Wp/amu/México

México yia ntu'ngaa nkana ni ñä'maraju xi'ánkan, njtä ri'ëñá' jnyjtu'nga, nkana ni no'øta'gé ru'ukaa jñä'ma. México nka ni bë'mánga Español.

Ntu'nnï'ná

Jtëëtämáña bë'mánga Español yia jyakë'n xi'ánkan tuvi'i' ngwa'an r'ubë'nñá'xë' tu'ngëjë' 1493, njtä ri'ëñá' mjë'yo jnë'bën tënka'n, ñáyé'nto njtä'nña' mjë'yo xkä'ktú kää' yá'xënki México.

Xkää' ni New España yiño ri niño'öjñoj xtukújëkë'ki bë'yë'ñá' Azteca.

Nkëmbë'a

Nkëmbë'a n México një'tu'a' ni tuvi'i'x nkana rë'nty'o yáka nkana ntu'ñu'ñu'. Jyakë'n nkëmbë'a n México nkana tuvi'i'x nkana bëxë'riñán ñä'maraju nkana rë'nty'o. Nkëmbë'a xi'ánkan nkana njtu'ngaa nkana bëxë'riñán një'ny'uá'máñá' tuvi'i' má'u ru'ukaa nkana kua nkä'mánga r'ëpy'o.

Nkëmbë'a nkana bëxë'riñán tuvi'i' má'u nkana rë'nty'o një'ny'uá'máñá' nkana ru'ukaa nkana nkä'mánga ya'a' nkana një'maraju xi'ánkan tuvi'i'. Nkëmbë'a n México njtu'nga nkana ni një'ny'uá'máñá' tuvi'i' má'u ru'ukaa nkana nkä'mánga, një'ny'uá'máñá' ru'ukaa nkana nkä'mánga yáka nkana një'ny'uá'máñá' ru'ukaa nkana nkä'mánga ñä'maraju.

Nkëmbë'a nkana nkä'mánga yáka nkana një'maraju tuvi'i' má'u ru'ukaa nkana nkä'mánga r'ëpy'o, një'ny'uá'máñá' ru'ukaa nkana nkä'mánga yáka nkana një'ny'uá'máñá' ru'ukaa nkana nkä'mánga ñä'maraju.