Mjir Babur ka bura dan mjina thu dha snada ɗa ka pabir kuma cippada thumada duku babur bura/ka pabir cip duku da kwa kuta mjir ƙabilayare na kwa Nigeria. [1] da kwa kuta biu, Hawul, kwaya kusar, shani ka bayo akwa jahar borno. [2] dhan wutuɗa kuma aha Garkiɗa, na kwa Gombi aha jihar Adamawa[2][3][4
Asalin edit
Asalin mjir Baburbka Bura ndana ghaɓula mji si ha yemen akwa lakur sudan ka fafkiyir chadi muwantu ka shina Babur Bura, ka arewa abwa gabasir Nigeria [5] sai dai ata ɗufa karni na 16 yamta-ra-wala ta sum galaba ata kra mjir bura ta tsatu masarautan biu.[6] kamya bwaika ka mjir yamta wala ka mjir bura, dhu wutu mjir myaya laka ka lhumada pabir ko bura( akwa diyir hausa) na mwanktu ka shina aladar mjir babur ka bura dha wulɗa apa da duku[7][8][9]
kuhir mjir gargajiya edit
Dhu khuga kuhir mjir gargajiya a babur ka bura tin dan mji ɓwal ɓwala akwa masarautan biu na khuzi masarauta ɗa na kulini tan khuhir biu Mustapha Umar Mustapha ll.
= Al'adar ƙhulzirɗa edit
mjir bura daka tsariɗa a ƙhilzi. Sakatu dhu ya kwa, mduna kwa hirni ta chantu ta kwa barari akwa lakur cantu tsiya nfwa naka ɗhaɗhzi akwa mbwa miyani. mighi ɗhuwa, dha kwa fzu kwa ɗufa ta cigaba ka mwantu kyautani ala mjir yani, tana dhar illoyani ka fakurni ka kuma suyalaka har ka kwani khula. Kakuma taka hakir khuti hakkin a temakwa pazhirni kata mwantini a viyada abaka dhu tumta kwaba amaryani ka mbila kari gargajiyayare[7][10]
mya edit
mjir Bura da pal akwa mjina na gari ka kyangira Afro-Asiatic a kngiya chadi. Dana gha bura kuma daka alaka ka hausa ka kuma kanuri, Chibok.
Addini edit
mjir bura daka kishiyir addini abaka siyir musulunci kur ka kristanci kur akwa muva na 1920s. Dhu wakiltu gumakaɗa ka yimi, liya, pelayare, dili mtaku ka mbilada. Dhana khuga addini yini a gargajiya Hyel ko Hyelmtaku kuma Naptu Hyel ani na kirni na wulwul mji