Wp/bci/Wunklelɛ

< Wp‎ | bci
Wp > bci > Wunklelɛ

You can read this same page in English, French or Baoulé | Vous pouvez lire cette même page en Anglais, Français ou Baoulé

Baoule (aniɛn) edit

Bawule[1] aniɛn ɔ ti sran ble aniɛn kun mɔ ɔ fi Akan ɔ ni Tano aniɛn mun be awlobo. Bawule n'vle nun fuɛ mun be aniɛn ɔ. Be kan i dan Côte d'Ivoire mɛn i afiɛn nun, blɔfouɛ klɔ kɛ Bouaké, Yamoussoukro, Dimbokro Dimbokro, Béoumi, Sakassou, Daoukro, Bouaflé, Kouassi Kouassikro, Bodokro, Bocanda, Ouelle, M'bahiakro, Toumodi, Tiébissou ɔ ni Didiévi mun be su.
Amun kwla kangan fluwa bue kungba nga i Anglɛ, Blɔfouɛ anzɛ Bawule nun.

Amun uka i yolɛ! edit

Fluwa bue nga ɔ ti klunklo su Wikimedia Incubator i wiki niannianlɛ.
Sɛ amun si bawule aniɛn, e fɔnvɔ amun kpa kɛ amun uka i wiki junman niannianlɛ! Wiki niannianlɛ nga ɔ ti klunklo su like annzɛ kusu ba dun mua sɔ i nu kɛ ɔ ti kpa. E fɔnvɔ amun kpa kɛ amun uka i yolɛ sɛ amun si bawule aniɛn i kanlɛ.
Amun nian Help:Manual ekun sɛ amun kindɛ i sɔ yolɛ su amanien.
Amun wɔ Akwaba Fluwa bue i su.

Klɛlɛ edit

Be klɛ bawule ɔ ni latin mun be alphabet, ɔ ni alphabet mma wie mu ekun. Be klɛ i Orthographe pratique des langues ivoiriennes be mmla i su bɔ Côte d'Ivoire mɛn nun Institut de linguistique appliqué (ILA) yɔ klɛ li i afuɛ 1979 nun. Laa nun be fa klɛlwɛ anuanzɛ wie mun bɔ be te fa be ekun dɔ nga su.

ILA i alphabet edit

ILA i alphabet (1979)
A B C D E Ɛ F G GB I J K KP L M N NY O Ɔ P R S T U V W Y Z
a b c d e ɛ f g gb i j k kp l m n ny o ɔ p r s t u v w y z
Bue nun idjɔlɛ alphabet mma
an ɛn in ɔn un
Cɛn mun ɔ ni sran flɛlɛ be bawule nun duman
Blɔfouɛ nun cɛn mun Anglɛ nun cɛn mun Bawule nun cɛn mun yasua duman bla duman
lundi monday kisie Kuasi (Kouassi) Akisi (Akissi)
mardi tuesday jɔlɛ Kuajo (Kouadio) Ajua (Adjoua)
mercredi wernesday mlan Kɔnnan (Konan) Amlan (Amlan)
jeudi thursday we Kuaku (Kouakou) Au (Ahou)
vendredi friday ya Yao (Yao ou Ya) Aya (Aya)
samedi saturday fue Kofi (Koffi) Afue (Affoué)
dimanche sunday mɔnnɛn Kuain ou Kuamin (Kouamé) Amuɛn (Amoin ou Amou)

Fluwa kacilɛ i su ati edit

Nous constatons que plusieurs approches ont été adoptées à ce jour dans l'écriture de la langue Baoulé. Cependant les plus récentes écritures utilisent l'alphabet français avec ses équivalents de voyelles avec accents pour gérer les voyelles nasales, plutôt que alphabet latin. En effet:

  • Les voyelles de la langue Baoulé sont semblables à celles qu'on rencontre en français[2].
  • Les applications mobiles de 2018 adoptent cette stratégie[3][4][5]
  • La récente traduction du Nouveau Testament adopte cette stratégie[6]
  • La génération actuelle semble plus à l'aise avec cette façon de faire

Ainsi dans le but de proposer une traduction Wiki dans une écriture qui convient à ses utilisateurs, nous serions tentés d'adopter la même stratégie qui toujours est-il conserve l'essence même de la langue Baoulé. A titre d'exemple, que préféreriez-vous:

  • Baloué anien ô ti sran blé anien koun mô ô fi akan ô ni tano anien mu bé awlobo ...
  • Bawule aniɛn ɔ ti sran ble aniɛn kun mɔ ɔ fi akan ɔ ni tano aniɛn mu be awlobo...

