'''ناول''' گزر ڳئی گزران
'''لکھت''' عبدالباسط بھٹی
بندے دی حیاتی اچ طالب علمی دا زمانہ بے فکری دا زمانہ ہوندے ہوں دور دے عشق ہوں دور یاداں ساری حیاتی بندے دی زندگی دا سمل راھندن، غلابی شاہ دا حال پیا ݙیندا ھم کل دی رات واہ واہ گزری میں ٹرݨ لڳم تاں غلابی شاہہ میݙی ٻانھ پکڑ ٻاہر راھداری تئیں چھوڑن آیا، میں آکھیا مرشد بس میں ویساں پیاں، او ں راھداری اچ کھڑ میکوں زور دا بھاکل پاتا تے آکھیس باسط تیکوں ثمینہ دی قسم کل عشاء ویلے ضرور آویں، میں عرض کیتی مرشد، اللہ دی قسم میں ضرور آساں، میں بار، بار جو غلابی شاہ کوں مرشد سݙیا تاں خوشی کنوں اوندے ہنجھوں تر آے میکوں ہک واری ول بھاکل پاتس ڳلھ تے مٹھا ݙتس تے ٻولیایار باسط توں ساݙا دلبر ہیں، تیݙے آوݨ نال. یونیورسٹی ھوسٹل دیاں یاداں ایم این اے ہاسٹل دی کندھی ٹپ آئین، واہ واہ مزہ آ ڳے ݙوجھے ݙینہہ آپݨے ایف بی آر دے دفتر ونج کم کار مکا کوئ گھنٹہ پہلے واپس ول آیم، آ سم پیم عصر دے بعد جاڳیم دا بیگم ٻولی، سلمان دا پیؤ نکے دے پینپر تاں گھدی آؤ ھا کوکنگ آئیل وی ختم تھیا پے، میں آکھیا بیگم جیڑھا، جیڑھا سامان کھٹیا پے میکوں لکھ ݙے میں مغرب دے بعد ول غلابی شاہ کول ونجݨے اوٻولی رات ڳیے. تاں ھاوے، آڄ ول بیگم غلابی شاہ پراݨا دلبر ہے، اوں آکھیے باسط اسمبلی دا سیشن پورا ہفتہ جاری راھسی، توں روز عشاء دے بعد میݙے کول آیا کر، بیگم اوں میکوں تیݙے سر دی قسم چوائ اے، انویں وی سارا ݙینہہ دفتری کم کر کر میݙا چیتا پٹیاودے رات وی ݙاڈھی چس آی اے میکوں گھر دا سودا گھندے مغرب تھی ڳی، میں جلدی جلدی گھر سامان سٹیا تے قومی اسمبلی ہاسٹل روانہ تھی ڳیم ہاسٹل دے ٻاہروں کار پارک ونج کیتم، ایم این ایز دیاں وݙیاں وݙیاں گاݙیاں اچ میݙی موٹر اصلوں نظردی نہ ھئ میں گیٹ تے آ کلرک کوں، شناختی کارڈ ݙیکھایم، اوں رجسٹر اچ میݙا ناں ـلکھیا میں راھداریاں لنگھدا کمرہ نمبر چار سو وی اچ پڄ ڳیم در کوں ہتھ لایم تاں در کھل ڳیا اڳوں غلابی شاہ لیٹ تے کتاب پڑھدا پیا ھا میکوں ݙیکھ اٹھی ٻیٹھا، چھک بھاکل پاتس ؤل صوفیاں تے ٻہہ ڳیوسے یونیورسٹی دور دیاں ڳالھیں ٹر پیاں، اساں او زمانہ یاد کر کھلدے ھسدے ٻیٹھے ھاسے جوکوئ پندھراں منٹ بعد کمرے دے دروازے تے ٹھک ٹھک تھئ، غلابی شاہ ٻولیا یس کم ان