سورۃ المجادلہ مدنیہ
شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ، وَݙی رحمت کرݨ والا ہے
تحقیق اَللہ اُوں ذال دِی ڳالھ سُݨ گِھدّی ہَئی جِہڑی تیݙے نال آپݨیں پَے دے معاملے وِچ تَکرار کِیتی کَھڑی ہَئی، اَتے اَللہ کُوں دَھان٘ہ وِی ݙِتی ہَس، اَللہ وِی تُساں ݙُوہائیں دِیاں ڳالھیں سُݨدا وَدّا ہَا، بیشک اَللہ خُوب سُݨݨ والا ہے چَن٘ڳی طرح ݙیکھݨ والا ہے (١)۔ تُہاݙے وِچُوں جِہڑے لوک آپݨیاں ذالیں کُوں مَاء سَݙ گِھندِن (اِظہار کریندِن) او انھاں دِیاں ماواں نھیں بَݨ ویندیاں، انھاں دِیاں ماواں تاں ٻَس او ہِن جِنھاں اُنھاں کُوں ڄَݨیے اَتے بیشک او ہِک ٻَہُوں نا معقول ڳالھ کریندِن، اَتے کُوڑ مریندِن پَر اَللہ تاں ݙَاڈھا معاف کر ݙیوݨ والا ہے، ٻَہُوں بخشݨ ہار ہے (٢)۔ اَتے جِہڑے لوک آپݨیاں ذالیں کُوں مَاء چَا سݙیندِن، وَل اُوں کنُوں پِھر وِی ویندِن، جِہڑا کُجھ او آکھ چُکئے ہوندِن، ٻَس او وَل ہِک ٻئے کُوں ہَتّھ لاوَݨ کنُوں پہلے ہِک غلام آزاد کر ݙیوݨ، تُہاکُوں اِیندے نال ہِک نصیحت کِیتی ویندی پَئی ہے اَتے اَللہ تاں او سَب کُجھ چَن٘ڳی طرح ڄاݨدے جِہڑا کُجھ تُساں کریندے رَہندو (٣)۔ ٻَس جِہڑا شخص (غلام رَکھݨ دِی) حیثیت نہ رَکھیندا ہووے، تاں وَت ݙُوں مہینے ڳانڈھویں روزے رَکّھے، او وِی اِیں کنُوں پہلے جو ہِک ٻئے کُوں ہَتّھ لاوِن، اَتے جیکر او اِیندی حیثیت وِی نھیں رَکھیندا، تاں سَٹّھ مِسکیناں فقریاں کُوں کھاݨے کَھواوے، اِیہ حُکم اِیں ڳالھُوں ہے، تاں جو تُساں اَللہ تے اُوندے رسول دے پُورے پُورے فرمانبردار بَݨ وَن٘ڄو، اَتے اِیہ اَللہ دِیاں مقرر کِیتیاں حَدّاں ہِن، اَتے کافراں کِیتے تاں دَرد ناک عذاب ہے (٤)۔ بیشک او لوک جِہڑے اَللہ تے اُوندے رسول دِی مخالفت کریندِن، اُنھاں کُوں ٻَہُوں ذلیل و خوار کِیتا ویسے، جِیویں اُنھاں کنُوں پہلے والیاں کُوں ذلیل و خُوار کِیتا ڳیا ہَا، اَتے تحقیق صاف صاف آیاتاں نازِل کر ݙِتّن، اَتے کافراں کِیتے ٻَہُوں ذلیل کرݨ والا عذاب ہے (٥)۔ جِہڑے ݙین٘ہ اَللہ اُنھاں ساریاں کُوں کَٹّھا اُٹھا کھڑا کریسی، ٻَس اُنھاں کُوں ݙَسا ݙیسی، جِہڑا کُجھ او کریندے رِیہے ہِن، اَللہ اُوکُوں گِݨ مُںج رَکھیئے، پَر اِیہ اُوکُوں بُھل ڳئِن، اَتے اَللہ تاں ہَر شَئے دِی ݙیکھ بھال رَکھݨ والا ہے (٦)۔ کیا تَیں ݙِٹّھا کائے نھیں جو بیشک اَللہ سَب کُجھ ڄاݨدے، جِہڑا کُجھ اَسماناں وِچ ہے، تے جِہڑا کُجھ زمین دے تَلّے اُتّے ہے، اِیہ نھیں تِھیندا جو تَرائے بَندیاں وِچ کوئی خُفیہ صلاح تِھیندی پَئی ہووے، تے اُنھاں وِچ چَوتھا او موجود نہ ہووے، جیکر او پَنج ہووِن تاں اُنھاں وِچ چِھیواں او موجود نہ ہووے، چاہے اِیں کنُوں گَھٹ وِی کیُوں نہ ہووِن، چاہے وَدّھ وِی کِیُوں نہ ہووِن، ول قیامت دے ݙین٘ہ او اُنھاں کُوں ݙَسا ݙیسی جِہڑے کُجھ عَمل او کریندے رِیہے ہوسِن، بیشک اَللہ ہَر شَئے کُوں چَن٘ڳی طرح ڄاݨدے (٧)۔ کیا تَئیں اُنھاں لوکاں کُوں نھیں ݙِٹّھا، جِنھاں کُوں خُفیہ صَلاحیں کرݨ کنُوں ہَٹکیا ڳیا ہے، وَل وِی او اُوہو کُجھ کریندے رَہندِن، جیں کنُوں اُنھاں کُوں ہَٹکیا ڳئے، اَتے او تاں گُناہ دے کَمّاں دِیاں ، زیادتی دِیاں، تے رسول دِی نافرمانی دِیاں خُفیہ صلاحیں کریندے رَہندِن ، اَتے ڄݙاں تیݙے کولھ آن٘دِن تاں اِیں طرح (اِہجی) دُعا سَلام کریندِن، جیں طرح اَللہ تیکُوں کݙائیں دُعا سَلام نھیں کِیتی، اَتے آپݨیں دِل وِچ اَکھیندِن ، اَللہ اَساکُوں اِیندا عذاب کِیُوں نھیں ݙیندا، جِہڑا کُجھ اَساں اَکھیندے وَدُّوں، اِنھاں کِیتے تاں ٻَس دَوزخ کافِی ہے، او اِیندے وِچ سَڑدے رَہسِن، اَتے او وَن٘ڄ رَہݨ کِیتے ٻَہُوں گَندی جاء ہے (٨)۔ وُوئے او لوکو! جِہڑے اِیمان گِھن آئیوے، ڄݙاں تُساں آپس وِچ صلاح مَشورہ کرو، تاں گُناہ دِیاں، زیادتی دِیاں، تے رسول دِی نافرمانی دِیاں خُفیہ صلاحیں نہ کِیتیاں کرو، بلکہ نیکی تے پرہیزگاری دِیاں آپس وِچ صَلاحیں کِیتیاں کرو، اَتے ݙَردے رَہوو! اَللہ کنُوں! جِیندے کولھ وَلا تے کَٹّھے کِیتے ویسُو (٩)۔ دَراَصل خُفیہ صَلاحیں تاں شیطانی کَم ہِن، مَقصد اِیہ ہے، جو جِہڑے لوک اِیمان گِھن آئِن، اُنھاں کُوں مُونجھا کِیتا وَن٘ڄے، حالانکہ اِیہ (صلاحیں) کہیں کُوں ذری وِی نُقصان نھیں پُڄا سَڳدِیاں، اَللہ دے حُکم دے بغیر! ٻَس مومن لوکاں کُوں اَللہ اُتّے توکّل کرݨاں چَاہِیدا ہے (١٠)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والے لوکو! جِہڑے ویلے تُہاکُوں آکھیا وَن٘ڄے جو (مجلس وِچ) کُھلّے تِھی تے ٻَہو، تاں ٻَس کُھلے تِھی تے ٻیٹھے کرو، اَللہ تُہاݙے کِیتے کُھلّی جاء کر ݙیسی، اَتے ڄَݙاں آکھیا وَن٘ڄے، جو اُٹّھی وَن٘ڄو، تاں اُٹھی ڳئے کرو، تُہاݙے وِچُوں جِہڑے لوک اِیمان گِھن آئِن اَتے جِنھاں لوکاں کُوں عِلم ݙِتا ڳئے، اَللہ اُنھاں ساریاں دے دَرجے بُلند کر ݙیسی، اَتے اَللہ چَن٘ڳی طرح ڄاݨدے جِہڑا کُجھ تُساں کریندے رَہندے وے (١١)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والے لوکو ! ڄَݙاں تُساں رسول کنُوں اَنج تِھی تے کوئی صَلاح مَشورہ کرݨ چَہوُو، تاں ٻَس اِہجے صَلاح مَشورے کنُوں پہلے کُجھ خَیرات کر ݙِتا کرو، اِیہ تُہاݙے کِیتے ٻَہُوں چَن٘ڳی ڳالھ ہے نیک پاک بݨاوَݨ والی ڳالھ ہے، ٻَس جیکر تُساں نہ پھر سَڳُو، تاں (کوئی حَرج نھیں) اَللہ تاں ٻَہُوں بخشݨ ہار ہے، ہمیشہ رحمت کرݨ والا ہے (١٢)۔ کیا تُساں گَھبرا ڳِیوے آپݨیں اَنج تِھی تے صَلاح مَشورہ کرݨ کنُوں پہلے کُجھ خیرات کر ݙیوݨ (دِی شَرط) کنُوں، ٻَس ڄَݙاں تُساں نھیں پھَر سڳدے تاں وِی اَللہ تُہاکُوں مُعاف کر ݙیندے، ٻَس تُساں نماز کُوں قائِم کِیتی رَکّھو، تے زَکوٰۃ ݙِتی رَکّھو، اَتے اَللہ تے اُوندے رَسول دِی فرمانبرداری اختیار کِیتی رَکھو، اَتے اَللہ کُوں تاں چَن٘ڳی طرح پَتہ ہوندے، جِہڑا کُجھ تُساں کریندے رَہندے وے (١٣)۔ کیا تَیں اُنھاں لوکاں کُوں نھیں ݙِٹّھا، جِہڑے جو اُنھاں نال یاری رَکھی وَدِّن، جِنھاں اُتے اَللہ دا غَضب تِھیا ہوئے، او نہ تُہاݙے نال ہِن، تے نہ (پُوری طرح) اُنھاں نال ہِن، او تاں کُوڑی ڳالھ تے وِی قَسماں چا گِھندِن، حالاںکہ اُنھاں کُوں (چَن٘ڳی طرح) پَتہ ہوندے (١٤)۔ اَللہ اِہجیاں لوکاں کِیتے سَخت عذاب تیار کر رَکھئے، یقیناً او ٻَہُوں گَندے کَم ہِن، جِہڑے او کریندے رَہندِن (١٥)۔ اُنھاں لوکاں آپݨیاں قَسماں کُوں پَردہ (ڈھال) بݨایا ہوئے، ٻَس او (اِیں طرح) لوکاں کُوں اَللہ دے رَاہ کنُوں ہَٹکیندے، روکیندے ہِن، ٻَس اُنھاں کِیتے ٻَہُوں ذلیل تے رُسوا کرݨ والا عذاب ہے (١٦)۔ اَللہ دے سامݨیں اُنھاں دی مَݙّی مُوڑھی، تے اُنھاں دِی اَولاد کہیں کَم نہ آ سَڳسِی، اِیہے لوک ہِن، دَوزخ دے یار (سَنگتی) او اِیندے وِچ ہمیشہ ہمیشہ سَڑدے رَہسِن (١٧)۔ جِہڑے ݙین٘ہ اَللہ اُنھاں ساریاں کُوں کَٹھا اُٹھا کھڑا کریسی، تاں اُوندے سامݨیں وِی اِیویں قَسماں چیسِن، جِیویں تُہاݙے سامݨیں قَسماں چیندِن اَتے اِیہ سَمجھدِن، جو اِیں طرح اُنھاں دا کَم بَݨ ویسی، سُݨ گِھنّو! تحقیق اِیہ تاں اَصلُوں کُوڑے ہِن (١٨)۔ شیطان اُنھاں کُوں قابو کِیتا ہوئے، ٻَس اُوں اُنھاں کُوں اَللہ دا ذِکر کرݨ بُھلوا چھوڑیے، اِیہ شیطان دِی پارٹی دے ہِن، تحقیق شیطان دِی پارٹی اِی گَھاٹا چاوَݨ والی ہے (١٩)۔ بیشک جِہڑے لوک اَللہ تے اُوندے رسول دِی مخالفت کریندے رَہندِن، اِیہے لوک اِی ٻَہُوں ذلیل تِھی تے رَہݨ والے ہِن (٢٠)۔ اَللہ لِکھ چھوڑیے جو مَیں، تے میݙا رسول ضرور غالب تَھئے رَہسُوں، یقیناً اَللہ ٻَہُوں طاقتور ہے ݙَاڈھا زبردست ہے (٢١)۔ (اَے رسول) تُوں اِہجی قَوم نہ ݙیکھسیں جِہڑی جو اَللہ تے قیامت دے ݙین٘ہ اُتے اِیمان رَکھیندی ہووے، وَل وِی اِہجے لوکاں نال یاری رَکھیندی ہووے، جِہڑے جو اَللہ تے اُوندے رسول دے مخالف ہووِن، بھاویں جو او اُنھاں دے پِیو کِیُوں نہ ہووِن یا اُنھاں دے پُتر، یا اُنھاں دے بِھرا، یا اُنھاں دے سَکّے سوہرے کِیوں نہ ہووِن، اِہجے لوک تاں او ہِن، جِنھاں دِل اُتے اِیمان لِکھ ݙِتا ڳئے، تے اَپݨِیں طرفُوں رُوح (قُوّت) نال اُنھاں دِی مَدد کِیتی ڳئی ہے، اَتے اُنھاں کُوں اِہجے بَہشتی باغاں وِچ داخل کریسی، جِنھاں تلُوں نہراں وَہندیاں وڳدِیاں پِیاں ہوسِن، او اُنھاں وِچ ہمیشہ کِیتے رَہسِن، اَللہ اُنھاں تے راضی ہوسی تے او اَللہ اُتے راضی ہوسِن، اِیہے لوک اَللہ دا لشکر ہِن، سُݨ گِھنُّو جو بے شَک اَللہ دا اِیہُو لَشکر اِی مُراداں حاصل کرݨ والا ہے (٢٢)۔
سورۃ حشر مدنیہ
شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ، وَݙی رحمت کرݨ والا ہے
اَللہ دِی تسبیح (پاک ہووَݨ) پَڑھدا رَہندے جو کُجھ اَسماناں وِچ ہے، تے جو کُجھ زمین دے تَلّے اُتّے ہے، اَتے او ٻَہُوں زبردست ہے وَݙی حِکمت (دانائی) والا ہے (١)۔ او تاں او ہے جیں اِہلِ کتاب وِچ کُفر اِختیار کرݨ والیاں کُوں پہلی واری کَٹھے (مقابل) تِھیوَݨ تے اُنھاں دے گھروں کَڈھ چھوڑیا، تُہاکُوں اِیں ڳالھ دا گُمان وِی نہ ہَا، جو او نِکل ویسِن بلکہ خود اُنھاں کُوں تاں اِیہ گُمان ہَا، جو اُنھاں دے قلعے (گڑھ) اُنھاں کُوں اَللہ (دے عذاب) کنُوں بَچا گِھنسِن، ٻَس اَللہ اُنھاں کُوں اِہجے پاسُوں آپَکڑیا، جو اُنھاں کُوں اُݙّے دا خیال وِی نہ آیا ہَا، اَتے اُنھاں دے دِلّیں وِچ اِتّی رُعب گَھت ݙِتا، جو او اَپݨیں ہَتّھاں نال آپݨیاں گَھراں کُوں اُجاڑَݨ پَے ڳئے، اَتے مسلماناں دے ہَتُّھوں وِی اُجڑوایا، ٻَس عِبرت پَکڑو اَکّھیں رَکھݨ والو (٢)۔ اَتے جیکر اَللہ انھاں کِیتے وَطن چھوڑ وَن٘ڄݨ نہ لِکھ چھوڑیا ہوندا، تاں او اُنھاں کُوں اِیں دُنیا وِچ اِی عذاب ݙے ݙیندا، بلکہ آخرت وِچ تاں انھاں کِیتے (دَوزخ دِی) بَھا دا عذَاب ہا پِیا (٣)۔ اِیہ اِیں وَجہ کنُوں تَھئے ، جو اُنھاں اَللہ تے اُوندے رسول دِی مخالفت کِیتی، اَتے جِہڑا کوئی اَللہ دِی مخالفت کریندے بِلا شَک اَللہ ٻَہُوں سخت عذاب ݙے ݙیندے (٤)۔ تُساں جِہڑیاں کَھجِّیاں کَپ چھوڑئِن یا اُنھاں کُوں اُنھاں دِیاں پاڑاں اُتے کَھڑا رَہݨ ݙِتے، ٻَس اِیہ سَب اَللہ دے حُکم نال تَھئے، اَتے اِیہ نافرماناں کُوں ذلیل تے خُوار کرݨ کِیتے ہَا (٥)۔ اَتے اَللہ جِہڑا کُجھ اُنھاں کنُوں آپݨیں رسول کُوں ݙِیوا ݙِتے، تُساں تاں اُوندے کِیتے کوئی گھوڑے تے اُٹّھ نھیں بَھڄائے دُھرکائے، پَر اَللہ آپݨیاں رسُولاں دا قَبضہ (غلبہ) جِنھاں اُتے چَہندے کرا ݙیندے، اَتے اَللہ ہَر شَئے اُتے پُوری قُدرت رَکھیندے (٦)۔ جِہڑا مال اَللہ آپݨیں رسول کُوں وَستی والیاں کنُوں ݙِیوائے ٻَس او اَللہ کِیتے ہے، رسول کِیتے ہے، قریبی سَکّیاں کِیتے، یتیماں کِیتے، مسکیناں فقیراں کِیتے، اَتے مُسافراں کِیتے ہے، تاں جو اِیہ محض تُہاݙے اَمیر لوکاں دے ہَتَّھاں وِچ نہ رَہے، اَتے رسول جِہڑا کُجھ تُہاکُوں ݙیوے گِھنّ گِھدّا کرو، اَتے جِہڑیاں شَئیں کنُوں تُہاکُوں روکے تاں اُوں کنُوں رُک ڳئے کرو، اَتے اَللہ کنُوں ݙردے رَہوو، بیشک اَللہ ٻَہُوں سخت عذاب ݙیندے (٧)۔ (اِیہ مال) ہِجرت کرݨ والے فقیراں محتاجاں کِیتے (وِی ہے) جِنھاں کُوں اُنھاں دے گَھراں تے جائیداداں کنُوں کَڈھ ݙِتا ڳئے، پَر او اَللہ دا فضل تے اُوندی رَضا مَندی حاصل کرݨ وِچ لڳیئے ہُوئِن، اَتے اَللہ تے اُوندے رسول دِی مَدد کُوں لڳیئے ہوئِن، اِیہے اِی او لوک ہِن، جِہڑے بالکل سَچّے ہِن (٨)۔ (اِیہ مال) اُنھاں لوکاں کِیتے (وِی ہے) جِنھاں مہاجراں دے آوَݨ کنُوں پہلے اِتھاں آپݨیں گَھر بݨا گِھدّے ہَن، تے اِیمان وِچ وِی پَکّے تِھی ڳئِن، اُنھاں نال وِی یاری گَنڈھیندِن جِہڑے اُنھاں دو ہِجرت کر آئے ہِن، اَتے اُنھاں دے دِلّاں وِچ اُوں کنُوں کوئی ساڑ پَیدا نھیں تِھیندا جِہڑا کُجھ مہاجراں کُوں ݙِتا ویندے بلکہ او آپݨیں کنُوں اُنھاں کُوں اَوّلیت (ترجیح) ݙیندِن، توڑے جو خود اَوکھا گُزارہ کریندے پَے ہووِن، اَتے اُنھاں دے نفس کُوں بُخل کنُوں بَچا گِھدّا ڳئے ، ٻَس اِیہے لوک ہِن مُراداں پاوَݨ والے (٩)۔ اَتے جہڑے لوک اُنھاں دے بعد آئِن، اَکھیندِن جو اَساݙے رَبّ آ! اَساکُوں معاف کر چا، تے اَساݙے اُنھاں بِھراواں کُوں وِی! جِہڑے اَساں کنُوں پہلے اِیمان گِھن آئِن، اَتے اَساݙے دِلّاں وِچ اُنھاں لوکاں دے خلاف کوئی گُندر (بغض) پَیدا نہ تِھیوݨ ݙے، جِہڑے جو اِیمان گِھن آئے ہِن، اَساݙے رَبّ آ بیشک تُوں ٻَہُوں مہربان ہیں ہمیشہ رحمت وَساوَݨ والا ہیں (١٠)۔ کیا تَیں اُنھاں لوکاں دو وِی ݙِٹّھے جِہڑے منافق (دوغلے) تِھی ڳئِن، او آپݨیں انھاں بِھراواں کُوں جِنھاں جو اِہلِ کتاب وِچُوں تِھی تے وِی کُفر اِختیار کر گِھدّے، اَکھیندِن، جیکر تُہاکُوں کَڈھ ݙِتا ڳِیا تاں اَساں وِی تُہاݙے نال نکلیے ڄُلسُوں، اَتے تُہاݙے معاملے وِچ اَساں کہیں دا آکھیا کَݙائِیں وِی نہ مَنیسُوں، اَتے جیکر تُہاݙے نال جَنگ کِیتی ڳئی تاں اَساں تُہاݙِی مَدد کریسُوں پَر اَللہ اِیں ڳالھ دِی گواہی ݙیندے جو اِیہ تاں اَصلُوں کُوڑے ہِن (١١)۔ جیکر (انھاں کافراں کُوں) کَڈھ وِی ݙِتا ڳیا، تاں اِیہ دوغلیاں (منافقاں) نال کائے نہ نکلے ویسِن، اَتے جیکر جنگ وِی تَھئی تاں اِیہ انھاں دِی کوئی مَدد وِی نہ کریسِن، جیکر کیتُونے وِی سَہی تاں وِی کَن٘ڈ وَلا تے کِھسک ویسِن، اِیں طرح انھاں کُوں کتھاؤں وِی مَدد نہ ݙِتی ویسی (١٢)۔ سچّی ڳالھ ہے جو انھاں دے دِلّاں وِچ اَللہ دے خوف کنُوں زیادہ تُہاݙا خوف ہے، اِیہ اِیں واسطے، جو اِیہ ہِک اِہجی قَوم ہے، جِہڑی (حقیقت کُوں) سَمجھدی وِی کائے نھیں (١٣)۔ او تُہاݙے نال کَٹھے تِھی تے جَنگ نہ کریسِن، لڑسن وِی تاں وَستیاں دیاں قلعے بند (محفوظ) جائیں وِچ ٻَہ تے، یا کندھیاں دے پِچُّھوں لُک تے لڑسِن، انھاں دِی آپس وِچ دِی لڑائی ٻَہُوں زور دِی ضرور ہوندی ہے، تُوں سَمجھدیں جو او کٹھے ہن، پر انہاں دے دل اَصلُوں پَرے پَرے ہِن، اِیہ اِیں واسطے ہے جو بیشک او ہِک اِہجی قَوم ہے جِنھاں کُوں کوئی عقل کائے نھیں (١٤)۔ اِیہ اُنھاں لوکاں وانگوں ہِن، جِہڑے انھاں کنُوں پہلے قریب دے زمانے وِچ تِھی گُزرئِن، او آپݨیں کرتُوتاں دا مَزہ چَکھ چُکئِن، اَتے اُنھاں کِیتے ٻَہُوں دَردناک عذاب ہے (١٥)۔ انھاں (دے یاراں) دِی مثال شیطان وانگوں ہے پہلے تاں او اِنسان کُوں اَکھیندے جو کُفر دا رَستہ اِختیار کر چا ٻَس ڄَݙاں او کُفر اِختیار کر گِھندے تاں اَکھیندے مَیں تیݙا کوئی ذِمّے وار کائے نھیں، کیُوں جو مَیں اَللہ کنُوں ݙرداں، جِہڑا جو سارے جہاناں دا رَبّ ہے (١٦)۔ ٻَس اُنھاں ݙوہائیں دا اِنجام اِیہ تِھیوݨیں جو او ݙوہائیں (دَوزَخ دِی) بھا وِچ ویسِن، او ہمیشہ اُوندے وِچ رَہسِن اَتے ظالماں واسطے تاں جَزا (بدلہ) وِی اِیہو ہے (١٧)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والو! اَللہ کنُوں ݙَردے رَہو، اَتے ہَر جِی کُوں خیال رَکھݨاں چَاہیدا ہے، جو اُوں کل کِیتے کیا کُجھ اَڳُوں بھیڄیا ہوئے ٻس اَللہ کنُوں ݙردے رَہؤو، بیشک اَللہ چَن٘ڳی طرح ڄاݨدے جہڑا کُجھ تَساں کریندے رَہندے ہِیوے (١٨)۔ اَتے انھاں لوکاں وانگیں نہ تِھی وَںڄائے، جِہڑے اَللہ کُوں وِسار چھوڑیندِن، وَل تاں او وِی اُنھاں کُوں انھاں دے آپݨیں آپ کنُوں غافِل کر ݙیندے، اِیہ تاں ہوندے وِی نافرمان ہِن (١٩)۔ دَوزخ وِچ وَن٘ڄݨ والے تے بَہشت وِچ وَن٘ڄݨ والے ہِکّو ڄیہے کݙائیں نِھیں تِھی سڳدے، بہشت والے اِی او لوک ہِن، جِہڑے مُراداں حاصل کرݨ والے ہِن (٢٠)۔ اَتے جیکر اَساں قرآن کُوں کہیں پہاڑ اُتے نازل کریندے، تاں تُساں ݙیکھدے جو او اَللہ دے ݙَر کنُوں جُھک ویندا، اُوندے وِچ ݙلیکاں پَے ویندیاں اَتے اِیہ مثالاں اَساں اِنساناں واسطے بیان کریندے ہَیں، تاں جو او غور فِکر کرِن (٢١)۔ اُوہو اَللہ ہے، جِیندے سِوا کوئی ٻِیا عبادت دے لائق کائے نھیں او لُکیاں شَئیں کُوں وِی ڄاݨدے تے ظاہر دِیاں شَئیں کُوں وِی، او تاں ٻَہُوں مہربان ہے، ہمیشہ رحمت کرݨ والا ہے (٢٢)۔ اُوہو اَللہ ہے جِیندے سِوا کوئی ٻِیا عبادت دے لائق کائے نھیں او (حقیقی) بادشاہ ہے، ہر عیب کنُوں پاک ہے، سلامتی والا ہے، اَمن ݙیوݨ والا ہے، نِگہبان ہے، زبردست ہے، ہر حُکم چَلاوَݨ والا ہے، اَصل وَݙائی والا ہے، اَللہ تاں پاک ہے اُوں شِرک کنُوں جِہڑا لوک کریندے وَدّے ہِن (٢٣)۔ اُوہو اَللہ ہے پَیدا کرݨ والا، ٹَھہَاوَݨ والا، شَکلاں گَھڑݨ والا، اُوندے کِیتے اِی ہِن سارے سوہݨیں کنُوں سوہݨیں ناں، اُوندا پاک ہووَݨ بیان کریندے جو کوئی وِی اَسماناں وِچ ہے تے زمین دے تَلّے اُتّے ہے، اَتے اُوہو زبردست ہے وَݙی حِکمت والا ہے (٢٤)۔
سورۃ الممتحنہ مدنیہ
شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ہمیشہ رحمت کرݨ والا ہے
وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والو ! تُساں میݙے دُشمن تے آپݨیں دُشمن کُوں یار نہ بݨاؤ، تُساں تاں اُنھاں دو یاری گَنڈھن دے سنیہے بھڄیندے ہِیوے، اَتے تحقیق او اَصلُوں اُوں کنُوں اِنکار کر چُکئِن جِہڑا حق تُہاݙے کولھ آئے انھاں رسول کُوں وِی (گھروں) کَڈھ چھوڑیے، اَتے تُہاکُوں وِی (او وِی محض) اِیں ڳالھُوں جو تُساں آپݨیں پالَݨ والے اَللہ اُتے اِیمان گِھن آئیوے جیکر تُساں میݙے رَاہ اُتے جہاد کرݨ کِیتے نِکل آئیوے اَتے میݙی رَضا مَندی حاصل کرݨ کِیتے وِی وَل وِی تُساں لُک تے انھاں دو یاری گَنڈھݨ دے سنیہے بھڄیندے ہِیوے، اَتے مَیں چَن٘ڳی طرح جاݨداں جو کُجھ تُساں لُک تے کریندو، تے جِہڑا کُجھ تُساں ظاہر طور تے کریندو اَتے تُہاݙے وِچُوں جِہڑا کوئی اِہجا کَم کریسے، ٻَس تحقیق او سِدّھے رَاہ کنُوں تِھڑک ڳیا (١)۔ جیکر اِیہ (کافر) تُساں کنُوں ݙَاڈھے تِھی ڳئے تاں تُہاݙے دُشمن بَݨ ویسِن، او تُہاݙے اُتے اَپݨیں ہَتّھ گَھتّن پَے ویسِن، اَتے اںھاں دِیاں زباناں تُہاکُوں ݙُکھ ݙیوݨ کِیتے کُھل ویسِن، اَتے او چَہندِن جو تُساں وِی (کہیں طرح) کُفر اِختیار کر گِھنُّو (٢)۔ تُہاکُوں کوئی فائدہ نہ ݙے سڳسِن تُہاݙے سَوڑے سَکّے، اَتے نہ تُہاݙی اَولاد ݙے سَڳسِی، قیامت دے ݙین٘ہ! او تُہاݙے درمیان فیصلہ کر ݙیسی، اَتے جِہڑا کُجھ تُساں کریندے رَہندے وے اُوکُوں او چَن٘ڳی طرح ݙیکھدا کھڑے (٣)۔ تحقیق تُہاݙے کِیتے اِبراہیم تے اُنھاں لوکاں وِچ جِہڑے اُوندے سَنگتی ہِن، پَیروی دے ݙَا دَا ہِک سوہݨاں نمونہ موجود ہے، جو انھاں آپݨیں قوم کُوں صاف آکھ ݙِتا، جو اَساں تُساں کنُوں، تے جِنھاں دِی اَللہ کُوں چھوڑ تے تُساں بَندگی کریندے وے، اُنھاں کنُوں اصلوں بیزار (لاتعلّق) ہَیں، اَساں تُہاݙی کوئی ڳالھ نھیں مَنیندے، اَتے اَساݙے تُساݙے دَرمیان دُشمنی تے بُغض او توڑِیں کِیتے ظاہر تِھی ڳئے، جے توڑِیں جو تُساں ہِک دے ہِک اَللہ اُتے اِیمان نہ گِھن آسُو، اَلبتہ اَساں اِبراہیم دِی اُوں ڳالھ کُوں منیندے سے جِہڑی اُوں آپݨیں پِیؤ کوں آکھی ہَئی، ڄو مَیں تیݙے کِیتے بخشش (معافی) من٘ڳساں، پَر مَیں اَللہ دے اَڳُوں تیݙے کِیتے کُجھ کر سڳݨ دا اِختیار نھیں رَکھیندا، اَساݙے رَبّ آ ! اَساں تیݙے اُتے توکّل کِیتے، اَتے تَیں دو رَجوع کِیتے، اَتے تَیں دو اِی اَساں وَل آوݨیں (٤)۔ اَساݙے رَبّ آ! اَساکُوں اُنھاں لوکاں کِیتے اَزمائِش (تختۂ مَشق) نہ بݨاویں، اَساݙے رَبّ آ، اَساکوں بخش ݙے بیشک تُوں زبردست ہِیں، وَݙی دَانائی والا ہیں (٥)۔ یقیناً تُہاݙے کِیتے انھاں لوکاں دِی پَیروی دے ݙَا دا ہِک سوہݨاں نمونہ موجود ہے جِہڑے جو اَللہ (دے سامݨیں حاضر تِھیوݨ) تے قیامت دے ݙین٘ہ (دے آوَݨ) دی توقع رَکھیندِن، وَت جیں کہیں مُن٘ہ پھیر گِھدّا، تاں بیشک اَللہ تَاں ہے وِی اَصلُوں بے نیاز ساریاں تعریفاں دا مالک (٦)۔ اَجھو تِھی سڳدے جو اَللہ تُہاݙے اَتے انھاں لوکاں دے وِچ جِنھاں نال تُہاݙی دُشمنی تِھی ڳئی ہے، محبت پَیدا کر ݙیوے، اَللہ تاں وَݙی قُدرت والا ہے، ٻِیا اِیہ جو اَللہ بخشݨ ہار ہے، ہمیشہ رحمت کرݨ والا ہے (٧)۔ اَللہ تُہاکُوں اِیں ڳالھ کنُوں نھیں ہَٹکیندا، جو جِنھاں تُہاݙے نال دِین دے معاملے وِچ کوئی جَنگ نھیں کِیتی اَتے نہ تُہاکُوں تُہاݙے گَھراں وِچُوں کَڈھ چھوڑیے، جیکر تُساں انھاں نال مہربانی (احسان) والا سلوک رَکھو، اَتے انھاں نال اِنصاف والی ڳالھ کرو تاں، تحقیق اَللہ اِنصاف کرݨ والیاں کُوں پیارا رَکھیندے (٨)۔ اَلبتہ اَللہ تُہاکُوں انھاں لوکاں کنُوں ہَٹکیندے، جِنھاں تُہاݙے نال دِین دے معاملے وِچ جَنگ کِیتی ہے، اَتے تُہاکُوں تُہاݙے گَھراں وِچُوں کَڈھ چھوڑیے، اَتے تُہاݙے کَڈھ چھوڑن دِی حمایت (مدد) کِیتی ہے، وَل وِی تُساں اُنھاں نال یاری ڳَنڈھ گِھنُّو، اَتے جِہڑا کوئی انھاں نال یاری ڳَنڈھیسی، تاں اِیہُو جہے لوک زیادتی کرݨ والے ہِن (٩)۔ اَتے اِیمان گِھن آوَݨ والو! جیکر تُہاݙے کولھ مومن ذالیں ہِجرت کر تے آوَن٘ڄِن، تاں اُنھاں دا (چَن٘ڳی طرح) پَتہ کر گِھدّا کرو، اُنھاں دے اِیمان کُوں تاں اَللہ اِی بہتر ڄاݨدے، ٻس جیکر تُہاکُوں ٹِھیک ٹِھیک پَتہ لڳ وَن٘ڄے، جو اِیمان والیاں ذالیں ہِن، تاں وَل اُنھاں کُوں کافراں دو نہ وَلا بھیڄو، کیُوں جو نہ اِیہ اُنھاں (کافراں) کِیتے حَلال ہِن، تے نہ او انھاں کِیتے حلال ہِن، اَتے اُنھاں (کافراں) کُوں ݙے ݙیوُو جو کُجھ او انھاں اُتے خرچ کر کھڑِن، تُہاݙے اُتّے کوئی گُناہ وِی کائے نھیں جیکر تُساں انھاں نال نِکاح کر گِھنّو، ڄَݙاں جو تُساں انھاں کُوں اُنھاں دا حَق مہر وِی اَدا کر ݙیوُو، اَتے کافر ذالیں دِیاں عِزّتاں کُوں آپݨیں قَبضے (نِکاح) وِچ نہ رَکھی رَکھو، اَتے انھاں کنُوں مَنگ گِھنُّو، جِہڑا کُجھ تُساں (انھاں اُتے) خرچ کِیتی کھڑو، اَتے کافر وِی مَنگ گِھنّن جِہڑا کُجھ اُنھاں (انھاں اُتے) خرچ کِیتا ہوئے، اِیہو اَللہ دا حُکم ہے، او تُہاݙے دَرمیان فیصلے کر ݙیندے، اَتے اَللہ تاں چَن٘ڳی طرح ڄاݨݨ والا ہے، وَݙی حِکمت والا ہے (١٠)۔ اَتے جیکر تُہاݙیاں ذالیں وِچُوں کوئی کافراں دے کولھ رَہ ڳئی ہے، تاں وَاری آوَݨ ݙیوُو، تُساں وِی اُنھاں کنُوں جِنھاں دِیاں ذالیں انھاں کنُوں ویندیاں ریہن (اَڳلا پِچھلا حساب کر تے) ٻس اُوندے برابر ݙیوائے جِتنا کُجھ او انھاں اُتے خرچ کر چُکئے ہِن، اَتے اَللہ کنُوں ݙَردے رَہوو، جِیندے اُتے تُساں اِیمان گِھن آئیوے (١١)۔ اَے نبی! ڄَݙاں تیݙے کولھ مومن ذالیں (تیݙے ہَتھ تے اِیں ڳالھ دِی) بیعت کرݨ آوݨ جو او کہیں کُوں اَللہ دا شریک نہ بَݨیسِن، اَتے نہ چوری کریسِن، تے نہ بدفعلی کریسِن، تے نہ آپݨیں اَولاد کُوں قَتل کریسِن، تے نہ اَپݨیں ہَتّھاں پَیراں دے سامݨیں کوئی بُہتان گَھڑ گَھڑ تے کہیں تے لیسِن، اَتے نہ نیک کَمّاں وِچ تیݙی نافرمانی کریسِن، ٻس انھاں کُوں بیعت کر گِھن، تے انھاں کِیتے اَللہ کنُوں بخشش مَنگ! بیشک اَللہ وَݙا بخشݨ ہار ہے، ہمیشہ رحمت کرݨ والا ہے (١٢)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والو! اُوں قَوم نال یاری نہ ڳَن٘ڈُھو، جِنھاں کنُوں اَللہ کَوڑِیج ڳئے، تحقیق اِیہ لوک آخرت کنُوں اِیں طرح نااُمید تِھی ڳئِین جیں طرح کافراں اُنھاں لوکاں دے (وَلا جِی اُٹَّھݨ) کنُوں نااُمید تِھی چُکئے ہِن، جِہڑے قَبراں وِچ سُتّے ہوئے ہِن (١٣)۔
سورۃ الصف مدنیہ
شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ہمیشہ رحمت کرݨ والا ہے
اَللہ دا پاک ہووَݨ اِی بیان کریندے جِہڑا کُجھ وِی اَسماناں وِچ ہے تے زمین دے تَلّے اُتّے ہے، اَتے اُوہو زبردست وِی ہے، وَݙی دَانائی والا وِی ہے (١)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والے لوکو ! تُساں اِہجی ڳالھ کِیُوں اَکھیندے وے، جِہڑی کریندے وِی نِھیوے (٢)۔ اَللہ کِیتے اِیہ ڳالھ وَݙی ناراضگی دِی ہے جو تُساں اِہجی ڳالھ آکھو، جِہڑی کرو وِی نَہ (٣)۔ یقیناً اَللہ انھاں لوکاں کُوں پَسند کریندے، جِہڑے اُوندے رَاہ وِچ صَف ٻَدھ تے اِیں طرح لَڑدے ہِن، جِیویں جو او سِکّے وِچ ڈھلی ہوئی کَندھی ہووِن (٤)۔ اَتے (یاد کرو) ڄَݙاں مُوسیٰ آپݨیں قَوم کُوں آکھیا، جو اَے میݙی قَوم دے لوکو! میکُوں ݙُکھ ݙیندے وے، اَتے تحقیق تُساں ڄاݨدے وِی ہِیوے جو مَیں اَللہ دِی طرفُوں تُہاݙے کولھ بھیڄیا ہوئیا (رسول) ہَاں، ٻَس ڄَݙاں او سِدّھے رَاہ تُوں ݙن٘ڳے پِھر ڳئے، تاں اَللہ نے وِی انھاں دیاں دلیں کُوں اُݙائیں دو پھیر ݙِتا، اَتے اَللہ نافرمان قَوم کُوں سِدّھے رَاہ تے نھیں لیندا (٥)۔ اَتے (یاد کرو) ڄَݙاں عیسیٰ اِبنِ مریم آکھیا، جو اَے بَنی اِسرائیل! یقیناً مَیں تُہاݙے کولھ اَللہ دا بھیڄیا ہویا، (رسول) ہَاں، جِہڑا کُجھ مَیں کنُوں پہلے توریت وِچ آئے اُوندی تصدیق کرینداں، اَتے آپݨیں بعد ہِک رسول دے آوَݨ دِی خوشخبری ݙینداں، اُوندا ناں اَحمد ہے، ٻَس جِہڑے ویلے او (رسول) واضح نِشانیاں گِھن تے آئے، تاں انھاں آکھیئے جو اِیہ تاں کُھلا جادو ہے (٦)۔ بَھلا اُوں شَخص کنُوں زیادہ ظالم کُوݨ تِھی سڳدے جِہڑا اَللہ اُتّے کُوڑے بُہتان ٻَدھے، (او وِی اُوں ویلے) ڄَݙاں اُوکُوں اِسلام دو سَݙیا وَن٘ڄے، اَتے اَللہ ظالم لوکاں دِی قوم کُوں سِدّھے رَاہ تے نھیں لیندا (٨)۔ اِیہ لوک چَہندِن جو اَللہ دَا نُور اَپݨیں مُن٘ہ دے پُھوکیاں نال وِسما چھوڑِن، حالانکہ اَللہ آپݨیں نُور کُوں پُورا کِھن٘ڈا تے رَہݨ والا ہے چاہے جو کافراں کُوں چَن٘ڳا لڳے وِی نہ (٨)۔ اُوہو ہے، جیں اَپݨیں رسول کُوں ہدایت تے سَچّا دِین ݙے تے بھیڄے تاں جو او اُوکُوں (زِندگی دے پُورے طور طریقیاں اُتے) غالب کر ݙیوے چاہے مُشرکاں کُوں چَن٘ڳا لڳے وِی نَہ (٩)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والو! کیا مَیں تُہاکُوں ہِک اِہجی تجارت دے متعلّق ݙَساواں، جِہڑی تُہاکُوں ہِک دَرد ناک عذاب کنُوں بَچا گِھنسے (١٠)۔ اَللہ اُتے تے اُوندے رسول اُتے اِیمان گِھن آؤ، تُساں اَللہ دے رَاہ تے آپݨیں مال مَݙی خرچ کر تے آپݨیاں جاناں لَڑا تے جِہاد کرو، اِیہ تُہاݙے کِیتے ٻَہُوں چَن٘ڳی ڳالھ ہے جیکر تُساں سَمجھ رَکھیندے وے تاں (١١)۔ او تُہاݙے کِیتے تُہاݙے گُناہ بَخش ݙیسے، اَتے تُہاکُوں بَہشتی باغاں وِچ داخل کریسے جِنھاں تَلّے نہراں وَہندیاں وَڳدِیاں پِیاں ہوسِن اَتے ہمیشہ دے بَہشتی باغاں وِچ صاف سُتھرے مکان ہوسِن، اِیہا تاں ہے ساریاں تُوں وَݙی کامیابی (١٢)۔ اَتے اِیں کنُوں عِلاوہ ہِک ٻَئی ڳالھ وِی ہے، جیکُوں تساں چَہندے وِی ہِیوے، او ہے اَللہ دِی طرفُوں مَدد تے ٻَہُوں جلدی حاصل تِھی وَن٘ڄݨ والی فتح، اَتے مسلماناں کُوں اِیہ خوشخبری سُݨا ݙیوُو (١٣)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والو! تُساں اَللہ والے پَاسے مَدد کرݨ والے تِھی وَن٘ڄُو، جیں طرح عیسیٰ پُتر مریم دے نے آپݨیاں حَواریاں (یاراں) کُوں آکھیا ہَا، جو اَللہ والے پاسے کوݨ میݙی مَدد کریسے، تاں حَواریاں (یاراں) آکھیا، اَساں اَللہ والے پاسے مَدد ݙیوݨ والے ہَیں، ٻَس بنی اِسرائیل وِچُوں ہِک ٹولی تاں اِیمان گِھن آئی، پَر ٻَئی ٹولی اِنکار چَا کِیتا، ٻَس اَساں اِیمان گِھن آوَݨ والے لوکاں دِی اُنھاں دے دُشمناں دے مقابلے وِچ مَدد چَا کِیتی، اَتے او اُنھاں اُتّے چَڑھ ڳئے (١٤)۔
سورۃ الجمعہ مدنیہ
شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ، وَݙی رحمت کرݨ والا ہے
اَللہ دے پاک ہووَݨ کُوں بیان کرَݨ وِچ جُتا ہوئے جو کوئی اَسماناں وِچ ہے تے زمین دے تَلّے اُتّے ہے، (اَللہ تاں سَب دا) بادشاہ ہے ٻَہُوں پاک ہے زبردست ہے، وَݙی دانائی (حِکمت) والا ہے (١)۔ او تاں او ہے، جیں اَن پَڑھ لوکاں وِچ اُنھائیں وِچُوں ہِک رسول بݨا بھیڄے، او اُنھاں کُوں اُوندیاں آیاتاں پَڑھ سُݨیندے سَمجھیندے، انھاں کُوں نیک پاک بݨن ݙَسیندے، اَتے اُنھاں کُوں کِتاب تے دانائی دِیاں ڳالھِیں سِکھیندے، حالانکہ او پہلے کُھلّی گُمراہی وِچ پَئے ڳئے ہَن (٢)۔ اَتے او اُنھاں وِچ دے ٻِنھاں واسطے وِی (ہے) جِہڑے اَڄݨ اُنھاں نال نھیں آ رَلئے، اَتے اُوہو ہے، زَبردست تے وَݙی حِکمت والا (٣)۔ اِیہ تاں اَللہ دا فضل ہے، جیکُوں او چَہندے ݙے ݙیندے اَتے اَللہ ٻَہُوں وَݙے فضل والا ہے (٤)۔ اُنھاں لوکاں دِی مثال جِنھاں کُوں تَوریت کُوں چَا گِھنّݨ (عَمل کرݨ) کُوں آکھیا ڳِیا ہَا، پَر اُنھاں اُوندے اُتّے عَمل نہ کِیتا، اُوں گَݙاں والی ہے جیں ٻَہُوں وَݙیاں وَݙیاں کِتاباں چَاتیاں ہووِن، اُوں قَوم دِی مِثال تاں ٻَہُوں گَندی ہے، جیں اَللہ دِیاں آیاتاں کُوں کُوڑا آکھیئے، اَتے اَللہ تاں، ظالم لوکاں دِی قَوم کُوں سِدّھے رَاہ تے نھیں لیندا (٥)۔ (اَے رسول) تُوں آکھ ݙے جو اَے یہودی لوکو! جیکر تُہاکُوں اِیہ گَھمن٘ڈ (دعویٰ) ہے، جو یقیناً ٻِنھاں اِنساناں دِی بجائے محض تُساں اِی اَللہ دے یار ہِیوے، تاں وَل تُساں مَوت دِی خواہش کر ݙِیکھالو جیکر تُساں اَکھیندے وِی سَچّ ہِیوئے (٦)۔ اَتے اِیہ لوک تاں اُوندی خُواہِش کَݙائیں وِی نہ کریسِن اُوندے ݙَر دِی وَجہ کنُوں جِہڑا کُجھ او اَپݨیں ہَتَّھاں نال پہلے بھیڄ چُکئِن، اَتے اَللہ ظلم کرݨ والیاں کُوں چَن٘ڳی طرح ڄاݨدے (٧)۔ (اَے رسول) آکھ ݙے جو یقیناً او مَوت جیں کنُوں تُساں پَرے بھڄدے وے، ٻَس اُوں ضرور تُہاکُوں آ ٹَکرنے، وَل تُساں لُکیئے ہوئیاں تے ظاہری معاملیاں کُوں ڄاݨݨ والے اَللہ دو وَلائے ویسُو، وَت او تُہاکُوں ݙَسا ݙیسی، جو تُساں کیا کُجھ کریندے رِیہے ہِیوے (٨)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والو، جِہڑے ویلے تُہاکُوں جُمعہ دے ݙین٘ہ دِی نماز کِیتے آواز (اذان) ݙِتی وَن٘ڄے، تاں اَللہ دے ذکر (نماز) دو جلدی جلدی ڄُلئے ڳے کرو، اَتے ساریاں کَمّاں کاراں کُوں چھوڑ ݙِتا کرو، اِیہ تُہاݙے کِیتے ٻَہُوں چَن٘ڳی شَئے ہے جیکر تُساں اِیکُوں ڄاݨ گِھنُّو تاں (٩)۔ ٻَس ڄَݙاں نماز پُوری طرح اَدا تِھی وَن٘ڄے تاں زمین تے کِھن٘ڈ ڳے کرو، اَتے اَللہ دے فضل (روزِی) کُوں ڳولھو، اُووِیں وِی اَللہ دا ذِکر ڈھیر سارا کِیتا کرو، تاں جو تُساں فَلاح (نِجات) حاصل کر سڳو! (١٠)۔ اَتے ڄَݙاں وِی اِیہ لوک کِتھائیں سَوداگری یا شُغل تماشہ تِھیندا ݙیکھدے ہِن، تاں کِھن٘ڈ پُن٘ڈ تے اُݙے لَنگھ ویندِن، اَتے تیکُوں اتھائیں کھڑا چھوڑ ویندِن، اِنھاں لوکاں کُوں آکھ ݙے جو جِہڑا کُجھ اَللہ دے کولھ ہے، او شُغل تماشے کنُوں تے تِجارت کنُوں بہتر ہے، اَتے اَللہ تاں ساریاں رزق ݙیوݨ والیاں کنُوں بہترین رازق ہے (١١)۔
