkiz | هشتم | سککیزاینجی | Səkkizinci | هشتمین | سککیزاینجیسی | Səkkizincisi |
نه | دوققوز | Doqquz | نهم | دوققوزاونجو | Doqquzuncu | نهمین | دوققوزاونجوسو | Doqquzuncusu |
ده | اون | On | دهم | اوناونجو | Onuncu | دهمین | اوناونجوسو | Onuncusu |
دوازده | اون ایکی | On iki | دوازدهم | اون ایکیاینجی | On ikinci | دوازدهمین | اون ایکیاینجیسی | On ikincisi |
شانزده | اون آلتی | On altı | شانزدهم | اون آلتیاینجی | On altıncı | شانزدهمین | اون آلتیاینجیسی | On altıncısı |
بیست | اییرمی | İyirmi | بیستم | اییرمیاینجی | İyirminci | بیستمین | اییرمیاینجیسی | İyirmincisi |
سی | اوتوز | Otuz | سیام | اوتوزاونجو | Otuzuncu | سیامین | اوتوزاونجوسو | Otuzuncusu |
چهل | قیرخ | Qırx | چهلم | قیرخاینجی | Qırxıncı | چهلمین | قیرخاینجیسی | Qırxıncısı |
پنجاه | اللی | Əlli | پنجاهم | اللیاینجی | Əllinci | پنجاهمین | اللیاینجیسی | Əllincisi |
شصت | آلتمیش | Altmış | شصتم | آلتمیشاینجی | Altmışıncı | شصتمین | آلتمیشاینجیسی | Altmışıncısı |
هفتاد | یئتمیش | Yetmiş | هفتادم | یئتمیشاینجی | Yetmişinci | هفتادمین | یئتمیشاینجیسی | Yetmişincisi |
هشتاد | سکسن | Səksən | هشتادم | سکسناینجی | Səksəninci | هشتادمین | سکسناینجیسی | Səksənincisi |
نود | دوخسان | Doxsan | نودم | دوخساناینجی | Doxsanıncı | نودمین | دوخساناینجیسی | Doxsanıncısı |
صد | یوز | Yüz | صدم | یوزاونجو | Yüzüncü | صدمین | یوزونجوسو | Yüzüncüsü |
سیصد | اوچ یوز | Üç yüz | سیصدم | اوچ یوزاونجو | Üç yüzüncü | سیصدمین | اوچ یوزاونجوسو | Üç yüzüncüsü |
هزار | مین | Min | هزارم | میناینجی | Mininci | هزارمین | میناینجیسی | Minincisi |
پانویس
editگپته جا
edit- نظری به تاریخ آذربایجان، دکتر محمد جواد مشکور، ج ۱، تهران ۱۳۳۹، ص ۱۵۲
- تاریخچه تحول در خط آذربایجانی
- الفبا در دیگ جوشان سیاست
- The Cambridge Encyclopedia of Language, David Crystal,Cambridge University Press, 1989
- Encyclopædia Britannica 2006 Ultimate Reference Suite DVD Version: 2006.01.00.000000000
- CIA Factbook