Биографиязы
editКӱӱгей Чырбыкчинович Тӧлӧсӧв 1937 jылда кичӱ изӱ айдыҥ 4-чи кӱнинде Шабалин аймакта Каспа jуртта чыккан. Сӧӧги тӧӧлӧс. Адазы Ада-Тӧрӧл учун jууда jеҥ jастанган, тогус jаштуда энези jада калган. Jаан jашту Калбаҥ Чинатов деп кайчы кижиниҥ, таай адазыныҥ jанына jӱрӱп, ада jаштаҥ ла ала jӱрӱмниҥ учурын, ар-бӱткениҥ айалгаларын сӱреен jакшы оҥдоп ло билип алган.
Чӱмдемел ижи
editКӱӱгей Чырбыкчинович алтай бичиичилер ортодо сӱреен jилбилӱ бичиштӱ кижи, оныҥ поэзиялык сӧзи – ӱлгер кептӱ проза. Ол ажыра ар-бӱткен кижиниҥ сӱр-кеберин тартынып, ойноп-каткырып, сӱӱнип-кӱӱjип, комыдап –сыктап, онтоп-оорып турар. Кӱӱгей Тӧлӧсӧв – ол алтай калыктыҥ jаткан телекейин, jӱрӱмин «микроскоп ажыра кӧрӱп, лаптап ла табылу ширтеп», бойына карудаҥ кару ла jуук тӧрӧл тилиле сӧс-jуруктар jураган сӱрекей ус бичиичи. Оныҥ «Кадын jаскыда» деген романын кычыраачылар тыҥ баалайт. Кӱӱгей Чырбыкчинович jирмеге jуук бичиктиҥ авторы.Оныҥ «Алтайдыҥ jаазы» деп бичигиндеги куучындары француз тилге кӧчӱрилген.«Кӱӱгей Тӧлӧсӧв jаҥыс ла уур jӱрӱмниҥ, шыраныҥ ла комудалдыҥ, кунуктыҥ ла бӱдӱнбестиҥ бичиичизи эмес, ол канча кокыр-каткылу, сӱӱнчилӱ ле jаркынду куучындарды база бичиген. Кижи болгон кийнинде тартыш, иштен, jӱрӱмди jакшы jӱр деп кычырат» - мындый сӧстӧрлӧ бистиҥ jарлу бичиичи Jыбаш Каинчин Кӱӱгей Тӧлӧсӧвтыҥ чӱмделгези керегинде айдып салган.
Тудунган литература
edit- «Алтай литература, 5-чи класстыҥ ӱредӱ бичик-хрестоматиязы», М.А. Демчинова, З.С. Казагачева, 166 бӱк.