Wt/zea/kappe

< Wt‎ | zea
Wt > zea > kappe

Zeêuws

edit

Etymologie

edit
zelfstandig naemwoôrd

Over Middelnederlands cappe van Latijn cappa. 'tzelfde woôrd as cape.

werkwoôrd

Van Middelnederlands cappen. Komt vadder allêne in aore West-Germaonse taelen vò; afkomst onbekend. In verband gebrocht mee Spaons/Portugees capar, mae dat liek nie waerschienlijk. Meschien wè verwant an Oudiengels cippian 'afkappe, afsnieë', en daemee ok an chips.

Omschrievienge

edit

kappe
zelfstandig naemwoôrd v

  1. verouwerd boerinnemusse
  2. zwaere, ouwerwesse jas vò vinters, lankrok
  3. lêren verbindiengsstik tussen de staf en de gaerde van de vluie

werkwoôrd

  1. 'out mee 'n biele afslae
    1. 't om'aelen (omkappen) van 'n boôm
    2. 't kappe in 'out (of wat aors), zonder doel om d'n boôm om t'aelen
  2. uut de grond 'aele van planten, zòwè vuulte (uutdoeë) as veldvruchten
  3. dêlen van kruudachtige planten afsnieë (peekoppen kappe enz.)
  4. mee 't voôrbeên slae (van 'n paerd gezeid, of soms van 'n aore beêste)
  5. mee geweld op 'n ander ingae
  6. bos omkêre
  7. (soms) aolles in êne weggiete (meêsta leegkappe)
  8. kappele, vaneigen in dêlen splisse (van melk gezeid)

Uutspraek

edit

[ˈkɑpə]

Verbugienge

edit

kappen meêrvoud, kappetje verkleinwoôrd

Vervoegienge

edit
infinitief kappe(n)
gerundium te kappen(e)
tegewoordigen tied ik kap oôns kappe(n)
jie kap(t) (kappe) julder kappe(n)
'ie kap(t) 'ulder kappe(n)
flejen tied ik, jie, 'ie kapte(n), kappede oôns, julder, 'ulder kapte(n), kappede
gebieënde wieze kap(t)
onvoltoôid deêlwoôrd kappende
voltoôid deêlwoôrd ei (g)ekapt
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.
Afleiiengen

Uutdruksels

edit
  • ’Ie is uut d'n diek gekapt, 't is nie de fienste persoôn
  • Uut wat vò bos bin jie gekapt, ei je gin manieren geleêrd?
  • Da kapt 't nogal in, da kom nie goed an, dat laet z'n spôren nae

Synoniemen

edit

Aore vurmen

edit
  • kappen in Zeêuws-Vlaendere en op oôstelijk Zuud-Beveland

Ontlêniengen in aore taelen

edit

Vertaeliengen

edit

Bronnen

edit
  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 407
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'kappen'