ایں دوران ہک نینگر اندر آ وڑی اوں ݙوہیں ہتھ جوڑسلام عرض کیتا، اساں ولدی ݙتی، غلابی شاہ کھڑا تھی آکھیا بسم اللہ میڈم آو، آو میکوں اوندے آؤݨ تے کوئ حیرانگی نہ تھئ، کیو ں جو میں عرصے توں اسلام آباد جاب کرینداں اتھاں ماڈرن عورتاں دی کوئ کمی کائینی، غلابی شاہ میݙے نال میڈیم دا تعارف کرویندے ھوے آکھیا بھٹی صاحب ایہ ساݙی سہیلی اے، مائزہ آرائیں رحیم یار خاں توں میاں اعزاز شریف دی،، ملت،، پارٹی دی خصوصی سیٹ تے ایم این اے ہے یار تیکوں رحیمیار. خاں دے چوہری فرزند علی دا ناں یاد ھوسی میں ولدی ݙتی جیا، جیا او جیڑھے ایم این اے ھن میڈیم انھاں دی دھی اے اچھا اچھا مطلب ایہ وی آپݨی وسیب دی ھن جیا جیا میڈیم مائزہ آرائیں دے وال مونڈھیاں تئیں کٹیے ھوے ھن، متھا سوھݨا تے صفا، نک تکھا، آکھیں روشن، بھر بھٹے پتلے، پیٹ تاں اصلوں ھس کائیناں، ایوں لڳدا ھا جینویں ھݨیں ھݨیں بیوٹئ پارلر توں آئ ھووے، میی ہتھ جوڑ عرض کیتی میڈیم تہاکوں مل خوشی تھئ ہے، مائزہ آپݨا پرس سامݨے میز تے رکھیا ڳل دے بوچھݨ کوں سدھا کیتسں، قیمض دا داون پکڑ برابر کیتس، والاں کوں انگلیں نال سدھا کیتس تے ٻولی مرشد انھاں دا تعارف مرشد ولدی ݙتی میڈیم ایہ عبدالباسط بھٹی اے سرائیکی زبان دا بے انت نثر نگار ہے، ساݙا یونیورسٹی دا یار، کامریڈ اے اچھا اچھا ول تاں آپݨے وسیٻ دے تھے، جیا جیا اچھا، سرائیکی اچ نثر وی لکھیندی اے، میں سمجھدی ہم جو سرائیکی اچ چھڑا شاعری تھیندی ہے میڈیم آڄکل سرائیکی اچ شاندار نثر لکھیندی پئ ہے، میں جݙاں رحیم یار ڈگری کالج فسٹ ائیر اچ پڑھدی ھم ساݙے کالج ہک شاندار سرائیکی مشاعرہ تھیا ھا ھوں زمانے کالج لٹرئیری سوسائیٹی دی جرنل سکریٹری ھم، اوں تاں ٻہوں سارے چنگے شاعر آے ھن لیکن مشاعرہ عزیز شاھد لٹ گھدا ہا، ہک تاں انھاں دی شاعری ݙوجھا انداز بیان اللہ و اکبر، انھاں ہک نظم سݨائ ھئ،، نیلامی،، لیکن ایں توں پہلے ہک، ݙوں قطعے پڑھیے ھن، ہک اچ انھاں آکھیا ھا عزیزی گزئیزی، میکوں او آڄ تئیں یاد ہے، میڈیم مائیزہ آرائیں آکھ نوٹ سوچݨ لڳی ول یک دم میز تے مک مار آکھیوس ھا، او ھا اوھے ساریاں ڳالھیں جو ھݨ یاد آندن تاں رڄ پیاری لڳدی اے، ہر بدتمیزی میݙا اونکوں آکھݨ شمی نکمی اوندا ول چڑاوݨ عزیزی گزیزی واہ، واہ میڈیم کمال ہے تہاکوں