Tại Wikipedia và Wikinews, các bài viết đều có thể được làm sinh động dễ hiểu hơn bằng việc dùng hình ảnh hay tập tin phương tiện. Chúng ta có thể dùng tập tin đã có sẵn trong Wikinews tiếng Việt, do các thành viên tải lên; hoặc trong Wikimedia Commons, kho lưu trữ các tập tin có giấy phép tự do cho mọi dự án w:vi:Wikimedia trong mọi ngôn ngữ.
Khi không thấy tập tin phù hợp đã có trong các kho lưu trữ trên, chúng ta có thể truyền lên.
Cách truyền lên
editĐể truyền được hình ảnh lên (upload image), bạn có thể
Cách 1: Vào trang Wikimedia Commons rồi Đăng nhập. Sau đó vào phần Tham gia ở cột bên tay trái và ấn nút Tải tập tin lên rồi làm theo các bước hướng dẫn tiếp theo.
Cách 2: Vào trang w:vi:Wikipedia rồi Đăng nhập. Sau đó vào phần Công cụ ở cột bên tay trái và ấn nút Tải tập tin lên rồi làm theo các bước hướng dẫn tiếp theo. ( Lưu ý:Hình truyền theo cách này chỉ dùng được ở Wikipedia, chưa dùng được ở đây vì dự án này đang thử nghiệm )
Chú ý: hình bạn truyền vào không được vi phạm bản quyền. Nếu bạn chưa quen, xin đọc hướng dẫn về bản quyền hình ảnh tại w:vi:Wikipedia:Quyền về hình ảnh. Bạn cần chọn giấy phép phù hợp tại thanh lựa chọn Giấy phép hoặc ghi rõ vào ô Mô tả tập tin thẻ quyền phù hợp cho hình ảnh và thông tin giải thích tại sao thẻ quyền áp dụng. Thiếu các thông tin này, tập tin có thể bị xóa bất cứ lúc nào không cần báo trước..
Ví dụ, bạn là người vẽ hình này và tự nguyện truyền lên, bạn có thể ghi:
Hình này được vẽ bởi tôi, người truyền hình lên, và tự nguyện trao cho cộng đồng dưới giấy phép [[w:vi:GFDL]].
Đồng thời chọn "GFDL (do mình tạo ra)" trong ô Giấy phép của trang truyền lên tập tin.
Chúng ta cũng nên quay lại trang mô tả hình hay tập tin sau khi đã truyền lên, để chăm sóc nó. Ví dụ như thêm thông tin mô tả tập tin để người khác hiểu và dùng lại nó ở bài viết của họ hay cho các mục đích khác.
Định dạng
editDưới đây là lời khuyên cho việc sử dụng định dạng tập tin để giữ chất lượng hình ảnh và âm thanh tốt với kích thước tập tin nhỏ trong Wikinews tiếng Việt:
- Với các sơ đồ, hình vẽ chứa ít màu sắc nên dùng định dạng w:vi:đồ họa véc tơ w:vi:SVG. Định dạng này cho phép phóng to thu nhỏ hình ảnh tùy ý mà chất lượng không thay đổi, vẫn sắc nét. Nó cũng là định dạng có w:vi:mã nguồn mở, với đầy đủ thông tin về các lớp ảnh, giúp cho ảnh có thể được sửa chữa và phát triển bởi cộng đồng một cách dễ dàng hơn.
- Với hoạt hình ngắn, có thể lưu tập tin ở định dạng w:vi:GIF; đây là định dạng có độ nén tốt với chất lượng hình ảnh phù hợp cho nhiều hoạt hình dùng hình vẽ, không gây thất thoát thông tin khi nén.
- Với ảnh chụp, định dạng giữ được chất lượng ảnh cao với kích thước tập tin nhỏ là w:vi:JPEG (cũng được biết đến là JPG). Với định dạng này, khi nén tập tin có kích thước nhỏ đi thì sẽ mất thông tin.
- Với các dạng hình ảnh tĩnh khác, dùng w:vi:PNG do nó cung cấp chất lượng ảnh sắc nét với kích thước tập tin nhỏ gọn và không mất thông tin khi nén.
- Với biểu đồ lớn (khoảng một trang trở lên) hay thiết kế xây nhà, có thể dùng định dạng w:vi:PDF (để mở lên trong w:vi:Adobe Acrobat hay w:vi:Adobe Reader).
- Với đoạn âm thanh, video có thể dùng định dạng w:vi:OGG.
