ချင်းပြည်နယ်စော် မြန်မာနိုင်ငံဧ အနောက်ဘက်အကျဆုံး ပြည်နယ်တစ်ခု ဖြစ်ရေ။ ချင်းပြည်နယ်စော် အကျယ်အဝန်း ၃၆,၀၁၉-စတုရန်း-ကီလိုမီတာ (၁၃,၉၀၇-စတုရန်းမိုင်) ဟိပြီးကေ တောင်ဘက်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ အနောက်တောင်ဘက်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ အရှေ့ဘက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနန့်မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မြောက်ဘက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မဏိပူရပြည်နယ်နန့် အနောက်ဘက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ရို့နန့် ဝန်းရံထားရေ။ ပြည်နယ်ဧ့ မြို့တော်မှာ ဟားခါးမြို့ ဖြစ်ရေ။ ချင်းပြည်နယ်စော် တောင်တန်းထူထပ်မှုကြောင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရီး ခက်ခဲပြီးကေ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖွံ့ဖြိုးမှု အနည်းဆုံးနိန်ရာ ဖြစ်ရေ။
ချင်းပြည်နယ်
| |
|---|---|
 မြို့တော် ဟားခါးမြို့ | |
 Flag | |
 မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်နိန်ရာ | |
| Coordinates: 22°0′N 93°30′E / 22.000°N 93.500°ECoordinates: 22°0′N 93°30′E / 22.000°N 93.500°E | |
| နိုင်ငံ |  Myanmar |
| ဒေသ | အနောက်ပိုင်း |
| မြို့တော် | ဟားခါးမြို့ |
| Government | |
| • ဝန်ကြီးချုပ် | ဒေါက်တာ ဝုန်ဆွန်းထန် |
| • အစိုးရ | ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ |
| • ဥပဒေပြုလွှတ်တော် | ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော် |
| • တရားလွှတ်တော် | ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော် |
| Area | |
| • Total | ၃၆,၀၁၈.၈ km2 (၁၃,၉၀၆.၉ sq mi) |
| • Rank | ၉ |
| လူဦးရေ (၂၀၁၄)[2] | |
| • Total | ၄၇၈၈၀၁ |
| • Rank | ၁၄ |
| • Density | ၁၃/km2 (၃၄/sq mi) |
| Demographics | |
| • လူမျိုးတိ | ချင်း |
| • ကိုးကွယ်မှု | ခရစ်ယာန်ဘာသာ ၈၅.၄% ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ ၁၃% Laipian ၁.၁% ရိုးရာ ၀.၄% အစ္စလာမ်ဘာသာ ၀.၁% |
| Time zone | UTC+06:30 (မြန်မာစံတော်ချိန်) |
တည်နိန်ရာနန့် အကျယ်အဝန်း edit
ချင်းပြည်နယ်စော် ၁၃,၉၀၇ စတုရန်းမိုင်ကျယ်ဝန်းရေ။ လူနိန်ကျဲရေ တောင်ပေါ်ဒေသဖြစ်ရေ။ မြန်မာနိုင်ငံဧ့ အနောက်မြောက်ပိုင်းမှာ တည်ဟိပနာ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မကွေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံနန့်ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရို့ကဝန်းရံထားရေ။ မြောက်လတ္တီတွဒ် ၂၁ ဒီဂရီ မှ ၂၄ ဒီဂရီ ၁၅မိနစ် အတွင်း၊ အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၃ ဒီဂရီ ၁၅မိနစ် မှ ၉၄ ဒီဂရီ အတွင်း တည်ဟိလီရေ။
ရာသီဥတု edit
တောင်ပေါ်ဒေသဖြစ်အတွက်နန့်၊ အီးမြရေ ရာသီဥတုဟိရေ။ အပူဆုံးဖြစ်တေလမှာ ဧပြီ နန့် မေလတိဖြစ်ပြီးကေ ပျှမ်းမျှအပူချိန်ကတော့ခါ ၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် ကနိန် ၇၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် ရာဟိရေ။ အအီးဆုံးကာလတိမှာ အပူချိန် ၃၉ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် ကနိန် ရေခဲမှတ်အောက်ထိ ကျဆင်းတတ်ရေ။