ایہ قطعہ یاد اے، ایندے بعد انھاں نظم،، نیلامی،، سݨائ تاں کاج دیاں چھوہریں بے پناہ شور کیتا، بھٹی صاحب عزیز شاھد سیں کتھوں دے ھن، میں ولدی ݙتی میڈم او دیرہ غازی خان دے ھن، ساݙے دلبر ھن اچھا حالی زندہ ھن جیا، جیا بی بی زری ٻڈھڑے تاں تھئ ڳن لیکن خیر سلامت ھن اچھا، اچھا، سدا جیون ھک ݙوجھے شاعر ھن کوئ فریدی صاحب، رنگ انھاں دا پکا ھا لیکن او وی شاندار شاعر ھن جیا بی بی، او تہاݙے رحیم یار خاں دے ھن نا ل. دے قصبے، مئؤ مبارک،، دے ، انھاں دا ناں ھا،، قیس فریدی،، ایگزٹ،، قیس فریدی، میں آکھیا، فریدی صاحب وی ساݙا یار ھا ݙکھ دے سوا آسمان توں ملدا ہے کیا آسمان توں دھرتی دا مجرم ھاں تاں کیوں پاواں سزا آسمان توں واہ، واہ بھٹئ صاحب تہاݙی یا داشت کمال ہے، بس بی بی، اللہ داکرم ہے تساں ھیووے تاں نثر نگار لیکن تہاکوں شعر ٻہوں یاد ھن،. میݙم آکھیا کالج پروگرام اچ جیڑھیلے مشاعرہ مک ڳیا تاں اساں عزیز شاھد دے ٻاہروں آٹو گراف گھنݨ کیتے کٹھے تھی ڳیوسے، چھوہریں ہک ݙوجھے کوں دھکے ݙے عزیز شاھد دے بلکل قریب تھی آیاں ہک لڑکی میکوں دھکا ݙتا تاں میں عزیز شاھد نال ونج ٹکرائیم. اونھاں میݙا ہتھ پکڑیا تے ٻولیے، نہ میݙی جند نہ ایہ ڳالھ سݨ میں حیران تھیی ڳیم میں میڈیم دی ڳالھ سݨ زور داٹہاکارا ماریا تے ولدی ݙتم،، میݙی جند،، میڈیم ایہ آڄ وی انھاں دا تکیہ کلام ہے مائیزہ مسک تے ٻولی واہ تکیہ کلام ھے میڈیم مائزہ نال سرائیکی شاعری بارےتفصیلی ڳالھ مہاڑ تھئ عزیز شاھد دی شاعری بارے میں آکھیا میڈیم عزیز شاھد، پھلاں دا، ونگاں دا، چندر، تاریاں، ٻیٹ ٻیلیاں، ریت دا خوشبواں دا شاعر اے واہ، واہ بھٹی صاحب تہاکوں انھاں دی کوئ شے یاد ہے جیا، جیا میکوں انھاں دیاں ڈھیر ساریاں نظماں یاد ھن اچھا، تاں کجھ ارشاد فرماؤ میں عرض کیتی سک تاں چنی بݨݨ دی سک اچ روح دی لیر چھیبیندی رھے ڳئ تانگھ تنگھیندے. ترٹدےتن کوں
برھا
ݙنگ مریندی رھے ڳئ نال اساں وی ݙنڳیے ڳے اساں تاں اوندی کیہں چنی دے پچھلے پاند ٻدھے ہوے.