Wp/mjx/Tirunalveli

< Wp‎ | mjx
Wp > mjx > Tirunalveli

Tirunalveli do jahã nelloy ńutum tehõ baḍayoḱa ar nagamiyạ lekate (Briṭish sason okto) ṭinbhelli lekate baḍayoḱa, sińotiyạ ponot tamilnaḍu renaḱ mit́ muṇ sohor kana. Noa do Tirunalveli honot renaḱ sasoniyạ heḍkuwaṭor kana. Noa do Chennai, Koyambaṭur, Madurai, Tiruchirapalli ar salem tayom ponot renaḱ turuyaḱ ạḍi maraṅ nogor nigam kana. Tirunalveli do ponot renaḱ rajgaṛ cennay khon etom-pace re 700 kilomiṭor (430 mil), thuthukuḍi khon 58 kilomiṭor (36 mil) ar kanyakumari khon 73 kilomiṭor (45 mil) sạ̃giń re menaḱa. Ḍawunṭawun do thamiraborani gaḍa khon pace dhare menaḱa; ajaḱ jawa polayomkoṭṭay do samaṅ dhare re menaḱa. Polayomkoṭṭay do etom sińot renaḱ oksphorḍ ko metaḱa cedaḱ ce nõḍe do ạḍi gan iskul ar kolej renaḱ talma menaḱa. Nõḍe do ạḍi gan lạktiyan sorkari ophis menaḱa.

Tirunalveli nogor nigam hotete sasonoḱ kana, jahã do nogor nigam eks hotete 1 jun 1994 serma re thapon lena tahẽt́. Sohor do 189.9 gạ̃ṭ kilomiṭor (73.3 gạ̃ṭ mil) ṭoṭha re pasnaw akana, ar 2012 sal re 473,637 hoṛ ko tahẽ kana. Eṭaḱ nogor palika ko selet́ kate tayom do guṭ hoṛ el 968,984 menaḱa. Tirunalveli do tara tamilnaḍu ar sińot sãw soṛok ar rel hotete napay te joṛaw akana. Sur renaḱ ḍomesṭik uḍạn ḍạhi do thuthukuḍi uḍạn ḍạhi menaḱa. Sur jejạtiyạri uḍạn ḍạhi do maduray jejạtiyạri uḍạn ḍạhi ar Tiruvanantapuram jejạtiyạri uḍạn ḍạhi menaḱa. Sor renaḱ jahaj ghaṭ do thuthukuḍi jahaj ghaṭ menaḱa.

Otnoḱ edit

Tirunalveli 8°43′41.82″N 77°41′43.94″E, re menaḱa ar nowa renaḱ usul do 47 miṭor (154 phiṭ) menaḱa.

Hoṛ el edit

2011 sal renaḱ hoṛ lekha jokha lekate, Tirunalveli rin hoṛ el do 473,637 hoṛ ko tahẽ kana, õḍe khon goṭa 1,000 koṛa re 1027 tirlạ yaḱ janaṅ jạni tahẽ kana, nowa jạtiyạri janaṅ jạni 929 khon do ḍeher ge tahẽ kana. Guṭ 46,625 hoṛ do turuy bochor khon kom umor ko ko tahẽ kana, õḍe khon 23,894 koṛa ar 22,730tirlạ ko tahẽ kana. Ger ạdibạsi yaḱ hoṛ el do 13.17% ar ạdibạsi yaḱ hoṛ el do 0.32% menaḱa. Jạtiyạri secet́ 72.99% salaḱ barabạri khanem sohor renaḱ secet́ dor do 81.49% tahẽ kana. Sohor re guṭ 120,466 oṛaḱ tahẽ kana.

2011 sal renaḱ hoṛ lekha jokha lekate, Tirunalveli sohri guṭ rin hoṛ el do 498,984 hoṛ ko tahẽ kana, õḍe khon 246m710 koṛa ar 252,274 tirlạ ko tahẽ kana. Sohor re guṭ janaṅ jạni do 1023 tahẽ kana, ar gidrạ janaṅ jạni do 957 tahẽ kana. Tirunalveli renaḱ secet́ dor do 91 saykoṛa tahẽ kana, õḍe khon koṛa secet́ do 95 saykoṛa ar tirlạ secet́ do 87 saykoṛa tahẽ kana. Sohor renaḱ guṭ hoṛ el renaḱ guṭ do 42,756 hoṛ do turuy bochor khon kom umor ko ko tahẽ kana.