Sử dụng
editCác hình ảnh đã được truyền lên Wikinews tiếng Việt có thể được đặt vào bài viết theo hướng dẫn ở phần w:vi:Trợ giúp:Hình ảnh. Các đoạn âm thanh có thể được dùng theo hướng dẫn tại w:vi:Wikipedia:Đoạn âm thanh.
Các tập tin có sẵn ở Commons cũng được dùng như các tập tin tại Wikinews Tiếng Việt, với tên gọi giống như tên gọi tại Commons.
Hình từ Wikipedia và Wikinews ngoại ngữ
editKhi bạn muốn lấy hình ảnh ở Wikipedia ngoại ngữ, bạn ấn vào hình đó, xem thông tin về hình. Nếu thông tin cho biết là hình đã có ở Commons thì bạn có thể sử dụng ngay trong bài viết của bạn, với tên hình giống y chang tên tại Commons. Bạn chỉ cần truyền lên, khi muốn sửa chữa lại hình, ví dụ Việt hóa các dòng chữ trong hình.
Nếu hình không ở trong Commons, bạn xem các giấy phép và thông tin nguồn gốc của hình đã đảm bảo phù hợp w:vi:Wikipedia:Quyền về hình ảnh và w:vi:Wikipedia:Thẻ quyền cho hình ảnh chưa. Nếu phù hợp, bạn có thể tải về máy mình rồi truyền lên. Trong trường hợp giấy phép hình phù hợp với tiêu chuẩn của Commons và bạn biết tiếng Anh, bạn nên truyền lên Commons thay vì truyền lên Wikinews Tiếng Việt.
Khi truyền lên bạn vẫn cần ghi đầy đủ nguồn gốc tập tin bạn lấy, sao chép lại hoặc dịch lại các mô tả từ nguồn, đặc biệt dùng đúng giấy phép như hình nguồn. Một cách đơn giản để dùng đúng lại giấy phép của hình gốc là thực hiện các bước sau:
- Ấn chuột lên hình để đến trang miêu tả về hình
- Ấn chuột vào tab sửa đổi để xem mã nguồn của trang miêu tả này
- Sao chép lại mã nguồn này
- Khi truyền hình này lên đây, dán mã nguồn đó vào ô miêu tả về hình.
Để ghi lại nguồn gốc hình từ Wikinews ngoại ngữ, bạn có thể thêm liên kết giữa ngôn ngữ đến hình đó.
Ví dụ, w:vi:Hình:1934 Football World Cup poster.jpg, được lấy lại từ en:Image:1934 Football World Cup poster.jpg, có mã nguồn chứa mã nguồn giấy phép hình giống như hình gốc và liên kết đến hình gốc là
== Giấy phép ==
{{Sportsposter}}
[[en:Image:1934 Football World Cup poster.jpg]]
Ghi đè hình cũ
editĐôi khi có một hình ảnh cần phải sửa đổi, ví dụ vì chứa thông tin chưa chính xác hoặc nội dung vẫn như thế nhưng hình mới hơn. Lúc đó, chúng ta có thể tải về, sửa lại theo ý muốn, rồi truyền lên theo đúng tên gọi cũ. Khi truyền lên, phần mềm sẽ thông báo là đã có tập tin trùng tên và bạn có lựa chọn ghi đè lên tập tin cũ. Đợi một thời gian cho các máy móc cập nhật (ví dụ đợi 1 ngày), hình mới sẽ xuất hiện trên các trang liên quan.
Trường hợp bạn vô tình ghi tên một tập tin trùng với tập tin khác có sẵn, xin đổi tên khác để truyền lên.
Các phiên bản cũ của hình đã bị ghi đè vẫn được lưu trong trang mô tả về hình. Lịch sử các lần truyền lên cùng một hình được hiện ra với ngày giờ, thành viên truyền lên, và liên kết đến các phiên bản. Các thành viên đã đăng nhập có thể có nút giúp phục hồi phiên bản cũ của hình.
Xem thêm
editNếu bạn còn thắc mắc ?
Mời vào: Bàn giúp đỡ sử dụng Wikinews và Wikipedia
- Wikipedia:Quyền về hình ảnh: hướng dẫn chi tiết về bản quyền cho hình ảnh.
- Wikipedia:Thẻ quyền cho hình ảnh: các loại thẻ quyền cho tập tin.
- Wikipedia:Đoạn âm thanh: chi tiết về dùng tập tin âm thanh.
- Wikipedia:Cú pháp hình ảnh: chi tiết về dùng hình ảnh trong bài viết.
- Đặc biệt:Imagelist: danh sách các tập tin.
- Đặc biệt:Newimages: danh sách các tập tin mới.