وعدے اونکوں آپݨے وعدے وسرے، نال اساں وی ونگیے ڳے چنیاں پاؤݨ دی رت آئ اوں تاں آپݨیاں چنیاں رنگیاں نال اساں وی رنگیے ڳے واہ، واہ بھٹی صاحب مزہ آ ڳے، میڈم غلابی شاہ در ݙٹھا، واہ مرشد آڄ تاں واہ بندہ ملواے وی، میڈیم ݙیکھ گھنو ایہ ساݙا یونیورسٹی دا یار اے، کل ایندی ملاقات دے بعد سارا ماضی آکھیں اڳوں جھمراں ودا کھݙدے، مرشد اٹھی میݙا متھا چمیا، ول صوفے تے ٻہہ تھیا، کھٻے ہتھ نال ݙاڑھی کوں مٹھ اچ گھدس ول کھٻے ہتھ دی تلی نال ݙاڑھی چھنڈک ٻولیا، میڈیم پروگرام شروع کروں، میڈیم مرشد دے چہرے تے دید بھنؤائ تے ٻولی مرشد کیا جلدی اے آڄ تاں خاباں بھری رات ھے، ایجھیں لوک روز، روز تھوڑے ملدن، مائزہ آپݨے پرس کوں ہتھ مریندے ہووے آکھیا مرشد جی سیں مرشد، میں آڄ تہاݙے کیتے ہک سوغات گھن آئ ھاں، اچھا، جیا جیا، میڈیم پرس دی زپ کھول وچوں ہک پوڑی کڈھی، پوڑی دی تہہ لہا وچوں چرس دا روڑا کڈھیس، کھٻی تلی تے رکھ سڄے ہتھ دے انگھوٹے نال دبایس ول نک دے نیڑے گھن تے سنگیس تے ٻولی واہ، واہ مرشد کیا خوشبو ہے، ول میڈم ہتھ ودھا چرس میݙے نک نال لائ تے ٻولی بھٹی صاحب پراݨے محبتی لڳدے وے زرا ایہ خوشبو تاں چیک کرو، ، میں زور دا ساہ گھن غلابی شاہ در ݙٹھا تے ولدی ݙتم مرشد، انت ہے ، میڈیم ول چرس شاہ جی کوں سنگھوائ تاں انھاں میں در ݙیکھ آکھیا بھٹی ڳالھ کر، میں سر لوݙیا، مرشد، انت اے ول میڈیم مائیزہ پرس اچوں ڈن ہل دی ڈبی، لیٹر تے ماچس کڈھ میز تے رکھی، ڈبی اچوں تراے سگریٹ کڈھ خالی کیتونس، سارا تماخوں ہک کتاب تے کٹھا کر ماچس بکھیایس چرس کوں گرم کر تلی تے مکولیوس ول ہک، ہک سگریٹ کوں بھر سگریٹ دے پاند کوں وٹ ݙتس، ہک میکوں پیش کیتس ہک مرشد کوں، ول خود ماچس بکھا پہلے مرشد دے سگریٹ کوں تیلی ݙیکھائس ول ٻلدی تیلی میݙے منہ در گھن آئ، ول آپݨے سگریٹ کوں تیلی ݙیکھایس تے چھیکواں سوٹا لا. دھواں فضا اچ چھوڑیس دھواں معشوق دے والاں وانگوں واٹ کھاندا اتے ڳیا میڈیم مرشد در ݙیکھ ٻولی دم مارو دم مٹ جاے غم جی بھٹی صاحب حال ݙیو، میڈیم واہ، واہ اے، اللہ بادشاہ ہے کاغذدی ٻیڑی اے مکوڑا ملاح اے کویلی ستئ ہئ اے سرھاݨے ہاتھی ݙتی پئ اے اڄاں آھدی ای، میں اوکھی ھاں مایزہ میز تے مک مار ٻولی مرشد یار، آڄ کیا بندہ ملوائ، ول انھاں ہک دے بعد ݙوجھا سگریٹ بݨایا رات ویہاندی ویندی ھئ فضا اچ مستی ای مستی ھئ، مرشد میں در ݙیکھ نعرہ لایا، انقلاب زندہ باد میں ولدی ݙتی سامراج مردہ باد مرشد اٹھی میکوں مٹھا ݙتا ول کھیسے اچوں کنجی کڈھ الماری کھولیس وچوں، بلیک لیبک،، دی بوتل کڈھ مٹھا ݙتس، ہتھ پھریس تے ٻولیا بھٹی صاحب آ، اللہ دی قسم ایجھاں نازک تے کولا بت تاں کیہں چھوہر دا وی نی ھوندا اللہ دی قسم جئیں ایہ بوتل بݨائ اے سدھا جنت اچ ویسی ایہ سید دی گرنٹی اے بوتل ݙیکھ مایزہ ٻولی روز، روز،، بلیک لیبل، یار کوئ رشین وؤڈکا کائنی ودی، مرشد ولدی ݙتی میڈیم جو حکم ہووے مایزہ میں در ݙیکھ ٻولی بھٹئ صاحب موقعے دی مناست نال کوئ شعر سٹو اؤھا میں ٹھڈاساہ بھر آکھیا شراب ہووے، کواب ہووے مٹھل ہک بے حجاب ہووے میں، سو، سو جنتاں وارں جے ایجھاں حساب ہووے غلابی شاہ نعرہ مار ہک، ہک پیک ساݙے سامݨے کیتا تے ٻولیا بھٹی بھآڑ دے تل آ نعرہ لوا، میں گلاس پکڑیندے یووے نعرہ لایا انقلاب زندہ باد غلابی شاہ زندہ باد میڈیم مایزہ وی ساݙے نال نعرہ لایا، ،،انقلاب زندہ باد سامراج مردہ باد میڈم ٻولیندی ٻیٹھی ھئ، میں پچھیا میڈم، ایہ سوکھڑی تہاݙے ہتھ کیویں آئ، بھٹی صاحب، اسمبلی اچ ساݙا ہک کولیگ ہے، فاٹا دا، گل جان وزیر اسلام آباداوندا تے ساݙا گھر نال نال ھن، اوندی گھر آلی زرینہ وزیر میݙی سہیلی ہے، اوں میکوں تحفہ ݙتے انھاں دی افغانستان اچ وی رشتے داری ے، ایہ پاکستانی وی ھن تے افغانی وی سرحد دے آر پار انھاں دا وݙا دھندا چرس تےٖہفیم دا ہے، اچھا، جیا میں پچھیا میڈم، سگریٹ بݨاوݨ ویلے تہاݙے کول لیٹر وی ھا لیکن تساں سگریٹ ماچس دی تیلی نال کیوں بݨاے میڈیم میݙی ڳالھ سݨ، میں دو ݙٹھا تے مسک تے ٻولی، بھٹی صاحب، تساں پراݨے پاپی ھیووے تہاکوں سارا پتہ ہے، کائناں، کائیناں میڈم اللہ دی قسم،
واقعی، جیا، جیا،
. بھٹی صاحب، جے سگریٹ لیٹر نال بݨاؤ تاں لیٹر دے گیس دی ھمک تماخوں اچ وڑ ویندی ہے، ایں طرحاں سارا مزہ، ساری چس ویندی راھندی ہے جݙاں جو سگریٹ تیلی نال بکھاؤ تاں تماخوں اچ لکڑ دی خوشبو وی رل ویندی اے، تہاکوں تاں پتہ ہے نیچر تےآرٹیفیشل چیزاں اچ وݙا فرق ہوندے، واہ میڈم آڄ میݙےعلم اچ ودھارا کیتے وے، میڈیم پچھیا بھٹی صاحب تساں کتھوں دے راھݨ آلے ھیووے، میں ولدی ݙتی میڈیم میں نواباں دے شہر احمد پور شرقیہ اچ راھنداں، اچھا، اچھا ول تاں آپاں ھمساے تھیوسے، کیا کݙاھیں رحیم یار خاں آے وے، جیا ہزار واری بلکہ ایں توں اڳوں سنجر پور تئیں آندا ویندا رھے ڳیاں، اچھا، اچھا ،، ویری گڈ،، رحیم یار خاں توں صادق آباد آلے پاسوں ونجو