ပျှမ်းမျှ မိုးရီချိန်မှာ ၈၀ ကနိန် ၁၀ဝ လက်မအတွင်းဟိပြီးကေ တောင်ပိုင်းဒေသတိမှာ မိုးပိုပနာများတက်ပါရေ။
မြို့တော် edit
ချင်းပြည်နယ်ဧ့ မြို့တော်မှာ ဟားခါးမြို့ဖြစ်ရေ။
အုပ်ချုပ်ရီး edit
၂၀၁၁ခုနှစ်က စတင်ပြီးကေ ချင်းပြည်နယ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အမှူးပြုရေ ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့က အုပ်ချုပ်ရေ။၂၀၂၁ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုအပြီးမှာ ချင်းပြည်နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရီး ကောင်စီကနိန် အုပ်ချုပ်လျက်ဟိရေ။
ဥပဒေပြုရီး edit
၂၀၁၁ခုနှစ်က စတင်ပြီးကေ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကို ရွီးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်တိ၊ တပ်မတော်သားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တိနန့် ဖွဲ့စည်းပနာ စတင်ကျင်းပခရေ။
တရားစီရင်ရီး edit
ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်ကို တရားသူကြီးချုပ် (၁)ဦး၊ တရားသူကြီး (၂)ဦးနန့် ဖွဲ့စည်းထားရေ။ တိုင်းတရားလွှတ်တော်အောက်မှာ ခရိုင်တရားရုံး (၄)ရုံး၊ မြို့နယ်တရားရုံး (၉)ရုံးဟိရေ။
ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ကျေးရွာတိ edit
ခရိုင်ရှိမြို့နယ်တိ edit
မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်တိ edit
| မြို့နယ် | မြို့ | ရပ်ကွက် |
| ကန်ပက်လက်မြို့နယ် | ကန်ပက်လက်မြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| ကျင်ဒွေးမြို့ | ကျင်ဒွေးရပ်ကွက် | |
| ထန်းကုန်းရပ်ကွက် | ||
| ဖုံးတွီကျင်းရပ်ကွက် | ||
| ဟုတ်ပုံကျင်းရပ်ကွက် | ||
| တွန်းဇန်မြို့နယ် | ကျီခါးမြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| တွန်းဇန်မြို့ | ခေါလိုင် / ဂိုးဇန်ရပ်ကွက် | |
| ခေါဝုန် / လေးဆန်ရပ်ကွက် | ||
| တီးတိန်မြို့နယ် | ခိုင်ကမ်းမြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| အမှတ် (၃) ရပ်ကွက် | ||
| အမှတ် (၄) ရပ်ကွက် | ||
| တီးတိန်မြို့ | စကောလမ်းရပ်ကွက် | |
| မြို့မရပ်ကွက် | ||
| လွယ်ဘွားလ်ရပ်ကွက် | ||
| လေးလုမ်းရပ်ကွက် | ||
| ထန်တလန်မြို့နယ် | ထန်တလန်မြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| အမှတ် (၃) ရပ်ကွက် | ||
| နှာဟရိန်မြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် | |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| ပလက်ဝမြို့နယ် | ဆမီးမြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| အမှတ် (၃) ရပ်ကွက် | ||
| ပလက်ဝမြို့ | ကင်ဝရပ်ကွက် | |
| မြို့မရပ်ကွက် | ||
| ရွာမရပ်ကွက် | ||
| ရိက္ခာရပ်ကွက် | ||
| ဖလမ်းမြို့နယ် | ဖလမ်းမြို့ | ကျင်မွာလ်ရပ်ကွက် |
| ဇာလိုင်ရပ်ကွက် | ||
| တလန်လိုရပ်ကွက် | ||
| ဖာရ်ထောက်ရပ်ကွက် | ||
| ဗလိုင်ရပ်ကွက် | ||
| လိုင်ဇိုးရပ်ကွက် | ||
| လိုင်လွန်ရပ်ကွက် | ||
| လုံပီးရပ်ကွက် | ||
