ازبکزهی یک قومی شه‌بلوچانی قومان اینت. که اوگانستان،ایرانیتا و پاکستانیتا زندگیه کننت؛ البته گیشترین جمعیت به اوگانستان وایرانیتا هستنت .پنچ پسرند داریت، شامل شاهی زهی، حسن زهی، منصور زهی، علی خان زهی وجوگی زهی هستنت. شه مشخصات هیکلیا ای قومی ایشنت که قد بلند، لاگر اندام ودرشت چم هستنت. چمی قهوه‌ای و تیره اینت. شجاعت، جوانمردی، مهمان نوازی و صبر واستقامت شه هاوانه مزنین خصلتان إینت. جهادی وختا علیه شوررویا په رهبریا حاجی محمدعظیم خان وحاجی ملا خدا رحم 150 شهید په دفاع شه ننگ وناموسا اسلام و وطنیا تقدیم کورتنت. شهید خان محمد، شهید دوست محمد و شهید امید شه مزنین قوماندانان هستنت که توسط شوروی وخلقیان شهید بوتنت.
نام Edit
ازبک زهی نام شه «ازبک» و «زهی» گیپته بوته که بلوچی زبانی تا (زهی) به مانای بُن رندا اینت یعنی شه گوجام بُن رندا و پیس رندا اینت،ازبک زهی یانی ازبک یی پیس رند یا اولاده، گوشته ئه بیت که ای مردم ازبک خان یی نسل انت. ازبکزهی اصیلن بلوچ هستنت که یک شاخه ی شه رخشانی ودر رخشانی بادینی هستند.خواستگاه اولیه ازبکزهی شهر نوشکی در ایالت بلوچستان پاکستان هست که چونت نسل دیم ترا کوچ کورتگنت به سیستان ایران و ولایت نیمروز افغانستان.
ای قومی اصلیت بلوچ گوشته بیت یا ازبک؟ Edit
ای قومه پیروک میر ازبک هسته که بلوچه بوته وبعضی گوشنت که نامه میر ازبک نبوته بلکه میر بوبکر بوته. میرحسن زهگنت. میرحسن 4 زهگ داشته بنام ساران،ماکک،بهلول وازبک بخاطر همیشی سارانی وماککی وبهلولی وازبگزهی گو هم سیاد هستنت که موچانه ریشگ رخشانی و در رخشانی بادینی گوشگ بینت
ازبکزهی اصلیتا رخشانی هستنت که نوشکی زندگی کورتگنت.رخشانی وت سه پسرند دارنت شامل بادینی ، جمالدینی، مامدایی. ازبکزهی بادینی هستنت که چونت نسل دیمترا نیمروزیتا کوچ کورتگنت و خاشرود، چخانسور، کنگ، زرنج، وسیستان ایرانیتا ساکن بوتگنت.
==ازبک‌زهی‌ای قومی مزن واسپیت ریش==
مزنین سردار قومی‌مرحوم حاجی محمدعظیم خان ازبکزهی هت که فوت کورته. هنون ایرانیتا مزنین اسپیت ریش حاجی محمد نعیم خان اینت که حاجی محمد عظیم خان برازاک‌اینت. زرنج یا شهرنویتا: مرحوم حاجی خدا نظرخان وحاجی عبدالله خان اسپیت ریش اتنت که هنون هر دوکین وفات کرتانت. نون زرنجیتا شه قومی مزن و اسپیت ریش و عالمان، مولوی عبدالحی ازبکزهی، حاجی عبدالظاهر‌خان ازبکزهی،حاجی قاضی نظرمحمد ازبکزهی، پوهاند محمد ابراهیم ازبکزهی و‌شهید مولوی‌محمد اسماعیل‌‌ازبک‌زهی هستنت. .خاشرودیتا هم‌حاجی نورعلی خان قومی مزن انت.
مرحوم حاجی ملا خدارحم و مرحوم حاجی ملا سلطان‌محمد و مرحوم حاجی شاه محمد‌خان شه دگه اسپیریشان ای قومیا هتنت. حاجی خدارحم حاجی قاری غلام یحیی وحاجی غفور و حاجی قدوس خان ازبکزهی شه قومه مهتران هم هستنت.
سیمسر Edit
ای قوم مزنین جمعیته داریت که چندین کشوریتا زندگی کننت. در ولایت نیمروز ،هلمند،قندهار(تالاپ که آوانه نامدارین مرد مرحوم حاجی حنیف خان ات) کابل افغانستان.در زاهدان ،زابل،خاش، مازندران ومشهد ایران وهمچنین در پاکستان (دالبندین ، نوشکی وکویته)وترکمنستان هم زندگی کننت.
زوبان یا لبز Edit
ازبک زهی قومی نزینکی گو رخشانی قومی خاتیرا ( رخشانی بلوچی زوبان ) اینت، ولی کندهار و هلمندی ولایتانی تا و هم کویته شهری تا ای قوم گو پشتو زبانا هبرا دینت، فراه ، هرات ، غور و بادغیس ولایتانی تا ای قوم گو پارسی زبانا هبر دینت و دیگه جاگه شه نیمروزی ولایتا و ایرانی تا گو بلوچی رخشانیا هبره دینت.