تاں شہر توں ٻاہر قومی شہراہ تے، سڄے پاسوں ہک وݙی فلور مل آندی اے جیا، جیا اوں فلور مل دے متھے تے،، بوٹا اینڈ سنز فلور ملز،، لکھیا کھڑے جیا بی بی، برحق او مل ساݙی اے، چوھدری محمد بوٹا میݙے ݙاݙا سیں ھن، ساݙا پر ݙاݙا تے اوندا ہک بھرا جالندھر تاں ریاست بہاول پور آباد کاری کرݨ آے ھن، کاربار دا سلسلہ میݙے ݙاݙے سیں شروع کیتا، ساݙا ݙاݙا ڈسیندا ھا جو میں پہلے رحیم یار خاں ریلوے سٹیشن دے نیڑے آرا لایا ھا، بعد اچ انھاں کاٹن فیکٹری لا گھدی ایں دوران او سیاست اچ آ ڳے تے میاں،، اعزاز شریف،،. دی،، ملت،، ہارٹی اچ رل ڳے، بھٹی صاحب رحیم یار خاں ساݙی آرئیں برداری ٻہوں ہے، انویں وی میݙے ݙاݙے سیں دی وسیب وسدے لوکاں نال بݨی بݨائ ݙھیر ھئ، او رحیم آباد دے لغاریاں، جمال دین والی دے مخدوماں، تے بھنگ دے اندھڑاں. دیاں خوشیاں غمیاں اچ آندے ویندے ھن ول او وی ساݙیاں خوشیاں غمیاں اچ آوݨ ونجݨ لڳ ڳے، میں ابتدائ تعلیم رحیم یار کانونٹ سکول توں حاصل کیتی، رحیم یار خاں دے سارے جاگیرداراں دے ٻال ساݙے نال پڑھدے ھن، میں ایف اے گورنمنٹ ڈگری کالج رحیم یار خاں توں پاس کیتا، ول میݙے والدصاحب چوہدری فرزند علی میاں اعزاز شریف دے ٹکٹ تے ایم پی اے بݨ ڳے، اساں لاھور کوٹھی گھن گھدی تے اتھائیں شفٹ تھی ڳیوسے، ول میں گورنمنٹ کاج لاھور توں بی ای کیتا تے ماسٹر میں آکسفورڈ. یونیورسٹی لندن توں کیتی میاں اعزاز شریف. صاحب دی ساݙے ݙاݙے نال ݙاڈھی یاری ھئ او جݙاں وی رحیم یار خاں آندے ساݙے کول ٹکدے، حالانکہ رحیم یار خاں دے اکثر آباد کاراں نال انھاں دی رام ست ھئ، میاں صاحب پہلی ورای میݙے ابا جی کوں صوبائ وزیر وی بݨایا ھا اچھا، جیا، جیا ھݨ ساݙے انھاں نال گھریلو مراسم ھن، میں وی میاں اعزاز شریف دی وجہ توں ایم این اے بݨی ھا واہ وا، بی بی، میاں صاحب جیندے نال یاری لیندن اوندے نال نبھیندن، جیا، جیاھݨ ݙیکھو تہاݙی تریجھی نسل میاں صاحب نال کھڑی اے بھٹی صاحب، اساں آرئیں نبھاوݨ آلے لوک ہیں، میں آکھیا بی بی، تساں نبھیندےپے وے تاں میاں صاحب تہاکوں وی تاں خصوصی سیٹ تے ایم این ای بݨاے، میݙی ڳالھ سݨ، مائیزہ آپݨا منہ میݙے کن دے نیڑے گھن آئ تے ٻولی، بے شک انھاں دی مہربانی ہے لیکن میݙے ݙاݙا سیں میاں صاحب کوں ݙاہ کروڑ روپے پارٹی فنڈ وی ݙتا ھا