| ရိခေါ်ဒါရ်မြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် | |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| ဝေဘူလမြို့ | ကျန်ဘာရီရပ်ကွက် | |
| မြို့မရပ်ကွက် | ||
| မွာလ်ဇောလ်ရပ်ကွက် | ||
| လုံးသပ်ရပ်ကွက် | ||
| မင်းတပ်မြို့နယ် | မကွီအိမ်နူးမြို့ | ကြုံလောင်းရပ်ကွက် |
| ထိန်ပြုံးရပ်ကွက် | ||
| ဗွီနူးရပ်ကွက် | ||
| မကွီအိမ်နူးရပ်ကွက် | ||
| မင်းတပ်မြို့ | စံပြရပ်ကွက် | |
| ဘဝသစ်ရပ်ကွက် | ||
| အနောက်ရပ်ကွက် | ||
| အရှေ့ ပြင်ရပ်ကွက် | ||
| မတူပီမြို့နယ် | မတူပီမြို့ | ခွာဘွေးရပ်ကွက် |
| ငလားရပ်ကွက် | ||
| စိန်ဘောင်ရပ်ကွက် | ||
| လောင်ဗန်းရပ်ကွက် | ||
| ရေဇွာမြို့ | မြို့မရပ်ကွက် | |
| မွာပီးရပ်ကွက် | ||
| လောင်းရဲရပ်ကွက် | ||
| အင်ရောရပ်ကွက် | ||
| လိုင်လင်းပီမြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် | |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| ဟားခါးမြို့နယ် | ဆူရ်ခွားမြို့ | ဆလုံပူးရပ်ကွက် |
| ဆိုင်လိုသာရ်ရပ်ကွက် | ||
| ဟားခါးမြို့ | ကျောဘုတ်ရပ်ကွက် | |
| ဈေးသစ်ရပ်ကွက် | ||
| ဈေးဟောင်းရပ်ကွက် | ||
| ပြည်တော်သာရပ်ကွက် | ||
| မြို့သစ်ရပ်ကွက် | ||
| မြို့ဟောင်းရပ်ကွက် | ||
| ဟားခါးထာရ် (၁) ရပ်ကွက် | ||
| ဟားခါးထာရ် (၂) ရပ်ကွက် |
မြို့နယ်(၉)ခု၊ မြို့ (၁၈)မြို့၊ ရပ်ကွက် (၆၆)ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု (၄၆၄) အုပ်စု နန့် ရွာပေါင်း (၁၃၄၇) ရွာ ဟိရေ။[3]
အခြား မြို့ရွာတိ edit
- အိုက်ကား
- စာလ်ထောင်(ဟာဆော်)
- ရွာဗါး
- ကျီခါး
- လက်မေ
- ထန်တလန်
- ထုတ်လိုင်
- ကန်ပက်လက်
- လိုထော်
- လုံလဲ
- မတူပီ
- ငဖိုင်းပီ
- ပလက်ဝ
- ပျဉ်ဝ
- ဖို့ဝှိုက်
- ရွာဖန်း
- ဆမီး
- ဆူရ်ခွား
- တေဇန်
- သိုင်းငင်း
- တီးတိန်
- တွန်းဇံ
- ဝေဘူလ
- ဆဘောင်း (ဆဘောင်းတယ်)
- ရိဒ်ခေါဒါရ်
- လုမ်ဘန်
- ဆတ်တား
- ဘွာလ်ခွါး
- တာရွှန်း
- လုမ်ပီး
- လိုင်ဇိုး
- ဖိုင်ဖူ အေ (ဖိုင်ဖား အေ)
- ဖိုင်ဖူ ဘီ (ဖိုင်ဖား ဘီ)
- ရေဇွာ
- ဒင်လာအိုပါး (ဒင်လိုပါး)
- ခပီး
- လုံးရန်
- ဟာအိုဆဲင်
- လုံခင်း
- ဘွာန်လုံး
- လောက်လုံး
- ရမ်ထလို
- ဟရင်ထန်း
- ပါရ်သဲ
- ih
- ရာရီတောင်
- ပါရာ
- ရှာအို
- ခိလှုံ(ဆဘောင်းပီ)
- ပထိန်တလန်
- ရွှေလိုက်ဝ
- ရှင်းလက်ဝ
- မီးဇာ
- မိတ်ဝ
- Kapteel
လူဦးရေ edit
| Year | Pop. | ±% |
|---|---|---|
| ၁၉၇၃ | 323,295 | — |
| ၁၉၈၃ | 368,949 | +14.1% |
| ၂၀၁၄ | 478,801 | +29.8% |
| Source: ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း[2] | ||
၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်းအရ ချင်းပြည်နယ်မှာ လူဦးရေ ၄.၇သိန်း နိန်ထိုင်လီရေ။ ကယားပြည်နယ်ပြီးကေ ဒုတိယမြောက် လူဦးရေ အနည်းဆုံးပြည်နယ်ဖြစ်ရေ။ တစ်စတုရန်းကီလိုမီတာမှာ လူဦးရေ (၁၃.၃)ဦးဖြစ်ရေ။ လူ (၁၀၀)မှာ (၇၉)ဦးက ကျေးလက်မှာရာ နိန်ထိုင်ကတ်ရေ။
ပညာရီး edit
၂၀၁၆ခုနှစ် နိုဗင်ဘာလက ဖွင့်လှစ်ခရေ ဟားခါးကောလိပ်အား၂၀၂၀ပြည့်နှစ်မှာ တက္ကသိုလ်အဆင့် မြှင့်တင်ခအနိန်နန့် ပြည်နယ်ဧ့ ဗွေလာဥိး တက္ကသိုလ်ဖြစ်လာရေ။၂၀၁၇ခုနှစ်မှာ ဟားခါးပညာရီး ကောလိပ်ကို ဖွင့်လှစ်ခရေ။ ယင်းချင့်အပြင် အစိုးရစက်မှုလက်မှုသိပ္ပံ (ဟားခါး)လည်း တည်ဟိပြီးကေ အားကဇတ်နန့်ကာယပညာသိပ္ပံ (ဟားခါး)ကိုလည်း တည်ဆောက်လျက် ဟိရေ။
စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းနိန်ရာတိန်ရာတိ edit
- ချင်းတောင်တန်းတွင် အမြင့်ဆုံးတောင်ထွဋ်ဖြစ်သော ဝိတိုရိယ (ခေါ်) နတ်မတောင် (ခေါ်) ခေါ်နူးစုမ်တောင်ထိပ်
- အသည်းပုံ ရိဒ်ရေကန် (Rih Lake)[4]
- မတူပီမြို့နယ် ဘုံတလာရေတံခွန်
- ချင်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း ကနေဒီဆင်စခန်း
- ကနေဒီတောင်
- အွေကျီး တနောင်းရေအိုင်
- Buanneel(ခေါ်)လင်မယားတောင်
ဆက်သွယ်ရီး edit
စာပီ၊ယိုင်ကျေးမှုနန့် ရိုးရာဓလိ့ edit
ဒေသထွက်ကုန်တိ edit
ချင်းပြည်နယ် ထွတ်ကုန် သီးနှံတိမှာ ပြောင်းဖူး၊ပဲ
တွင်းထွက်တိ edit
အောက်ပါရို့စော် မြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရမှ တရားဝင်ကြေညာထားရေ ချင်းပြည်နယ် ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ ဇယားဖြစ်ရေ။
| စဉ် | အကြောင်းအရာ | ရေတွက်ပုံ | အရေအတွက် |
|---|---|---|---|
| ၁ | စိုက်ပျိုးမြေဧရိယာ | ဧက | ၃၃၁၉၅၃ |
| ၂ | ဆည်တမံ | ခု | ၁ |
| ၃ | ကြိုးဝိုင်းတော | စတုရန်းမိုင် | ၆၄၅.၁၀ |
| ၄ | ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော | စတုရန်းမိုင် | ၁၃၃၅.၂၀ |
| ၅ | ကားလမ်း | မိုင် | ၁၆၇၀ |
| ၆ | ပေ ၁၈၀အထက် တံတား | စင်း | ၅ |
| ၇ | စာတိုက်စခန်း | ခု | ၅၂ |
| ၈ | ကြေးနန်းရုံး | ရုံး | ၂၄ |
| ၉ | တယ်လီဖုန်းရုံး | ရုံး | ၃၀ |
| ၁၀ | မိုက္ကရိုဝေ့ဖ်စခန်း | ခု | ၆ |
| ၁၁ | ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ | ရုံ | ၁၀ |
| ၁၂ | တက္ကသိုလ်/ကောလိပ် | ခု | ၁ |
| ၁၃ | နည်းပညာတက္ကသိုလ် | ခု | ၁ |
| ၁၄ | ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် | ခု | ၁ |
| ၁၅ | ပညာရီးကောလိပ် | ခု | ၁ |
| ၁၆ | အခြီခံပညာကျောင်း | ကျောင်း | ၁၁၈၃ |
| ၁၇ | စက်မှုလက်မှုသိပ္ပံကျောင်း | ကျောင်း | ၁ |
| ၁၈ | ဆီးရုံ | ရုံ | ၂၄ |
ကိုးကား edit
- ↑ "Union of Myanmar". City Population. Retrieved 2009-04-10.
- ↑ 2.0 2.1 သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ. ၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနန့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ. Vol. အတွဲ-၂. နေပြည်တော်: လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနန့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန. မေ ၂၀၁၅. pp. ၄၇.
{{cite book}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ "တိုင်းဒေသကြီးနန့် ပြည်နယ်တိဟိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စုနန့် ကျေးရွာဦးရေ စာရင်းချုပ်". အထွီထွီအုပ်ချုပ်ရီး ဦးစီးဌာန. Archived from the original on 19 May 2022.
- ↑ D.P.S. MYANMAR GUIDE MAP. 2000.
- ↑ "Myanmar.com" (PDF). Archived from the original (PDF) on 19 February 2009. Retrieved 11 February 2011.
- မြန်မာပြည်ဖွား ဂေါ်ရခါး၊ ရေး-မေမြို့ချစ်ဆွေ၊ ၂၀၀၀ ခုနစ်ထုတ်