Wb/jam/Ischri a Jumieka/Di Panish koluonial piiriad (1494 –1655)

< Wb‎ | jam‎ | Ischri a Jumieka
Wb > jam > Ischri a Jumieka > Di Panish koluonial piiriad (1494 –1655)

Deh biliib se a Krixtifa Kolombos a di fos Yuropiyan fi kech a Jumieka. Ih lan pah di ailan pah 5 Mie 1494 juurin ih sekan vayij tu di Amoerkaz. Kolombos ritoern a Jumieka juurin ih fuot vayij tu di Amoerkaz. Ih ena-siel rong di Kiaribiyan fi nieli wan ier wen staam biich ih shipdem a Sint Anz Bie, Jumieka, pah 25 June 1503. Fi wan ier Kolombos an ih mandem rimien schrandid pah di ailan ah deh fainali dipaat ina Juun 1504.

Di Panish krong grant di ailan tu di Kolombos fambili, bot fi deked pah deked deh teki fi bakabush, valiu chiifli az soplai bies fi fuud ah animal aid. Ina 1509 Wan di Eskivel (Juan de Esquivel) foun di fos poermanent Yuropiyan seklment, di tong a Siviya la Nueva (Panish, Sevilla la Nueva, Ingglish, New Seville), pah di naat kuos.

Wan deked lieta, Fraya Baatalome de las Kiasas (Bartolomé de las Casas) rait di Panish aataritidem bout Eskivel kandok juurin di Igue (Higüey) masakraa we tek plies ina 1503.

Ina 1534 di kiapital muuv gaa Vila de la Viega (Panish, Villa de la Vega - lieta Santyaago de la Viega), nou kaal Panish Tong. Dis seklment saab az di kiapital a buot Panish ah Ingglish Jumieka, fran ifoun ina 1534 optel 1872, ah afta dat deh muuv di kiapital gaa Kinston.

Di Panishdem insliev nof a di Tainodem; som exkiep, bot muos a dem dedaaf frah Yuropiyan diziiz ah uovawok. Di Paniaddem aalso wena di fos fi inchajuus Afrikan sliev kom a Jumieka. Bai di hoerli 17t senchri, wen voerchali no Taino no lef ina di riijan, di papilieshan a di ailan eh bout 3,000, ingkluudn wah sumaal nomba a hAfrikan sliev. Disapaint uoba di lak a guol pah di hailan, di Panish yuuz Jumieka mienli az milichri bies fi soplai deh kalanaizin efoert ina di mienlan Amoerkaz.

Di Panish kalanisdem neh kyaa no uman wid dem ina di fos fyuu expidishan so deh tek Taino uman fi deh kaman-laa waif, we rizolt ina mestiizo pitni.

Alduo di Taino refa tu di ailan as "Xaymaca," di Panish grajuali chienj di niem tu "Jamaica." Ina di suo-kaal Admiral map a 1507 di hailan eh-liebl az "Jamaiqua" ah ina Piita Maata (Peter Martyr) wok "Deked" a 1511, ih refa tui az buot "Jamaica" ah "Jamica."