2011 sal dhorom lekha jokha lekate, Tirunalveli re 69.0% do hindu, 20.02% ṅo muslim, 10.59% isạy, 0.01% do sikh, 0.01% do buddho, 0.02% do jeyn ar 0.35% do eṭaḱ dhorom renaḱ tahẽ kana.

Sohor re 108.65 gạ̃ṭ kilomiṭor (41.95 gạ̃ṭ mil) ṭoṭha selet́ akana. 2001 sal renaḱ hoṛ lekha jokha re sohor renaḱ hoṛ el ḍensiṭi do 3,781 hoṛ goṭa gạ̃ṭ kilomiṭor tahẽ kana, ar 1971 sal re goṭa gạ̃ṭ kilomiṭor 2,218 hoṛ ko tahẽ kana.

Sagaṛom edit

Tirunalveli re mit́ṭạṅ ạḍi maraṅ sagaṛom ḍahar kana ar nowa soṛok, rel ar uḍạn ḍahar te eṭaḱ muṇ sohor khon napay te joṛaw akana. Nigam do guṭ 763.3 kilomiṭor (474.3 mil) soṛok e ńel dohoya. Sohor re 134.88 kilomiṭor (83.81 mil) kõkriṭ soṛok, 375.51 kilomiṭor (233.33 mil) do biṭi soṛok, 94.291 kilomiṭor (58.590 mil) do dagaḱ mekḍem soṛok, 76.31 kilomiṭor (47.42 mil) do murum soṛok ar 82.3 kilomiṭor (51.1 mil) do rajḍahar kana.

Tirunalveli jõkson relwe sṭeson do sińot renaḱ ạḍi mare railway station khon do mit́ṭạṅ kana. Tirunalveli khon swngoṭṭay dhạbić layin 1903 sal re jhić len tahẽd; kwilon khon jopoṛaw akan, nowa do tayom te purạo ena, British India re Travanacore prãt lạgit́ te ạḍi lạktiyan bepar ḍahar tahẽ kana. Noa sohor do goṭa sehet́ khon joṛaw akana : końe re madurayar sõkoronko̱bil, etom re nagorko̱yel ar tribendrom, pace re sẽgoṭṭay ar kollam ar samaṅ re tirucẽdur. Tirunalveli do Chennai, Coimbatore, Tiruchirapalli, Madurai, Kanyakumari, Salem, Tirupati, Bengaluru, Hyderabad, Mangalore, Ernakulam, Tiruvanantapuram, Mumbai, Guruvayur, Kolkata, Jabalpur, Varanasi, Delhi, Jạmmu, Kollam, Palghaṭ ar Ahmadabad lạgit́ te dinạm hiloḱ seba sãwte muṇ sińotiyạ sohor salaḱ hõ joṛaw akana. Tutikorin, maduray, tirucẽdur, tirucirapolli, koyambaṭur, moyiladuthuray, nagorko̱yel, palghaṭ ar kollam lạgit́ te dinạm hiloḱ seba menaḱa.

Tirunalveli renaḱ sur uḍạn ḍạhi do tutikorin uḍạn ḍạhi (tcr) kana, nowa sohor khon 22 kilomiṭor (14 mil) samaṅ re thuthukkuḍi honot renaḱ bagaykulom re menaḱa, nowa do cennay ar bẽglo̱r lạgit́ te dinạm hiloḱ ńamoḱa. Sur renaḱ jejạtiyạri uḍạn ḍạhi do maduray jejạtiyạri uḍạn ḍạhi, 150 kilomiṭor (93 mil) sạ̃gińa ar tiruwonontpurom jejạtiyạri uḍạn ḍạhi (trv) do 130 kilomiṭor (81 mil) sạ̃gińa.