Template:Wp/rej/Informasi Bilai I'o

Pasuak, Sanok Bi Namɕn Ati?

1. Baso Jang mênurut riset kundêi Prof. Richard McGinn iso-si baso Sumatra. Baso Jang o coa gen tmu'an kêrabat nêak Sumatra. Kêrabat, pasuak baso Jang gi kêmbiak pa-ok o ade-nê nêak Sêrawak, Malaysia, gen-nê baso Bukar-Sadong. Kêdu'ai baso o têmasuk babaso Dayak Bidayuh.

2. Ninik puyang Jang mênyêb-ang la'ut, aliak moi Sumatêra kêkiro kêdau otos ta'un sê-ayok Sriwijaya jijai. Cuman kutê ahli ati-si namên gêtai tobo-o baliak. Jano kêrno wakatu o ade olon, têak kulo kêrno hal-hal gi luyên.

3. Gen Jang o nadêak Prof. McGinn, nam ba'e dapêt-nê kundêi gen bi'oa paling panjang nêak Sêrawak. Têak si kêmbiak mujua têak coa, gen bi'oa o Bi'oa Rajang/Rêjang. Singgo-nê gen Jang, tun Jang, ngen baso Jang o ade utuk tmingêt tanêak asal ninik puyang Jang --Sêrawak.

4. Ade kulo hipotesis gi madêak gen Jang o kundêi tai-nê "mênyêb-ang". Pa-o tun Tabêak Anyar, Lêbong Sêlatan, cayo kulo amên gen Jang o kundêi kato "rajang", istilah umum-nê galok tê madêak "cêncong." Praktek tun Jang mêrajang (cmêncong) o bi ade kundêi maso mêna-o. Tun Jang kêbiak galok mêrajang lêbung utuk mênêa sambêa khas tun Jang --lêmêa

5. Lêmêa, do-o-ba pajuak-tê gi asai-nê padek, ade didik pi-iak-nê, pêlgiak kulo. Lêmêa o kundêi an tun bi mandang tolon o sêbagai pajuak khas tun Jang. Lok mênêa-nê coa-si saro. Lêbung o cnêncong, nêpuk bêbêrsih, sudo o nêpek kan (bi'aso-nê kan putiak, mên coa o kan mas), na'ik lêm gêlok sapêi tlau bilai. Kalêu bi tlau bilai, bi nam kênsok.

6. Ade du'ai bungai gi tun galok mêngasosiasi-kan ngen Propinsi Kulau. Do gen-ne bunga bangkai. Mbau-nê agok kurang ba'ik. Lêm baso Jang, bungai o nênok tê bungai kibut.

7. Bungai kêdu'ai, gen-ne bunga rafflesia. Rafflesia o mênêa tê mingêt maso Inggris mêngu'aso rogok Kulau. Rafflesia o dapêt gen-nê uyo kêrno Sir Thomas Stamford Raffles kêmliak bungai o, lajau kêmnal moi dêni'o. Tun Jang mênok rafflesia o bungai skêdêi.