سورۃ المنٰفقون مدنیہ
شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ، وَݙی رحمت کرݨ والا ہے
اَے رسول ڄَݙاں منافق لوک تیݙے کولھ آندِن، تاں اَکھیندِن، جو اَساں گواہی ݙیندے (مَنیندے) ہَیں، جو بیشک تُوں اَللہ دا رسول ہیں اَتے اَللہ وِی گواہی ݙیندے جو یقیناً مُنافق لوک اَصلُوں کُوڑے ہِن (١)۔ اُنھاں آپݨیاں قَسماں کُوں ݙَھال وَانگوں (بَچاوَݨ والیاں) بَݨا گِھدّا ہے، اِیں طرح اِیہ لوکاں کُوں اَللہ دے رَاہ کنُوں ہَٹکیندے رَہندِن، بیشک ٻَہُوں گندے ہِن جِہڑے کرتُوت اِیہ کریندے وَدّے ہِن (٢)۔ (اِیندی وَجہ اِیہ ہے) جو او پہلے تاں اِیمان گِھن آئے، وَت کُفر اِختیار چَا کِیتا، ٻس اُنھاں دِیاں دلیں اُتے مُہر لا ݙِتی ڳئی ہے، ٻَس ہُݨ اُنھاں دے پَلّے کُجھ نھیں پوندا (٣)۔ اَتے (اَے رسول) ڄَݙاں اُنھاں کُوں ݙیکھسیں تاں تیکُوں اُنھاں دے ڄُسّے چَن٘ڳے جہے لڳسِن، اَتے جیکر او ٻولِن تاں تُوں اُنھاں دِیاں ڳالھِیں سُݨݨ لَڳ پوسیں، او تاں محض ٹیک ݙِتیاں ہوئیاں لَکڑیں ہِن کہیں وِی زور دے کڑکاٹ کُوں آپݨیں اُتّے (عذاب) آندا سَمجھدِن، او تاں دُشمن ہِن، ٻس اُنھاں کنُوں بَچ تے رَہوو، اَللہ اُنھاں کُوں غرق کرے! اِیہ (حقیقت کنُوں) کِݙے بُھلیے ویندے پِیئِن (٤)۔ اَتے ڄَݙاں اُنھاں کُوں آکھیا ویندے جو اِݙے آؤ تاں جو اَللہ دا رسول تُہاݙے کِیتے بخشش مَنگے، او (اِنکار وِچ) آپݨیں سِر ہَلا چھوڑیندِن، تُوں اُنھاں کُوں ݙیکھسیں جو او اَکڑیج ویندِن، اَتے آپݨیں وَݙائی ݙیکھیندِن (٥)۔ اُنھاں کِیتے ہِکُّو کُجھ ہے، تُوں چاہے اُنھاں کِیتے بخشش نہ من٘ڳیں، اَللہ اُنھاں کُوں ہَرگز نہ بخشیسی، یقیناً اَللہ نافرماناں دِی قَوم کُوں سِدّھے رَاہ تے نھیں لیندا (٦)۔ اِیہ اُوہے تاں ہِن، جِہڑے آہدِن جو جِہڑے لوک اَللہ دے رسول نال ہِن، اُنھاں اُتے کُجھ وِی خرچ نہ کرو، اِیہ توڑِیں جو او (تَنگ آ تے اُوں کنُوں) کِھن٘ڈ پُن٘ڈ وَن٘ڄِن، حالانکہ اَللہ کولھ ہِن اَسماناں تے زمین دے سارے خزانے، لیکن منافق (دوغلے) لوک حقیقت کُوں سَمجھدے وِی نھیں (٧)۔ او اَکھیندِن جو جیکر اَساں مدینے دو وَل ڳیُوسے تاں اُتُّھوں دے عِزّت (زور) والے اَساں جہے ذلیل (ہِیݨیاں) کُوں کَڈھ ݙیسِن، حالانکہ عِزّت تاں اَللہ کِیتے ہے، تے اِیمان والیاں کِیتے ہے، پَر منافق (دوغلے) لوک (حقیقت) کُوں نھیں ڄاݨدے (٨)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والو! اَللہ دے ذِکر (یاد) کنُوں تُہاکُوں تُہاݙِی مَال مَݙی تے تُہاݙِیاں اَولاداں غافِل نہ کر ݙِیوݨ، اَتے جِہڑے اِیہو کُجھ کریسِن، تاں ٻس او ٻَہُوں گھاٹے وِچ رَہسِن (٩)۔ اَتے جِہڑا کُجھ اَساں تُہاکُوں ݙِتے اُوندے وِچُوں خَرچ کر گِھنُّو، اِیں کنُوں پہلے جو تُہاݙے وِچُوں کہیں کُوں وِی مَوت نہ آوَن٘ڄے، وَل او آکھݨ پَے وںڄے جو میݙے رَبّ آ! تَیں میکُوں تھوڑی جہی مُہلت ٻئی کِیُوں نہ ݙے ݙِتی، ٻَس مَیں خَیراتاں کر گِھندا، اَتے مَیں نیکی دے کَم کرݨ والے لوکاں وِچُوں تِھی ویندا (١٠)۔ پَر اَللہ ہرگز کہیں کُوں مُہلت نھیں ݙیندا جِہڑے ویلے جو اُوندی اَجل آ ویندی ہے، اَتے اَللہ چَن٘ڳی طرح ڄاݨدے جِہڑا کُجھ تُساں کریندے وَدّے ہِیوے (١١)۔
سورۃ التغابن مدنیہ
شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ، وَݙی رحمت کرݨ والا ہے
سب کوئی اَللہ دِی تسبیح (اُوندا اَصلُوں پاک ہووَݨ بیان) کریندے جو کُجھ وِی اَسماناں وِچ ہے تے زمین دے تَلّے اُتّے ہے اَصلی بادشاہی وِی ہُوندی ہے اَتے ساریاں تعریفاں وِی ہُوندیاں ہِن، اَتے اُوہو ہَر شَئے اُتی پُوری قُدرت رَکھݨ والا ہے (١)۔ او اُوہو تاں ہے جیں تُہاکُوں پَیدا کِیتے، وَل تُہاݙے وِچُوں کوئی تاں کافر بَݨ ڳے تے کوئی مومِن! اَتے اَللہ او سَب کُجھ ݙیکھدا کَھڑے جِہڑے جِہڑے کَم تُساں کریندے رَہندے وے (٢)۔ اُوں اَسماناں کُوں تے زمین کُوں بَرحق پَیدا کِیتے، اَتے تُہاݙِیاں شَکلاں بݨائِن، وَت تُہاݙِیاں شَکلاں کُوں سوہݨاں چَا کِیتے، اَتے تُساں اُو دو اِی وَل وَن٘ڄݨیں (٣)۔ او خُوب ڄاݨدے جو کُجھ اَسماناں وِچ ہے تے جو کُجھ زمین دے تَلّے اُتّے ہے، اَتے اِیہ وی ڄاݨدے، جو تُساں کیا کیا لُک تے کریندو اَتے کیا کیا ظاہری طور تے کریندو، اَتے اَللہ دِلّیں دے رازاں کُوں وِی خُوب ڄاݨدے (٤)۔ کیا تُہاݙے کُولھ انھاں لوکاں دِی خبر پُڄّی ہے، جِنھاں (تہاڈے) کنُوں پہلے (حقیقت کنُوں) اِنکار کر ݙِتا ہَا، ٻس اُنھاں آپݨیں اِہجے عمل دے گَندے نتیجے دا مَزہ چَکّھ گِھدّا ، اَتے اُنھاں کِیتے دَرد ناک عذاب وِی ہے (٥)۔ اِیہ اِیں وَجہ کنُوں تِھیا، جو اُنھاں کولھ رسول کُھلیاں نِشانیاں گِھن تے آندے ریہے، تاں اِیہ اَکھیندے ہَن، جو کیا اَساکُوں " بَشر" ہِدایت ݙیندے رَہسِن، ٻَس اِیں ڳالھُوں اِنھاں اِنکار چَا کِیتا، اَتے مُن٘ہ پھیر گِھدّا وَت اَللہ نے وِی انھاں نال بے پَروائی وَرتی، اَللہ تاں ہے وِی بے نیاز ساریاں تعریفاں دا مالک (٦)۔ جِنھاں لوکاں کُفر اِختیار کر گِھدّا ہَا، اُنھاں کُوں زعم (دعویٰ) جو اُنھاں کُوں (قبراں وِچُوں) اَصلُوں نہ اُٹھایا ویسی، ٻَس اُنھاں کُوں آکھ ݙیوُو، جو کوئے نہ! میکُوں آپݨیں رَبّ دِی قَسم ہے جو تُہاکُوں (قبراں وِچُوں) ضرور اُٹھا کھڑا کِیتا ویسی، وَل تُہاکُوں ݙسایا ویسی، جِہڑے جِہڑے عَمل تُساں کریندے رِیہے ہوسو، اَتے اَللہ دے اَڳُوں تاں اِیہ ٻَہُوں سَوکھی ڳالھ ہے (٧)۔ ٻَس اَللہ تے اُوندے رسول اُتے اِیمان گِھن آؤ، اَتے اُوں نُور (قرآن) تے وِی جِہڑا اَساں نازِل کِیتے، اَتے اَللہ کُوں انھاں کَمّاں دِی خوب خَبر ہے جِہڑے تُساں کریندے وَدّے ہِیوے (٨)۔ جیں ݙین٘ہ او کَٹھا کرݨ والے ݙین٘ہ کِیتے تُہاکُوں کَٹھا کریسے، ٻَس اُوہو ہِک ٻئے نال اَدَل بَدل کرݨ دا ݙین٘ہ ہوسے، اَتے جِہڑا کوئی اَللہ اُتے اِیمان گِھن آوے تے نیک عَمل کرے تاں او اُوندے گُناہاں کُوں اُوں کنُوں پَرے چَھن٘ڈک سَٹیسے! اَتے اُوکُوں اُنھاں بَہشتی باغاں وِچ داخل کریسے جِنھاں تَلّے نہراں وَہندیاں وَڳدِیاں پِیئِن، او اُوندے وِچ ہَمیشہ کِیتے رَہسِن، اِیہا ٻَہُوں وَݙی کامیابی ہے (٩)۔ اَتے جِنھاں لوکاں کُفر اِختیار کِیتا تے اَساݙِیاں نِشانیاں کُوں کُوڑا آکھیا، اُوہے لوک (دَوزَخ دِی) بھا دے رَہݨ والے ہِن، اِیندے وِچ ہَمیشہ کِیتے رَہسِن، اَتے ٻَہُوں گَندی جاء ہے وَن٘ڄ رَہݨ دِی (١٠)۔ کوئی مُصیبت کہیں تے نھیں آندی اَللہ دے حُکم دے بغیر، اَتے جِہڑا کوئی اَللہ اُتّے اِیمان گِھن آندے، تاں او اُوندے دِل کُوں سِدّھے رَاہ تے چَا لیندے، اَتے اَللہ ہر اِک شَئے کُوں چَن٘ڳی طرح ڄاݨدے (١١)۔ اَتے اَللہ دے حُکم تے چَلُّو، تے رسول دا آکھیا مَنیا کرو، وَل جیکر تُساں پِھر ڳِیُوہے، تاں اَساݙے رسول دا کَم تاں محض (پیغام کُوں) پُورا پُورا واضح کر تے پُچا ݙیوݨ ہے (١٢)۔ اَللہ اَللہ ہے، اُوندے سِوا ٻِیا کوئی عبادت دے ݙَا دا کائے نھیں، محض اَللہ اُتے مومِن لوک توکّل کرِن (١٣)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والے لوکو! یقیناً تُہاݙِیاں ذالیں تے اَولاداں وِچُوں بعضے تُہاݙے دُشمن ہِن، ٻس اُنھاں کنُوں بَچ تے رَہُو، جیکر تُساں اُنھاں کُوں معاف کر ݙیوُو، انھاں دِیاں ڳالھِیں کُوں ویندا کرو، اَتے اُنھاں دِیاں کوتاہیاں اُتے پَردہ سَٹُّو، یقیناً اَللہ ٻَہُوں بَخشݨ ہار ہے ہمیشہ رحمت کرݨ والا ہے (١٤)۔ بیشک تُہاݙی مَݙی تے تُہاݙی اَولاد، کہیں فِتنے (اَزمائش) کنُوں گَھٹ کائے نھیں، اِیہ تاں اَللہ ہے جِیندے کولھ ٻَہُوں وَݙا اَجر ہے (١٥)۔ ٻَس اَللہ کنُوں ݙَردے رَہُو، جِتّی تُساں کنُوں تِھی سَڳے، اَتے اُوندے (اَحکام) کُوں غور نال سُݨدے رَہوو، اَتے اُوندی فرمانبرداری کرو، اَتے (اُوندے رَاہ وِچ) خَرچ کِیتی رَکھو، تُہاݙے کِیتے اِیہ بَھلائی دِی ڳالھ ہے، اَتے جیں کہیں آپݨیں آپ کُوں بُخل (خود غرضی) کنُوں بَچا گِھدّا، تاں اِیہے لوک ہِن فَلاح (کامیابی) حاصل کرݨ والے (١٦)۔ جیکر تُساں اَللہ کُوں (دِل نال) سوہݨاں کر تے قَرضَہ ݙِتا تاں او تُہاݙے کِیتے اُوکُوں ݙُوڑا چَوڑا کر ݙیسے، اَتے تُہاݙے گُناہاں کُوں بخش ݙیسے، اَللہ تاں ٻَہُوں قَدردان ہے وَݙے تَحمّل والا ہے (١٧)۔ او تاں غیب دِیاں ڳالھِیں ڄاݨݨ والا ہے تے ظاہر دِیاں وِی او ٻَہُوں زبردست ہے وَݙی حِکمت والا ہے (١٨)۔
سورۃ الطلاق مدنیہ
شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ، وَݙی رحمت کرݨ والا ہے
اَے نبی، ڄَݙاں تُساں (مسلمان) آپݨیں ذالیں کُوں طَلاق ݙیوݨ چَہوُو، تاں اُنھاں دِی عِدّت کِیتے مقررہ وَقت اُتے طلاق ݙِتی کرو، اَتے عِدّت دِی پُوری گِنتری رَکھی کرو، اَتے اَللہ کنُوں ݙَریئے کرو، جِہڑا تُہاݙا پَالݨ والا ہے، اَتے اُنھاں کُوں (عِدت دے ݙین٘ہاں) اُنھاں دے گَھراں وِچُّوں کَڈھ نہ چھوڑیا کرو، تے او خُود وِی نہ نِکلِن، سِوائے اِیں ڳالھ دے جو او کہیں کُھلّی بے حیائی تے آ وَن٘ڄِن اَتے اِیہے اَللہ دِیاں حَدّاں ٻنیں ہِن، اَتے جِہڑا کوئی اَللہ دِیاں حَدّاں ٻَنیاں کنُوں ٹَپ ویسی، ٻَس تحقیق او آپݨیں آپ اُتّے ظلم کِیتے، تُوں نھیں سَمجھ سَڳدا، شاید اَللہ اِیں معاملے دے بعد (صُلح دِی) کوئی صُورت پَیدا کر ݙیوے (١)۔ ٻَس ڄَݙاں اُنھاں دِی عِدّت پُوری تِھیوݨ کُوں آوَن٘ڄے، تاں یا تاں اُنھاں کُوں چَن٘ڳے دَستُور دے مطابق آپݨیں کولھ اِی رَکّھ گِھنُّو یا اُنھاں کُوں سوہݨیں طریقے نال فارغ کر چھوڑو، اَتے آپݨیاں وِچُوں ݙُوں عَدل کرݨ والے شخص ضرور گواہ بݨا گِھنُّو ، اَتے اَللہ واسطے ٹِھیک ٹِھیک گواہی ݙِتی کرو، اِنھاں ڳالھِیں دِی نصیحت ہَر اُوں شَخص کُوں کِیتی ویندی ہے جِہڑا جو اَللہ اُتے تے آخرت دے ݙین٘ہ اُتے اِیمان گِھن آندے، اَتے جِہڑا کوئی اَللہ کنُوں ݙَرسے، تاں او اُوندے کِیتے (مُشکلات وِچُوں) نِکلݨ دا کوئی رَاہ پَیدا کر ݙیسے (٢)۔ اَتے او اُوکُوں اِہجی جاؤں رِزق پُچیسی، جِتُّھوں دَا اُوکُوں وَہم و گُمان وِی نہ پوسی، اَتے جِہڑا شَخص اَللہ اُتے توکّل کرے تاں او اُوندے کِیتے کافی ہے، بیشک اَللہ آپݨاں ہَر کَم پُورا کر چھوڑیندے، تحقیق اَللہ نے ہَر ہِک شَئے کِیتے ہِک اَندازہ مُقرر کر ݙِتے (٣)۔ اَتے تُہاݙِیاں (مُطلقہ) ذالیں وِچُوں جِہڑی ماہواری (حیض) آوَݨ کنُوں بے آس تِھی چُکیاں ہووِن تے تُہاکُوں اُنھاں دِی عِدّت دے متعلّق کوئی شَک ہووے، تاں اُنھاں دِی عِدّت محض تَرائے مہینے ہے اَتے اُنھاں دِی عِدّت وِی (اِیہا ہے) جِنھاں کنُوں ماہواری (حیض) حالی نھیں آوَݨ لڳے، اَتے او جِہڑیاں پیٹ نال ہِن، اُنھاں دِی عِدّت او توڑِیں ہے جیتوڑیں او آپݨاں ٻَال نہ ڄَݨ گِھنّݨ، اَتے جِہڑا کوئی اَللہ کنُوں ݙَرسے، تاں اَللہ اُوندے معاملیاں وِچ ضرور آسانیاں پَیدا کر ݙیسے (٤)۔ اِیہ اَللہ دا حُکم ہے، جِہڑا اُوں تُہاݙے کولھ بھیڄے، اَتے جِہڑا کوئی اَللہ کنُوں ݙَرسے، تاں اُوں کنُوں اُوندیاں بُرائیاں پَرے کر ݙِتیاں ویسِن، اَتے او اُوندا اَجر وِی وَدھا چھوڑیسے (٥)۔ اُنھاں (مطلقہ) ذالیں کُوں (عِدّت تَئیں) اُوں جاء تے اُووِیں ٹِکائی رَکھو، جیویں تُساں خود رَہندے وے، تے جِیویں تُساں کنُوں تِھی سَڳے؟ اَتے اُنھاں کُوں کوئی بُکھ نہ ݙیوُو، محض اُنھاں کُوں تَنگ کرݨ دِی خاطر! اَتے جیکر او پیٹ نال ہِن، تاں اُنھاں کُوں او توڑِیں خَرچ ݙِتی رَکّھو، جے توڑیں او ہَتّھ پَیر لَہ نہ گِھنّن، ٻَس جیکر او تُہاݙے آکھیے اُتّے ٻالاں کُوں تَھن٘ڄ پلائی رَکّھن تاں اُنھاں کُوں اُوندی اُجرت اَدا کِیتی رَکھو، اَتے آپس وِچ چَن٘ڳا سَݙ سلوک رَکّھی رَکھو (٦)۔ حیثیت والا اَپݨیں حیثیت دے مطابق اُوندے اُتے خَرچ کرے اَتے جیں شخص دَا ہَتّھ تَنگ ہووے، تاں او اُوندے اُتے اُتّی خَرچ کرے، جِتّی کُجھ اَللہ اُوکُوں ݙِتے، اَللہ کہیں جِی کُوں اُتّی تکلیف ݙیندے جِتّی کُجھ اُوں اُوکُوں رِزق ݙِتا ہوئے، اَجھو اَللہ تَنگی دے بعد فَراخی ݙے ݙیسے (٧)۔ اَتے کتنیاں وَستیاں اِہجیاں ہِن جِنھاں اَپݨیں رَبّ دے حُکم کنُوں اَتے رسول دے آکھیے دے مَنّݨ کنُوں سَرکشی اختیار کِیتی، اَساں اُنھاں دا سختی نال حِساب گِھدّا اَتے اُنھاں اُتے ہِک پہلے کنُوں کݙاہِیں نہ ݙِٹّھا ہویا عَذاب نازِل کِیتا (٨)۔ ٻَس اُنھاں اَپݨیاں کرتُوتاں دِی سَزا دَا مَزّہ چَکھ گِھدّا اَتے اُنھاں دے کَرتُوتاں دَا اَنجام گَھاٹا ݙیوَݨ والا ثابت تِھیا (٩)۔ اَللہ نے اُنھاں کِیتے سَخت عذاب تیار کر رَکھیئے، ٻَس اَللہ کنُوں ݙَردے رَہوو، اَے عَقلمند لوکو، اَتے اَے اِیمان گِھن آوَݨ والے لوکو! تحقیق اَللہ نے تُہاݙے کولھ نصیحت (والی کتاب) نازِل کِیتی ہے (١٠)۔ رسول تُہاکُوں اَللہ دِیاں صاف صاف آیاتاں پَڑھ تے سُݨیندے تاں جو اُنھاں لوکاں کُوں جِہڑے اِیمان گِھن آئِن اَتے نیک عَمل وِی کِیتے ہِینے، اَندھارے وِچُوں سوجھلے دو کَڈھ گِھن آوے، اَتے جِہڑا کوئی اَللہ تے اِیمان گِھن آسے، اَتے نیک عَمل وِی کریسے، اُوکُوں اِہجے بَہشتی باغاں وِچ داخِل کِیتا ویسے جِنھاں تَلّے نہریں وَہندیاں وَڳدِیاں پِیئِن، او اُنھاں وِچ ہمیشہ کِیتے رَہسِن، تحقیق اَللہ اُنھاں کِیتے ٻَہُوں سوہݨاں رِزق بݨائے (١١)۔ اَللہ تاں او ہے جیں سَت اَسمان پَیدا کِیتِن، اَتے اُنھاں وانگیں زمین وِی پَیدا کِیتی ہے، اِنھاں وِچ اُوندے حُکم نازِل تِھیندے رَہندِن تاں جو تُساں ڄاݨ گِھنُّو، جو تحقیق اَللہ ہَر شَئے اُتّے پُوری قُدرت رَکھیندے، اَتے بے شَک ہَر ہِک شَئے کُوں آپݨیں عِلم دے اَندر گھیریا ہوئے (١٢)۔
سورۃ التحریم مدنیہ
شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ، وَݙی رحمت کرݨ والا ہے
اَے نبی تُوں اُوں شَئے کُوں آپݨیں کِیتے کِیُوں حَرام اَکھیندیں! جیکُوں اَللہ تیݙے کِیتے حلال کِیتا ہوئے، تُوں تاں آپݨیاں ذالیں کُوں راضی رَکھݨ چَہندیں، وَت اَللہ بَخشݨ ہار ہے، وَݙی رحمت والا ہے (١)۔ تحقیق اَللہ تُہاݙے کِیتے (کُجھ) قَسماں کُوں تَروڑ ݙیوَݨ ضروری کر ݙِتے، اَتے اَللہ تُہاݙا کار ساز ہے، اَتے اُوہو سَب کُجھ چَن٘ڳی طرح ڄاݨݨ والا ہے، وَݙی دَانائی والا ہے (٢)۔ اَتے ڄَݙاں نبی نے آپݨیں کہیں ذال کُوں ہِک ڳالھ لُکا تے آکھی، تاں اُوں اِیکُوں کہیں ٻَئی کُوں ݙَسا ݙِتا، اَللہ نے اِیں ڳالھ کُوں نبی اُتے ظاہر کر ݙِتا، ٻَس اُوں کُجھ ڳالھ تاں اُوں ذال کُوں چِتوائی، تے کُجھ حِصّے کُوں ٹال چھوڑیا، ٻَس ڄَݙاں اُوندی ڳالھ اُوں ذال کُوں ݙَسائی ڳئی تاں آکھݨ لَڳی جو تیکُوں اِیندی خَبر کَیں ݙِتی ہے، نبی آکھیا، میکُوں سَب کُجھ ڄاݨݨ والے، پُوری طرح خبر رَکھݨ والے ݙَسائی ہے (٣)۔ تُساں تاں ݙُوہائیں اَللہ دے اَڳُوں تَوبہ چَا کرو، کِیُوں جو تحقیق تُہاݙے دِل کُجھ پِھر ڳئے ہِن، ٻِیا اِیہ جو جیکر تُساں رسول دے برخلاف ہِک ٻَئی دِی مَدد کِیتی، تاں ٻَس تحقیق اَللہ اُوندا کارساز ہے، اَتے جِبرائیل تے نیک مسلمان اُوندے یار ہِن، اَتے اِنھاں کنُوں عِلاوہ فِرشتے وِی اُوندے مَددگار ہِن (٤)۔ جیکر او تُساں (ساریاں کُوں) طَلاق ݙے ݙیوے، تاں تِھی سَڳدے جو اُوندا رَبّ وِی اُوندے کِیتے تُہاکُوں بَدل ݙیوے، تُساں کنُوں چَن٘ڳیاں ذالیں نال، جِہڑیاں مُسلمان ہووِن، مومِن ہووِن، فرمانبرداری کرݨ والیاں تَوبہ تائب تِھی وَنجݨ والیاں، عِبادتاں کرݨ والیاں روزے رَکھݨ والیاں، پَے کنُوں وانجھیاں تِھی وَن٘ڄݨ والیاں، اَتے کنواریاں ہووِن (٥)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والے لوکو! آپݨیں آپ کُوں تے آپݨیاں بندیاں کُوں (دَوزخ دِی) بھا کنُوں بَچاؤ، اِیندا تاں ٻَالݨ وِی اِنسان ہِن تے پَتھر ہِن، اِیندے اُتے فرشتے وِی مقرر ہِن، جِہڑے کُوراڑے دِل والے، زور آور ہِن، اَللہ دے حُکم دِی خلاف وَرزی وِی نھیں کریندے او اُوہو جہے کَم کریندِن جِنھاں دا اُنھاں کُوں حُکم ݙِتا ویندے (٦)۔ وُوئے کُفر اِختیار کرݨ والو ! اَڄ عُذر شُذر نہ پَے کرو، دراَصل تُہاکُوں ٻَس اُوندا اِی اَجر ݙِتا ویسے، جِہڑا کُجھ تُساں کریندے رِیہے ہِیوے (٧)۔ وُوئے اِیمان گِھن آوَݨ والے لوکو! اَللہ دے اَڳُوں دِلُّوں خالص کر تے تَوبہ چَا کرو، توقع ہے جو تُہاݙا رَبّ تُساں کنُوں تُہاݙے گُناہ پَرے کر چھوڑیسے، اَتے تُہاکُوں اِہجے بَہشتی باغاں وِچ داخل چَا کریسے، جِیندے تَلّے نہراں وَہندیاں وَڳدِیاں پِیاں ہِن، اُوں ݙین٘ہ اَللہ نبی کُوں اَتے اُوندے نال اِیمان گِھن آوَݨ والیاں کُوں وِی رُسوا نہ کریسے، اُنھاں دا نُور اُنھاں دے اَڳُوں اَڳُوں تے سَڄے پاسُوں بَھڄدا ویندا ہوسی! او اَکھیسِن، اَساݙے رَبّ آ، اَساݙے نُور کُوں اَساݙے کِیتے مکمل کر ݙے، اَتے اَساکُوں بخش ݙے، بیشک تُوں ہَر شَئے اُتے پُوری قُدرت رَکھیندیں (٨)۔ اَے نبی! کافراں نال تے مُنافقاں (دُوغلیاں) نال جِہاد کر ݙے اَتے اُنھاں اُتے تَکڑا تِھی وَن٘ڄ، اُنھاں دَا تاں ٹِکاݨاں دَوزَخ ہے، او ٻَہُوں گَندی جاء ہے، وَن٘ڄ رَہݨ کِیتے (٩)۔ اَللہ مثال بیان کریندے اُنھاں دے معاملے وِچ جِہڑے کافر تِھی ڳئِین، نوحؑ دِی، ذال دِی تے لُوط دِی ذال دِی، او ݙُوہائیں اَساݙے نیک بندیاں وِچُوں ݙُوں دے نِکاح (گھراں) وِچ ہَن، ٻَس اُنھاں ݙوہائیں اُنھاں دِی کہیں نہ کہیں ڳالھ دِی بَد دیانتی کِیتی، پَر او (نسبت) اَللہ دے سامݨیں اُنھاں دے کہیں کَمّ نہ آسَڳی، بلکہ اُنھاں کُوں آکھیا ڳیا، جو بھا وِچ داخِل تِھیوَݨ والیاں نال تُساں وِی داخل تِھی وَن٘ڄو (١٠)۔ اَتے اَللہ اِیمان گِھن آوَݨ والیاں کِیتے فِرعون دِی ذال دِی مِثال (ݙِتی) ڄَݙاں اُوں (اَللہ کُوں) آکھیا، جو میݙے کِیتے اَپݨیں کولھُوں بَہشت وِچ ہِک گَھر بݨا ݙے، اَتے میکُوں فِرعون کنُوں تے اُوندے کرتُوتاں کنُوں بَچا اَتے میکُوں ظالم لوکاں دِی قَوم کنُوں وِی نِجات چَا ݙے (١١)۔ اَتے عِمران دِی دِھی مَریم دِی مِثال (وِی ݙِتّی) جیں آپݨیں ننگیج کُوں (ہَر طرح) کَڄّی رَکھیا، ٻَس اَساں اُوندے اَندر آپݨِیں رُوح دَا پُھوکا مار چھوڑیا اَتے او آپݨیں رَبّ دِیاں ڳالھِیں (کلمات) دِی اَتے اُوندیاں کِتاباں دِی تصدیق کریندی ہَئی، اَتے او فرمانبردار لوکاں وِچُوں بَݨ ڳئی (١٢)۔