Bayelisa (òrere Bayelsa me Ebeke) ìre ama-mkpulu ge me lek echi ìkup me agan̄ osiki me ido Naijiria. Ìkup me agan̄ Ebon Okwaan̄ Naija. Echili ama-mkpulu Bayelisa me acha 1996; esan̄a ọmọ isibi me lek Rivas isa irọ ayaya ama-mkpulu me ido Naijiria. Ama-mkpulu ìkukup ikana ọmọ me ijọn̄ ìre Rivas me agan mbum-ura mè Delita me agan̄ ichep-ura, sà mun̄ Emen-awaji Atilantik okana ọmọ me agan osiki. Okike ijọn̄ îbenbe môso 10,773 km². Bayelisa ìkaan̄ ama-mkpulu ija jeeta. Ema ìre Ekeremọ, Kolokuma/Opokuma, Yenagowa, Nembe, Ogbia, Sagbama, Brass mè Ijaw agan̄ Osiki. Bayelisa ìche okike ijọn̄ mèlek ama-mkpulu Rivas mè Delita.
Ijọ [Ijaw] ore usem eikimalek itumu me Bayelisa. Mîkitumu si usem Isoko mè Urobo [Urhobo] me ama kiban ukot ikaan̄. Bayelisa si ìre ama iman ebi Urobo ìkiluk me ama-mkpulu ija Sagbama. Me otu-ifuk ene ìluluk me emen, Bayelisa ore ama-mkpulu òsisip ichit me ido Naijiria, ike etip orirọ ifuk-ene eyi acha 2006 otumube. Ọmọ si ìre ge me etete echi ìsisip ichit me okike ijọn̄. Ijọn̄ Bayelisa ìkup mum mun̄ mije okwaan̄ òtatap ikana ọmọ me ijọn̄; eya onenikput inanama uga oniin̄.