Sran mmla mun be mɛn nun jɔ bolɛ i akunndan cinnjin mun[7][8][9] edit

Be klwa bu DUDH i 30 bue nu annze tikle. Tikle kun o man sran-mmla i akunndan kun. Sran mun be dan lika be bu i kɛ akunndan cinnjin mun yo le nga mun:

  • Sran mun be ngba, kɛ be wu be ɔ, be ngba be sɛ, fɔndi nun, sran-mmala nun, afi be le akunndan ɔ ni klun akunndan. (Tikle 1)
  • Sran kwlakwla, ɔ fata kɛ be sɛsɛ i nguan, be wukɛ i ɔ di i fɔundi, ɔ ni ibɔbɔ ba unmuan i sasalɛ. (Tikle 3)
  • Sran kwlakwla, ɔ fata kɛ be wuke i nan sran nun kpakpawa w'a nyɛn-mɛn. (Tikle 7)
  • Sran kwlakwla ɔ le atin mɔ ɔ nyen i auliɛ nvle annzɛ ɔ kaci i auliɛ nvle. (Tikle 15)
  • Sran kwlakwla ɔ le atin mɔ be kle i fluwa. (Tikle 26)
  • Sran kwla ɔ le atin mɔ ɔ di i bɔbɔ i klunklo su juman. (Tikle 23)
  • Sran kwlakwla ɔ le atin mɔ ɔ ye i klun vote, ɔ ni i bɔbɔ i nvle liɛ'n su, ɔ tran awa i juman nun. (Tikle 21)
  • Sran kwlakwla ɔ le atin mɔ ɔ ye i nvle liɛ'n su ninge wie—kɔkun ɔ su i klunklo su ati. (Tikle 27)
  • Be kwla'a be ye'a sran fi like tɛtɛ mun, ɔ ni nyrɛnnɛn klelɛ, ɔ ni ninge nga mɔ ɔ ye sran finfin, mɔ ɔ kaci sran kɛ blo nnɛn mun be sa. (Tikle 5)
  • Sɛ nvle kun su be kle sran kun yalɛ, sran sɔ'n ɔ le atin ɔ kɔ mantan nvle uflɛ mɔ ɔ kwla sɔ i nun ɔn. (Tikle 14)
  • Sran kwlakwla ɔ le atin mɔ ɔ bu i ti bo nun akundan annzɛ ɔ nyɛn i klun ndɛ, ɔ se kɛ like kun ti kpa annzɛ ɔ ti tɛ, kɔkun ɔ kwla sɔ i like wafa nga ɔ klo i'n. (Tikle 18)
  • Sran kwlakwla ɔ le atin ɔ nyɛn i klunklo su ndɛ ɔ ni klɛlɛ, ɔ kwla wlu anuanzɛ nga ɔ ti fɔundi anuanzɛ nun, nan wa kan i klun ndɛ mun. (Tikle 20)
  • Sran kwlakwla, kɛ mɔ ɔ ti nvle kun su sran'n, ɔ fata kɛ ɔ nyan awa sran anwukalɛlike, sɛ ɔ dia junman, ɔ tɔ tukpakiɛ nun'n, ɔ kwlaman nun’n, w'a yo oke'n annzɛ ɔ wo angbeti nun'n. (Tikle 22 & 25)
  • Sran kun, ɔ fata kɛ ɔ yo like kpa (lika nianlɛ) mɛn i nvle mɔ i nun yɛ i bɔbɔ ɔ kwla di i fɔundi, ɔ kwla bo nyan. (Tikle 29)
  • Sran fi klwa se man kɛ ɔ saki alaje ɔ ni sran-mmla mun nga be wo jɔ bolɛ nga nun. (Tikle 30)

Notes et références edit

  1. https://fr.wikipedia.org/wiki/Baoul%C3%A9_(langue)
  2. An Introduction to Spoken Baoule. Preliminary Text, RICHARD R. DAY and ALBERT B. SARAKA, 1968, Page 8
  3. https://apkpure.com/le-baoul%C3%A9/com.MaLang.LeBaoule
  4. https://play.google.com/store/apps/details?id=akoua.dicolang&hl=en_US
  5. https://play.google.com/store/apps/details?id=com.nkorosolocorp.apprendrelebaoule&hl=en
  6. https://my.bible.com/fr/bible/1643/MAT.1.nbs?parallel=104
  7. https://web.archive.org/web/20190614192529/http://www.unicode.org/udhr/d/udhr_bci.html
  8. s:fr:Déclaration universelle des Droits de l'Homme
  9. simple:Universal Declaration of Human Rights