Wp/aig/Istory
Istory ah de systimatik study ah de pas. Az wan akademik disiplin, ih analiz an interpret evidens fu bild stori bout wha happen an fu explain why ih happen, wid de main focus pan de human pas. Some teori dem put istory onder sosial saains, wile oda see um az part ah de yumaniti dem, ar even wan mix-up disiplin. Same kinda argument deh bout de puwpos ah istory—if de main ting ah fu uncover de chruut ar fu learn leson fram de pas. Wan likkle bit different, de wod "istory" noh always mean de akademik study, but coulda mean de pas itself ar de chruut dem write down bout de pas.
Istory ah wan broad disiplin wid nuff different branch. Some ah dem study spesifik time, like shruu-long-time istory, wile ada dem look pan particular place, like de istory ah Afrika. Dem also split istory by topic—yu got politikal istory, sosial istory, an ekonomik istory. Some branch dem deal wid speshal way ah study, like kaantifik istory, kumpaaratif istory, an oral istory weh people tell de story fram dem own experience.
Istorykal risaach depend pan praimri an sekandri soas dem fu put togeda wha happen long time an mek sure de interpretation dem mek sense. Soas kritisizm use fu check dem soas—mek sure dem real, look pan wha dem seh, an if dem can trust. Istoryan mix viewpoint fram nuff different soas fu bild wan clear story. Different school ah taught, like pozitivizm, di Annales school, Maakzizm, an postmodernizm, use dem own special way fu study istory.
Istory start long time ago as wan way fu study de pas, tek ova fram old-time story dem full up wid myth. Early istory tradition dem come outta Greece, China, an later pan inna di Islamic world. Ova de years, di way people write istory change an get more professional, especially inna di 19th century when dem bring in strict metad an set up akademik instityushan. Istory connect wid nuff adda field, like istoriografi, filasofi, edukieshan, an palitiks.