Thứ 3, ngày 30 tháng 6 năm 2020
- 8 September 2021: Wn/vi/TikTok sẽ đệ đơn kiện chính quyền Trump trước Tư pháp Mỹ ngày 24 tháng 8 năm 2020
- 13 August 2021: Wn/vi/Luật an ninh Hồng Kông khó bị đảo ngược
- 10 August 2021: Wn/vi/Trung Quốc lưu gene người vùng cao để nghiên cứu
- 9 August 2021: Wn/vi/Trung Quốc phát hiện cơn địa chấn bằng cảm biến sợi quang
- 9 August 2021: Wn/vi/Vật liệu kính cứng như kim cương
Luật An ninh sẽ mở đường để Trung Quốc đưa tình báo viên tới Hồng Kông, hoạt động theo mô hình tương tự cảnh sát mật thời thuộc địa Anh.
Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (NPC), tức quốc hội Trung Quốc, hôm 28 tháng 5 bỏ phiếu thông qua "Nghị quyết về Thiết lập, Cải thiện Hệ thống Pháp luật và Cơ chế thực thi cho Đặc khu hành chính Hồng Kông để Bảo đảm An ninh". Nghị quyết này là tiền đề để Ủy ban Thường vụ NPC xây dựng luật an ninh cho đặc khu Hồng Kông.
Luật an ninh có thể được Ủy ban Thường vụ NPC ban hành trong vài tuần tới mà không cần thông qua Hội đồng Lập pháp Hồng Kông. Các điều khoản trong luật an ninh mới chưa được công bố, nhưng nó sẽ cấm các hành vi và hoạt động ly khai, lật đổ, khủng bố và can thiệp nước ngoài ở đặc khu.
Luật cũng có thể cho phép các cơ quan an ninh và tình báo Trung Quốc thiết lập cơ sở trong thành phố khi cần thiết. Điều này khiến nhiều người đặt dấu hỏi về thẩm quyền và trách nhiệm của lực lượng an ninh Trung Quốc đại lục tại Hồng Kông, cũng như liệu chính quyền thành phố có được giám sát họ hay không.
Nhiều quan chức, cựu quan chức thân đại lục ở Hồng Kông cho rằng để thực thi luật an ninh tại đặc khu, Bắc Kinh có thể triển khai cơ sở và lực lượng an ninh, tình báo với chức năng tương tự Sở Mật thám, đơn vị chuyên thu thập tin tình báo do chính quyền thuộc địa Anh lập ra khi còn cai quản Hồng Kông.
Sở Mật thám là đơn vị an ninh mật được Anh thành lập tại các thuộc địa, chuyên theo dõi những cá nhân, tổ chức và hoạt động được coi là mối đe dọa tiềm tàng đến an ninh và lợi ích của mẫu quốc. Sở Mật thám Hồng Kông bị giải thể năm 1995, hai năm trước khi Anh trao trả Hồng Kông cho Trung Quốc.
Cựu trưởng đặc khu Hồng Kông Lương Chấn Anh, hiện là phó chủ tịch Ủy ban Toàn quốc Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc, là người đầu tiên đề cập đến việc hồi sinh mô hình này ở đặc khu.
Sở Mật thám tại Hồng Kông có nguồn gốc từ thập niên 1920, khi chính quyền thuộc địa Anh thành lập đơn vị đặc biệt thuộc Cục Tình báo Hình sự (CIB) của Lực lượng Cảnh sát Hồng Kông.
Đơn vị được đổi tên thành Sở Mật thám vào năm 1933, trong đó chức năng chính vẫn là "giám sát chính trị phòng ngừa" để trấn áp các hoạt động chống chính quyền thuộc địa, theo nghiên cứu của giáo sư Fu Hualing và Richard Cullen tại Đại học Hồng Kông (HKU).
Thành phần chính của Sở Mật thám là các sĩ quan người Anh, có nhiệm vụ thu thập tin tình báo và chống phá những cuộc biểu tình, đình công do đảng Cộng sản tổ chức. Do thám và giám sát là mục tiêu chủ chốt, trong đó nhiều thành viên đảng Cộng sản và những người có quan điểm thân đại lục đều bị gắn thiết bị theo dõi trong nhà, chuyên gia khoa học chính trị Steve Tsang tại Hồng Kông cho hay.
Báo cáo thường niên năm 1976 của cảnh sát Hồng Kông liệt kê một số nhiệm vụ của Sở Mật thám như "phát hiện, ngăn chặn các hành động bạo loạn và phá hoại, cũng như thu thập, đối chiếu, đánh giá và phổ biến tin tình báo".
Cơ quan này cũng tham gia kiểm soát hộ chiếu và xuất nhập cảnh. Đến thập niên 1980, các đặc vụ còn điều tra lý lịch hàng loạt quan chức cấp cao Hồng Kông nhằm xác định họ có tham gia các phong trào sinh viên hay từng hoạt động trong những nhóm cánh tả hay không.
Sở Mật thám hoạt động đến năm 1995 và được chính quyền thuộc địa Hồng Kông tái cơ cấu, sáp nhập vào lực lượng an ninh với chức năng rất giới hạn, chủ yếu tập trung vào chống khủng bố.
Quyết định giải tán bộ phận này được đưa ra do chính quyền thuộc địa lo ngại nhiều thông tin nhạy cảm sẽ rơi vào tay Bắc Kinh sau khi Hồng Kông được trao trả. Nước Anh cũng lo ngại các sĩ quan người Anh từng tham gia đàn áp phong trào biểu tình sẽ bị xét xử.
Nhiều nghị sĩ Hồng Kông cho rằng sẽ rất khó giám sát lực lượng tình báo được đại lục cử tới nếu luật an ninh được thông qua, nhất là khi họ có thể hoạt động bí mật như Sở Mật thám dưới thời thuộc địa.
Dù vậy, nhiều học giả Hồng Kông vẫn hoài nghi về tính minh bạch và trách nhiệm của lực lượng tình báo Trung Quốc. "Đại lục hiếm khi định nghĩa rõ ràng về quyền lực của các cơ quan hành pháp", cựu giảng viên luật tại HKU Johannes Chan Man-mun nêu quan điểm.
Nguồn dẫn edit
